Piętno władzy i właścicieli odciśnięte w krajobrazie kulturowym

• Autorzy: Plit Joanna

Warianty tytułu

EN

The bands of the authority and owners in cultural landscape

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Krajobraz kulturowy można traktować jako ikonograficzny zapis dziejów regionu. Krajobraz przechowuje zapis aspiracji rządzących i możnych do zawłaszczania przestrzeni, delimitację granic swojego terytorium, świadectwa inspiracji i sposobów sprawowania władzy, świadectwa chęci górowania, dominowania, wymuszania posłuszeństwa, ale i budzenia zazdrości oraz demonstrowania inności. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytania: jakie cechy władzy i właścicieli odciśnięte są w krajobrazach kulturowych Polski oraz w jakich elementach krajobrazów kulturowych można odczytać ich wpływ.

EN

The cultural landscape can be treated as an iconographic representation of regional history. The landscape preserves traces of magnates’ aspirations to spatial domination and to delimitation of their territory borders. These are the traces of inspiration and ways to power exercise, the evidence of their intentions to predominate, to expect blind obedience as well as to stir up envy and to demonstrate distinctness. This paper has sought to answer the questions: which features of authority and owners are visible in cultural landscapes of Poland and in which landscapes’ elements they can be noticed.

Słowa kluczowe

PL

ślady władzy; krajobraz kulturowy; Polska

EN

marks of branding; cultural landscape; Poland

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 15
• Strony: 125--138
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., ryc.

Twórcy

autor

Plit Joanna

• Polska Akademia Nauk,Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Warszawa, Polska

Bibliografia

• Bogdanowski J.,1998: Konserwacja i ochrona krajobrazu kulturowego (ewolucja metody). Landscape architecture: Preservation and modelling (selected problems). Teki Krakowskie VI Kraków, s.259.
• Chludziński A., 2007: Nazwy miejscowe gminy Darłowo. [w] Historia i kultura Ziemi Sławieńskiej t. VI Gmina Darłowo (red.) Rączkowski W., Sroka J., Sławno, s. 57-104.
• Czepczyński M., 2006: Przemiany form i znaczeń krajobrazów kulturowych miast socjalistycznych. [w:] Krajobraz kulturowy. Cechy – Walory – Ochrona (red.) Wołoszyn W. Problemy Ekologii Krajobrazu t XVIII s. 59-66.
• Gacki J., 1872: Benedyktyński Klasztor w Sieciechowie. Radom, s. 299.
• Kostrowicki A.S., Solon J. (red), 1994: Studium geobotaniczno-krajobrazowe okolic Pińczowa. Dokumentacja Geograficzna IGiPZ PAN, z 1-2, Warszawa, s. 189.
• McMann J., 1994: Forms of power: dimensions of an Irish megalithic landscape, Antiquity 68 (260).
• Mezer E., 2009: Konsekwencje zmiany rangi dawnych traktów we współczesnym układzie komunikacyjnym na przykładzie wsi Raczkowo. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 12 (red.) Kuriata Z., s. 150-157.
• Muir R., 2000: The New Reading the Landscape. Fieldwork in Landscape History, Exeter: University of Exeter.
• Pietrzak M., 2002: Geomorfologiczne skutki zmian użytkowania ziemi na Pogórzu Wiślickim. Przemiany środowiska na Pogórzu Wiślickim t 2, Kraków, s. 147
• Plit J., 2002: Zmiany biegu Wisły na odcinku od Stężycy do Magnuszewa i ich skutki. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 1, s. 143-151.
• Plit J., 2008: Trwałość użytkowania ziemi jako wskaźnik rozwoju zrównoważonego. [w:] Świadomość ekologiczna a rozwój regionalny w Europie Środkowo-Wschodniej (red.) Rydz E., Kowalak A., Słupsk, s. 333-349.
• Plit J., 2009:Tradycyjny krajobraz wiejski wschodniego Podlasia na przykładzie „Krainy otwartych okiennic”. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 12, (red.) Kuriata Z., Sosnowiec, s. 47-57.
• Skowronek E. (red.), 2005: Wpływ działalności gospodarczej wielkich majątków ziemskich na stan współczesny dziedzictwa kulturowego. Wydawnictwa UMCS, Lublin, s. 181.
• Stepaniuk M., 2009: Przyrodnicze i społeczno-ekonomiczne uwarunkowania zmian użytkowania terenu Niecki Gródecko-Michałowskiej. Manuskrypt pracy doktorskiej.
• Stepaniuk M., Gaweł A., 2006: Granice między krajobrazami kulturowymi w regionie Puszczy Białowieskiej. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 5, (red.) Plit J., s. 158-171.
• Tilley C., 1994: A phenomenology of landscape. Places, Paths and Monuments, Oxford: Berg Bender B. (ed.) 1993. Landscape. Politics and Perspectives, Oxford: Berg.
• Tilley C., 2008: Phenomenological Approaches to landscape Archeology. [in:] Handbook of Landscape Archeology (ed.) Gawid B., Thomas J., California.
• Van Duke R.M., 2008: Memory, place, and Memoralization of Landscape. [in:] Handbook of Landscape Archeology (ed.) Gawid B., Thomas J., California.
• Vidal de la Blache P., 1922: Principes de geographie humanine. Armand Colin, Paris.
• Żółtowska J.E., 1997: Geneza i rozwój przestrzenny wsi Księstwa Łowickiego. Manuskrypt pracy doktorskiej.