Chemizm wód podziemnych w dolnopermskich skałach wulkanicznych masywu Dzikowca i Lesistej Wielkiej (Góry Kamienne, Sudety) w świetle wyników modelowania geochemicznego

• Autorzy: Kostka A.

Warianty tytułu

EN

Groundwater chemistry of Lower Permian volcanic rocks in the region of Dzikowiec and Lesista Wielka massif (the Kamienne Mts., Sudetes) derived from geochemical modelling

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było dokonanie ilościowej oceny procesów kształtujących skład chemiczny wód podziemnych, drenujących dolnopermskie skały wulkaniczne depresji śródsudeckiej, na podstawie wyników modelowania geochemicznego. Do oceny trwałości składników ośrodka skalnego wykorzystano modelowanie specjacyjne. Wykorzystując modelowanie odwrotne bilansu masy podjęto próbę określenia procesów hydrogeochemicznych odpowiedzialnych za kształtowanie składu wód, wykonując modele pomiędzy opadem atmosferycznym a wodami źródeł drenującymi trachyandezyty i tufy ryolitowe. Rozwiązania uzyskane w modelu pomiędzy opadem atmosferycznym a wodami drenującymi tufy ryolitowe porównano z innym modelem, wykonanym dla wód drenujących te same skały.

EN

The groundwater draining the Lower Permian volcanic rocks in the region of Dzikowiec and Lesista Wielka massif, was the subject of hydrochemical research. The aim of this study was quantitative assessment of processes controlling the chemical composition of groundwater, based on the results of geochemical modelling. Speciation modelling was used to assess stability of mineral phases. Modelling between precipitation and groundwater from springs was performed to define the processes responsible for groundwater chemistry in the weathered zone in trachyandesites and rhyolitic tuffs. Geochemical models found between precipitation and groundwater from rhyolitic tuffs were compared with another model for the same rocks.

Słowa kluczowe

PL

skład chemiczny wód podziemnych; skały wulkaniczne; modelowanie geochemiczne; depresja śródsudecka

EN

groundwater chemistry; volcanic rocks; geochemical modelling; Intra-Sudetic Basin

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 456 Hydrogeologia z. 14/1
• Strony: 305--312
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kostka A.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• [1] AWDANKIEWICZ M., 1997 — Petrology and geochemistry of the Carboniferous and Permian volcanic rocks of northern part of Intra-Sudetic Basin, SW Poland [pr. doktor.]. Biblioteka Inst. Nauk. Geol. UWr.
• [2] AWDANKIEWICZ M., 1999a — Volcanism in a late Variscan intramontane trough: Carboniferous and Permian volcanic centres of the Intra-Sudetic Basin,SWPoland. Geol. Sudet., 32, 1: 13–47.
• [3] AWDANKIEWICZ M., 1999b — Volcanism in a late Variscan intramontane trough: the petrology and geochemistry of the Carboniferous and Permian volcanic rocks of the Intra-Sudetic Basin, SW Poland. Geol. Sudet., 32, 2: 83–111.
• [4] DOBRZYŃSKI D., 2007 — Chemistry of neutral and alkaline waters with low Al3+ activity against hydroxyaluminosilicate HASB solubility. The evidence from ground and surface waters of the Sudetes Mts. (SW Poland). Aquatic Geochem., 13, 3:197–210.
• [5] GROCHOLSKI A., 1973a — Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Sudetów, 1:25 000, ark. Mieroszów. Wyd. Geol., Warszawa.
• [6] GROCHOLSKI A., 1973b — Szczegółowa Mapy Geologiczna Sudetów, 1:25 000, ark. Mieroszów. Wyd. Geol., Warszawa.
• [7] INSTRUKCJA opracowania i komputerowej edycji Mapy hydrogeologicznej Polski, 1:50 000, 1999 — Praca zbiorowa. Cz. I. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• [8] KOSTKA A., 2011 — Warunki hydrogeochemiczne w strefie wietrzenia trachyandezytów i tufów ryolitowych Masywu Dzikowca i Lesistej Wielkiej (Góry Kamiennne, Sudety) [praca magisterska]. Arch. Inst. Hydrogeol. i Geol. Inż. UW.
• [9] KOWALSKI S., 1992 — Czynniki naturalne warunkujące występowanie wód podziemnych w regionie sudeckim. Acta Univ. Wratisl, 1324, Pr. Geol.-Miner., 25.
• [10] MACIOSZCZYK A., DOBRZYŃSKI D., 2002 — Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• [11] PARKHURST D.L., APPELO C.A.J., 1999 — User’s guide to PHREEQC (version 2) – a computer model for speciation, batch-reaction, one-dimensional transport, and inverse geochemical calculations. U.S. Geol. Surv., WRI Report, 99–4259.
• [12] PRZYCHODZKA M., ŚPIEWAK A., 2005 — Effects of volcanic rocks composition on groundwater chemistry. Results of geochemical modeling. Zborník z medzinárodnej vedeckej konferencie Hydrogeochémia ’05, IX rocník, Bratysława.
• [13] STĘPIEŃ M., 2004 — Procesy i warunki hydrogeochemiczne na terenie niecki krzeszowskiej i jej obrzeżenia (Sudety Środkowe) [rozprawa doktorska]. Arch. Inst. Hydrogeol. i Geol. Inż.UW.
• [14] WOJTKOWIAK A., 2002 — Objaśnienia do Mapy hydrogeologicznej Polski, 1:50 000, ark. Kamienna Góra. Państw. Inst. Geol. Oddz. Dolnośl., Wrocław.
• [15] ŻEBROWSKA E., CIERESZKO I., 2007 — Pobieranie i transport fosforanów w komórkach roślin. Post. Biol. Komórki, 34, 2: 283–298.