Polybrominated dibenzo-p-dioxins (PBDDs) and polybrominated dibenzofurans (PBDFs) – potential sources of pollution in the environment

• Autorzy: Staszowska A. , Dudzińska M. R.

Warianty tytułu

PL

Polibromowane dibenzo-p-dioksyny (PBDDs) i polibromowane dibenzofurany (PBDFs) – potencjalne źródła zanieczyszczenia w środowisku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Polybrominated dibenzo-p-dioxins (PBDDs) and polybrominated dibenzofurans (PBDFs) are classified as one of the most powerfull influencing groups of environmental pollutants. Despite the fact that PBDD/Fs have never been commercially manufactured (except for HpBF) they are widespread in nature, although occur in lower concentration as chlorinated dioxins and furans. The main sources of PBDD/Fs in the environment, called “primary” are the chemical, photochemical and thermal processes. Release of PBDD/Fs from the primary sources lead the further contamination of the environment from the secondary sources - reservoirs. Among important potential sources of PBDD/Fs there are processes of waste utilization.

PL

Polibromowane dibenzo-p-dioksyny (PBDDs) i polibromowane dibenzofurany (PBDFs) są zaliczane do grupy najsilniej działających trucizn środowiskowych. Pomimo że PBDD/Fs nigdy nie były celowo produkowane przez człowieka (z wyjątkiem HpBDF) są związkami szeroko rozpowszechnionymi w środowisku przyrodniczym. Za główne źródła polibromowanych dioksyn i furanów w środowisku, określane jako pierwotne, przyjmuje się procesy chemiczne, termiczne i fotochemiczne związane z działalnością człowieka. Wyróżnia się także źródła wtórne, tzw. „rezerwuary” dioksyn, czyli elementy przyrody, gdzie związki zostały zgromadzone wskutek działania procesów pierwotnych. Wśród ważnych potencjalnych źródeł PBDD/Fs należy wskazać procesy utylizacji odpadów.

Słowa kluczowe

EN

polybrominated dibenzo-p-dioxins (PBDDs); polybrominated dibenzofurans (PBDFs); brominated flame retardants (BFRs); polybrominated diphenyl ethers (PBDEs); polybrominated biphenyls (PBBs); waste combustion

PL

polibromowane dibenzo-p-dioksyny (PBDDs); polibromowane dibenzofurany (PBDFs); bromowane retardanty BFRs; polibromowane difenyloetery (PBDEs); polibromowane bifenyle (PBBs); spalanie odpadów

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 9, NR 1-2
• Strony: 113--115
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Staszowska A.

• Lublin University of Technology, Institute of Environmental Protection Engineering, Nadbystrzycka 40B, 20-618 Lublin

autor

Dudzińska M. R.

• Lublin University of Technology, Institute of Environmental Protection Engineering, Nadbystrzycka 40B, 20-618 Lublin

Bibliografia

• [1] World Health Organization, Polybrominated dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans, Environmental Health Criteria 205, Geneva 1998.
• [2] Homung M. and Zabel E.: Toxicol. Appe. Pharm., 1996, 140, 227-234.
• [3] Sakai S., Watanabe J., Honda Y., Takatsuki I., Futamatsu M. and Shiozaki K.: Chemosphere, 2001, 42, 519-531.
• [4] Weber R. and Kuch B.: Environ. Int., 2003, 29, 699-710.
• [5] Ebert J. and Bahadir M.: Environ. Int., 2003, 29, 711-716.
• [6] Soderstrom G. and Marklund S.: Environ. Sci. Technol., 2002, 36, 1959-1964.