Krajobraz Polski – czyli jaki?

• Autorzy: Szymski A. M. , Bielecka-Łańczak O.

Warianty tytułu

EN

Polish landscape – so what kind?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autorzy w nieco polemiczny sposób starają się w prezentowanym referacie wykazać, że pojęcie „krajobraz polski” samo w sobie jest wprost niedefiniowane, a każda próba jego „opisania” musi – w konsekwencji – prowadzić do czysto arbitralnych odwołań, w których głównym kryterium staje się emocjonalny stosunek do opisu konkretnego obszaru Ziemi, o cechach możliwych wprost do przypisania konkretnemu narodowi. W takim bowiem rozumieniu – innym jest „krajobraz” niemiecki, francuski, włoski czy hiszpański i to nie ze względu na jego cechy przyrodnicze, lecz ze względu na specyficzne dla danego narodu i jemu wyłącznie przypisane cechy cywilizacyjne i kulturowe, niejako „wpisane” w ów krajobraz naturalny. Takie cechy jak „rodzimość” czy „swojskość” możliwe do zidentyfikowania miejsc urodzenia czy trwałego bytowania konkretnych ludzi, w odniesieniu do cech narodowych, jako specyficznych mierników właściwości krajobrazu, szczególnie w przypadku zmian politycznych granic państwa, stają się całkowicie nieprzydatne.

EN

The authors in a somewhat polemical way try in the presented paper demonstrate that the term ‘Polish landscape’ in itself is directly nondescript, and any attempt to 'describe' has – as a consequence – lead to a purely arbitrary appeals, in which the main criterion becomes emotional ratio to describe a particular area of the Earth about the characteristics of the possible directly attributable to a particular nation. Then, because the meaning is an ‘landscape’ German, French, Italian and Spanish, and not because of its natural characteristics, but because of the specific nation and it exclusively assigned to the characteristics of civilization and culture somehow ‘entered’ in this landscape natural. Such features as ‘native’ and ‘familiarity’ possible to identify the places of birth and permanent existence of specific people in relation to the national characteristics, as specific measures the properties of the landscape particularly in the case of changes in political boundaries of the state become completely useless.

Słowa kluczowe

PL

Ojczyzna; krajobraz; krajobraz naturalny; Polska

EN

homeland; landscape; natural landscape; Poland

• Wydawca: Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Zakład Architektury Krajobrazu
• Czasopismo: Topiarius. Studia krajobrazowe
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 2
• Strony: 58--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., ryc.

Twórcy

autor

Szymski A. M.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Budownictwa i Architektury, Katedra Architektury Współczesnej, Teorii i Metodologii Projektowania

autor

Bielecka-Łańczak O.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Katedra Projektowania Krajobrazu

Bibliografia

• • Asnyk A. (1998). Poezje tatrzańskie (wybór, oprac. G. Niewiadomy). W 160 rocznicę urodzin Adama Asnyka, Gdańsk: Wydawnictwo Zawrat.
• • Antoniewicz K. (1896). Poezje o. Karola Antoniewicza TJ., t. II, Kraków: Spółka Wydawnicza Polska.
• • Baranowska-Janota M., Marcinek R., Myczkowski Z. (2007). Czerwona Księga Krajobrazu Polski. „Czasopismo Techniczne. Architektura”, R. 104, z. 5A, s. 43-45.
• • Böhme G. (2002), Filozofia i estetyka przyrody. Warszawa. Oficyna Naukowa.
• • Grębecka W. (2010). Problem ochrony rodzimego krajobrazu a tożsamość narodowa. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 55/3-4, s. 249-266.
• • Kolbuszewski J. (1997). Zakończenie [w:] B.Z. Stęczyński, Tatry w dwudziestoleciu czterech obrazach (reprint z 1860 r.). Wrocław: Wydawnictwo Wacław Bagiński.
• • Konopnicka M. (1904). Polska. Obrazy i Opisy. Lwów.
• • Kubski B., Kotarbiński M., Zarembina E. (1939). Czytanka dla IV klasy miejskich i wiejskich szkół powszechnych. Lwów: Wydawnictwo K.S. Jakubowski.
• • Lenartowicz T. (1999). Poezje. Kraków: Eventus.
• • Liebelt K.F. (1889). O miłości Ojczyzny. Rozprawa podług Karola Libelta. Rok I, Tomik VII, Lwów: Towarzystwo im. Stanisława Staszica http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=13775&from=pubindex&dirids=4&lp=1885
• • Mickiewicz A. (1986). Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem. Warszawa: Książka i Wiedza.
• • Majerski S. (1912). Geografia krajobrazu ojczystego i monarchii Austro-Węgierskiej. Lwów: Polskie Towarzystwo Pedagogiczne.
• • Pawlikowski J.G. (1938). O lice ziemi, Warszawa: Wydawnictwo Państwowej Rady Ochrony Przyrody.
• • Pawłowski S. (1929). Geografia Polski. Lwów – Warszawa: Wydawnictwo „Książnica-Atlas”.
• • Romer E. (1912). Rzeźba ziem polskich. Dz. I, Geografia fizyczna ziem polskich [w:] Encyklopedya Polska. Geografia fizyczna ziem polskich i charakterystyka fizyczna ludności. Kraków: Nakł. Akademii Umiejętności.
• • Simmel G. (2006). Filozofia krajobrazu. Wybór esejów, przeł. M. Łukasiewicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• • Stęczyński B.Z. (1981). Sudety (wstęp J. Kolbuszewski), Towarzystwo Przyjaciół Jeleniej Góry, Jelenia Góra – Wrocław: Ossolineum.
• • Stęczyński B.Z. (1997). Tatry w dwudziestu czterech obrazach (reprint z 1860 roku). Wrocław: Wydawnictwo Wacław Bagiński.
• • Tatomir L. (1868). Geografia ogólna i statystyka ziem dawnej Polski. Kraków: Wydawnictwo Dzieł Tanich i Pożytecznych, X Seria Drugoroczna, t. 14,.
• • Witkiewicz S. (1991). Tatry w śniegu [w:] tenże, Zakopane w zimie. Tatry w śniegu (wstęp G. Niewiadomy). Gdańsk: Wydawnictwo „Zawrat”.
• • Zbylitowski A. (1853). Żywot szlachcica na wsi. Powtórne wydanie z polecenia ks. Zygmunta Czartoryskiego. Poznań: W księgarni Jana Konstantego Żupańskiego.
• • Wypisy Geograficzne. Dostosowane do książki: St. Pawłowski Geogrfja Polski. (1929). Lwów – Warszawa: Wydawnictwo „Książnica-Atlas”.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).