Czy ciśnienie nadkładu wpływa na pojemność sorpcyjną węgla?

• Autorzy: Dutka B.

Warianty tytułu

EN

Does overlay pressure affect the sorptive capacity of coal?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono przydatność parametru pojemności sorpcyjnej węgla w dzisiejszym górnictwie. Parametr ten oznaczany jest w badaniach laboratoryjnych, przeważnie na rozdrobnionych próbkach węglowych, wolnych od obciążenia obecnego in situ. Czynnik obciążenia zewnętrznego uznawany jest za istotny dla pełnego opisu układu węgiel-gaz, jednakże nie jest uwzględniany przy ocenie powszechnie wyznaczanych parametrów sorpcyjnych. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań sorpcyjnych, polegających na wyznaczeniu pojemności sorpcyjnej i izoterm sorpcji w określonym stanie obciążenia próbki. Wartości zadawanych obciążeń hydrostatycznych były porównywalne z obciążeniami wywieranymi na pokłady węglowe zalegające na głębokościach do 1100 m. Przeprowadzono analizę wyników mającą na celu oszacowanie, na ile zaniedbywanie obciążenia w badaniach laboratoryjnych, wpływa na wynik oznaczenia pojemności sorpcyjnej.

EN

This article presents the suitability of coal sorptive capacity parameter in today’s mining industry. During laboratory tests, it is largely marked on the ground coal samples, free from load present in situ. The factor of external load is considered as crucial for a complete description of coal-gas system. However, it is not included in the assessment of commonly indicated sorptive parameters. This paper presents the results of sorptive research which is aimed at the indication of sorptive capacity and sorption isotherm in the particular level of sample loading. Values of hydrostatic loads were comparable to the loads on coal beds with deposition up to 1100 m. The analysis for the estimation of how the negligence of load, during a laboratory test, affects the result of the sorptive capacity marking was performed.

Słowa kluczowe

PL

węgiel; pojemność sorpcyjna; izoterma sorpcji; metan; obciążenie

EN

coal; sorptive capacity; sorption isotherm; methane; load

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 69, nr 4
• Strony: 40--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., wykr., zdj.

Twórcy

autor

Dutka B.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN, Kraków

Bibliografia

• 1. Laxminarayana C., Crosdale P.: Role of coal type and rank on methane sorption characteristics of Bowen Basin, Australia coals, International Journal of Coal Geology, 40 (1999) 309÷325.
• 2. Levine J.: Influence of coal composition on coal seam reservoir quality: a review, Symp. Coalbed Methane Res. Dev., vol. 1 Townsville, 19÷21 November 1992.
• 3. Wierzbicki M., Dutka B.: The influence of temperature changes of the structurally deformed coal–methane system on the total methane content, Archives of Mining Sciences 55 (3) (2010) 547÷560.
• 4 Ryncarz T.: Zarys fizyki górotworu, Śląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice 1993.
• 5. Lutynski M., Battistutta E., Bruining H., Wolf K.: Discrepancies in the assessment of CO2storage capacity and methane recovery from coal with selected equations of state. Part II. Reservoir simulation, Physicochemical Problems of Mineral Processing 47 (2011) 209÷214.
• 6. Dutka B., Kudasik M., Topolnicki J., Wierzbicki M.: Komora do badań wpływu obciążeń mechanicznych na właściwości sorbentu, Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, Tom 11, nr 1-4, 2009, s. 15÷20.
• 7. Smith D., Jikich S., Seshadri K.: Carbon dioxide sorption isotherms and matrix transport rates for non-powdered coal, International Coalbed Methane Symposium, University of Alabama, 2007.
• 8. Pone J., Halleck P., Mathews J.: Sorption Capacity and Sorption Kinetic Measurements of CO2and CH4 in Confined and Unconfined Bituminous Coal, Energy Fuels 23 (9) 2009, 4688÷4695.
• 9. Hol S., Peach C., Spiers C.:Applied stress reduces the CO2 sorption capacity of coal, International Journal of Coal Geology 85, 2011, 128÷142.