EMC-LabNet: Laboratorium Techniki Wysokich Napięć im. prof. zw. dr hab. inż. Andrzeja Sowy na Politechnice Białostockie

• Autorzy: Trzasko Wojciech , Wiater Jarosław , Markowska Renata

Identyfikatory

DOI

10.15199/48.2023.07.38

Warianty tytułu

EN

EMC-LabNet: Laboratory of High Voltage Technique named after prof. Andrzej Sowa, DSc PhD Eng. at Bialystok University of Technolog

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia rozwój oraz perspektywy potencjału naukowo-badawczego i infrastruktury Laboratorium Techniki Wysokich Napięć im. prof. zw. dr hab. inż. Andrzeja Sowy. Laboratorium funkcjonuje na Wydziale Elektrycznym Politechniki Białostockiej i wchodzi w skład Polskiej Sieci Laboratoriów EMC (EMC-LabNet). Zaprezentowano kierunki badań naukowych i infrastrukturę oraz ofertę badawczą laboratorium.

EN

The article presents the development and perspectives of the scientific-research potential and the infrastructure of the Laboratory of High Voltage Technique named after prof. Andrzej Sowa, DSc PhD Eng. The laboratory operates at the Faculty of Electrical Engineering of Bialystok University of Technology and is a part of Polish EMC Laboratories Network (EMC-LabNet). The directions of scientific research, the infrastructure and the research offer of the laboratory have been presented.

Słowa kluczowe

PL

kompatybilność elektromagnetyczna; impulsowe narażenia elektromagnetyczne; wyładowania piorunowe; wysokonapięciowa technika probiercza i pomiarowa

EN

electromagnetic compatibility; impulse electromagnetic disturbances; lightning discharges; high-voltage test and measurement technique

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Elektrotechniczny
• Rocznik: 2023
• Tom: R. 99, nr 7
• Strony: 209--214
• Opis fizyczny: Bibliogr. 36 poz., rys.

Twórcy

autor

Trzasko Wojciech

• Politechnika Białostocka, Wydział Elektryczny, ul. Wiejska 45d, 15-351 Białystok

• https://orcid.org/0000-0002-9661-1484

autor

Wiater Jarosław

• Politechnika Białostocka, Wydział Elektryczny, ul. Wiejska 45d, 15-351 Białystok

• https://orcid.org/0000-0002-6321-0609

autor

Markowska Renata

• Politechnika Białostocka, Wydział Elektryczny, ul. Wiejska 45d, 15-351 Białystok

• https://orcid.org/0000-0001-9929-3955

Bibliografia

• [1] Kuramoto S., Salo M., Ohta M., Surge Current and Voltage Distribution in a Reinforced Concrete Building Cause by Direct Lightning Stroke; International Symposium on EMC, Cherry Hill, August 1991
• [2] Tominaga T., Kuwabara N., Kato J., Ramli A., Halim A., Ahmad H., Characteristics of Lightning Surges Induced in Telecommunication Center in Tropical Area; IEEE Transactions on Electromagnetic Compatibility, (2003) vol. 45, no. 1, 82–91
• [3] Bejleri M., Rakov A., Uman M., Rambo K.J., Mata C.T., Fernandez M.I., Triggering Lightning Testing o fan Airport Runway Lighting System; IEEE Trans. on EMC, (2004) vol.46, no 1
• [4] Rakov V. A., Uman M. A., Fernandez M. I., Mata C. T., RamboK. J., Stapleton M. V., Sutil R. R., Direct Lightning Strikes to the Lightning Protective System of a Residential Building: Triggered-Lightning Experiments; IEEE Transactions on Power Delivery, (2002) vol. 17, no. 2, 575–586
• [5] Barbosa C.F., Nallin F.E., Person S., Zeddam A., Current distribution in a telecommunication tower struck by rocket-triggered lightning; IX SIPDA, International Symposium on Lightning Protection, Foz do Iguacu, Brazil, 2007
• [6] Diendorfer G., Hadrian W., Jobst R., Simulation von Direkten Blitzeinschlägen in den Funkmast von Hochspannungsschaltanlagen: Praktische Durchführung der Messungen; Proc. of the 18th International Conference on Lightning Protection, Münich, Germany, Sept. 1985, 171–174
• [7] Bandinelli M., Bessi F., Chiti S., Infantino M., Pomponi R., Numerical Modeling for LEMP Effect Evaluation Inside a Telecommunication Exchange; IEEE Transactions on Electromagnetic Compatibility, (1996) vol. 38, no. 3, 265–273
• [8] Miranda G. C., Paulino J. O. S., Boaventura W. C., Pissolato Filho J., Experimental Study of Lightning Current Distribution in a Telecommunication System; Proc. of the 22nd International Conference on Lightning Protection, Budapest, Hungary, 1994, R 4-10
• [9] Zou J., Lee J., Ji L., Chang S., Zhang B., He J., TransientSimulation Model for a Lightning Protection System Using the Approach of a Coupled Transmission Line Network; IEEE Trans. on EMC, (2007) vol. 49, 614-622
• [10] Hashmi M., Lehtonen M., Hanninen S., Modelling and Analysis of Lightning Overvoltage Protection of MV Cable Laterals Connected with Overhead Lines; Elektronika ir Elektrotechnika, (2012) no. 7, 49–52
• [11] Sato T., Yanagawa S., Kurita H., An Example of Investigation in Lightning Damage on micro-radio steel tower station and Proposal of Countermeasures; Proc. of the 28th International Conference on Lightning Protection, Kanazawa, Japan, September 2006, 1389–1394
• [12] Sowa A., Analiza zagrożenia piorunowego urządzeń elektronicznych; Rozprawy Naukowe nr 2; Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 1990
• [13] Markowska R., Sowa A., Wiater J., Badania zagrożenia piorunowego wybranych układów elektronicznych systemów kontrolno-pomiarowych, Pomiary, Automatyka, Kontrola, Vol. 56, nr 2 (2010), 106–109.
• [14] Markowska R., Sowa A. W., Wiater J. M., Symulacyjne badania zagrożeń piorunowych systemów elektronicznych, Przegląd Elektrotechniczny, nr 3/2010, 146–149
• [15] Markowska R., Augustyniak L., Sowa A., Wiater J., Badania zagrożeń piorunowych systemów elektronicznych, Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej, Nr 24, Wydawnictwo Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2008, 89–94.
• [16] Augustyniak L. K., Analiza przepięć atmosferycznych w sieciach komputerowych w obiektach budowlanych; Rozprawa Doktorska, Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny; Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 1998
• [17] Markowska R., Analiza zagrożenia piorunowego urządzeń w obiektach radiokomunikacyjnych; Rozprawa Doktorska, Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny; Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2006
• [18] CDEGS Current Distribution, Electromagnetic Fields, Grounding and Soil Structure Analysis, Safe Engineering Services & Technologies Ltd., Montreal, Canada, 2000
• [19] Wiater J. M., Analiza zagrożenia piorunowego systemów sterowania i nadzoru stacji elektroenergetycznych; Rozprawa Doktorska, Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny; Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2009
• [20] Masłowki G., Analiza iI modelowanie wyładowań atmosferycznych na potrzeby ochrony przed przepięciami; Rozprawy, Monografie – Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; AGH, Kraków 2010
• [21] Kordi B., Moini R., Janischewskyj W., Hussein A. M., Shostak V. O., Rakov V. A., Application of the antenna theory model to a tall tower struck by lightning; Journal of Geophysical Research, 4542 (2003) vol. 108, no. D.17, ACL 7-1–7-9
• [22] Aniserowicz K., Analiza zagadnień kompatybilności elektromagnetycznej w rozległych obiektach narażonych na wyładowania atmosferyczne; Rozprawy Naukowe – Politechnika Białostocka nr 122; Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2005
• [23] Maksimowicz T., Aniserowicz K., Investigation of models ofgrid-like shields subjected to lightning electromagnetic field:experiments in the frequency domain; IEEE Transactions on Electromagnetic Compatibility, 54 (4), (2012), 826-836
• [24] Maksimowicz T., Aniserowicz K., Simulation of currents induced in a loop by lightning strike of different waveforms; Przegląd Elektrotechniczny, 86 (3), (2010), 43-44
• [25] Aniserowicz K., Burak-Romanowski R., Michna S., Woźniak K., Zielenkiewicz M., Warystory w akcji – Poligonowe badania skuteczności działania systemu ograniczania przepięć wykorzystującego warystory; Infrator - Biuletyn informacyjny PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., LVI (2), (2011), 10-13
• [26] Markowska R., Sowa A., Ochrona odgromowa obiektów radiokomunikacyjnych; Rozprawy Naukowe – Politechnika Białostocka nr 253; Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2013
• [27] Markowska R., Badania modelowe właściwości statycznych i udarowych uziomu słupa elektroenergetycznego przy różnych gruntach; Przegląd Elektrotechniczny, R. 94 (2018), nr 10, 65-68; doi:10.15199/48.2018.10.15
• [28] Markowska R., Wiater J., Step and Touch Voltage Distributions at GSM Base Station during Direct Lightning Stroke; XIII International Conference on Electromagnetic Disturbances, Białystok, Poland, 24–26 September 2003, 7.2-1–7.2-4
• [29] Markowska R., Induced and ground potential voltage components in analysis of separation distance for lightning protection in buildings, Przegląd Elektrotechniczny, R. 92 (2016), nr 12, 265–270; doi:10.15199/48.2016.12.67
• [30] Markowska R., Wróbel Z., Selected issues of safe operation of the railway traffic control system in the event of exposition to damage caused by lightning discharges; Energies; September Vol. 14 (2021), No. 18, 5808; 1-27; doi: 10.3390/en14185808; url: https://doi.org/10.3390%2Fen14185808
• [31] Wiater, J. M., Skuteczność ochrony przeciwprzepięciowej w sieciach elektroenergetycznych z równolegle łączonymi warystorowymi ogranicznikami przepięć; Wiadomości Elektrotechniczne, 88(6), 5–8. http://doi.org/10.15199/74.2020.6.1
• [32] Wiater, J. M., Surge Immunity of LV Miniature Circuit Breakers During Lightning Ground Discharges; Automatyka, elektryka, zakłócenia, 11(3), 24–27. http://doi.org/10.17274/AEZ.2020.41.02
• [33] PN-EN 62305-1:2011, Protection against lightning – Part 1:General Principles; IEC Standards Publication
• [34] PN-EN 62305-2:2012, Protection against lightning – Part 2:Risk management; IEC Standards Publication
• [35] PN-EN 62305-3:2011, Protection against lightning – Part 3:Physical damage to structures and life hazard; IEC Standards Publication
• [36] PN-EN 62305-4:2011, Protection against lightning – Part 4:Electrical and electronic systems within structures; IEC Standards Publication

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).