Efektywność preparatu huminowo-glinokrzemianowego w ograniczaniu kumulacji rtęci u drobiu nieśnego

Barej, R.; Dobrzański, Z.; Polak-Juszczak, L.; Kołacz, R.

doi:10.15199/62.2015.11.29

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Efektywność preparatu huminowo-glinokrzemianowego w ograniczaniu kumulacji rtęci u drobiu nieśnego

Autorzy

Barej R. , Dobrzański Z. , Polak-Juszczak L. , Kołacz R.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

przemchem.pl

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2015.11.29

Warianty tytułu

Effectiveness of humic-aluminosilicate preparation in limitation of mercury accumulation in laying hens

Języki publikacji

Abstrakty

Przedstawiono efektywność działania preparatu mineralno-organicznego (Pp-d), sporządzonego na bazie surowców huminowych i glinokrzemianowych (z dodatkiem drożdży selenowych) w ograniczaniu bioakumulacji rtęci całkowitej u drobiu nieśnego. Zastosowano go w dawkach 3% do standardowej mieszanki paszowej, do której wprowadzono wcześniej rtęć w postaci CH₃HgCl w ilości 5 mg Hg/kg mieszanki. Nioski utrzymywano w klatkach bateryjnych (etap I – badania eksperymentalne). W etapie II (badania terenowe) dodano Pp-d w ilościach ok. 10% do paszy kur w chowie przyzagrodowym. Po 8 tygodniach nastąpił spadek biologicznej akumulacji Hg (jaja, wątroba, nerki, mięśnie) w granicach 2,0–34,6% (etap I). W II etapie stwierdzono zmniejszenie stężenia Hg w treści jaj kur średnio o 22,5%, przy korzystnym wzroście zawartości selenu (średnio o 59,1%). Preparat Pp-d okazał się dobrym rozwiązaniem w profilaktyce chowu drobiu w systemach otwartych, szczególnie w rejonach o zwiększonej emisji zanieczyszczeń przemysłowych, komunalnych i rolniczych.

Std. feed mixt. and its 2 Hg-contg. modifications optionally with the test formulation were used sep. to feed 3 group of hens kept in cages. The concn. of Hg introduced into the feed as MeHgCl was 5 mg/kg of the mixt. The formulation was added in amt. of 3%. After 8 weeks of the test, concn. of Hg and Se in eggs, liver, kidneys and muscles in each group of hens were detd. by at. absorption spectrometry. Consuming the poisoned food by hens resulted in an increase in the Hg concn. in eggs, muscle, liver and kidneys by 1010, 650, 222 and 60 times, resp., in relation to the control group of hens. In both group of hens (poisoned and detoxified), a decrease in the concn. of Hg in eggs, muscle, liver and kidney by 2, 10, 33 and 35%, resp. (relative to group of hens poisoned) was obsd. At the same time, an increase in Se content was 30–100% in relation to the control group. Addnl., a 6 month test with the examd. formulation as 10% additive to the ground grain used as food for breeding hens in farms was carried out. The Hg content in eggs before and after the test showed a redn. by 22.5%. The Se content increased by approx. 59%.

Słowa kluczowe

produkcja drobiu kura nieśna drobiarstwo rtęć kumulacja rtęci pasza dla ptaków preparat Pp-d

poultry production laying hens mercury mercury accumulation feed for birds Pp-d preparation

Wydawca

Wydawnictwo SIGMA-NOT

Czasopismo

Przemysł Chemiczny

Rocznik

2015

Tom

T. 94, nr 11

Strony

2038--2041

Opis fizyczny

Bibliogr. 50 poz., tab.

Twórcy

autor

Barej R.

Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

autor

Dobrzański Z.

zbigniew.dobrzanski@up.wroc.pl

Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul. Chełmońskiego 38C, 51-630 Wrocław

autor

Polak-Juszczak L.

Morski Instytut Rybacki - Państwowy Instytut Badawczy

autor

Kołacz R.

Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

1. Praca zbiorowa, Toksykologia, (red. W. Seńczuk), Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2002.
2. P.K. Rooney, Toxicol. Appl. Pharm. 2014, 274, 425.
3. V.V. Barygina, A.S. Arefeva, O.V. Zatsepina, Russ. J. Gen. Chem. 2010, 80, nr 13, 2694.
4. M. Valko, H. Morris, M.T. Cronin, Curr. Med. Chem. 2005, 12, 1161.
5. F. Zahir, S.J. Rizwi, S.K. Haq, R.H. Khan, Environ. Toxicol. Pharmacol. 2005, 20, 351.
6. A. Sapota, M. Skrzypińska-Gawrysiak, Podst. Met. Oceny Środ. Pr. 2010, 65, 85.
7. Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, t. 1–109, IARC, Lyon, France.
8. Scientific Opinion on the risk for public health related to the presence of mercury and methylmercury in food, EFSA J. 2012, 12, 2985.
9. B. Gworek, J. Rateńska, Ochr. Środ. Zasob. Natur. 2009, 41, 614.
10. A. Kabata-Pendias, A. Pendias, Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa 1999.
11. J. Albińska, J. Góralski, M.I. Szynkowska, E. Leśniewska, T. Paryjczak, Rocz. Ochr. Środ. 2011, 13, 525.
12. UNEP Chemicals. Global Mercury Assessment. Report no. 54790-01, Geneva Switzerland, http://wwww. chem.unep.ch. 2002.
13. A. Głodek, D. Panasiuk, J.M. Pacyna, Water Air Soil Pollut. 2010, 213, 227.
14. E.G. Pacyna, J.M. Pacyna, J. Fudała, E. Strzelecka-Jastrząb, S. Hławiczka, D. Panasiuk, Sci. Total Environ. 2006, 370, 147.
15. E.G. Pacyna, J.M. Pacyna, F. Steenhuisen, S. Wilson, Atmos. Environ. 2006, 40, nr 22, 4048.
16. E.M. Hassauer, E. Kaiser, K. Schneider, U. Schuhmacher-Wolz, FoBiG, Supp. Publ. 2012:EN-297, EFSA, Parma Italy.
17. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r., Dz.U. 2010, nr 16, poz. 87.
18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r., Dz.U. 2002, nr 165, poz. 1359.
19. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2010 r., Dz.U. 2010, nr 72, poz. 466.
20. Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 października 2013 r. Dz. U. RP z dnia 14 lutego 2014 r., poz. 206.
21. Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 420/2011 z dnia 29 kwietnia 2011 r. Dz. U. UE nr L 111/3 z 30 kwietnia 2011 r.
22. P. Bykowski, Z. Dobrzański, Przem. Chem. 2014, 93, nr 10, 1763.
23. J. Szkoda, A. Nawrocka, M. Kmiecik, J. Żmudzki, Ochr. Środ. Zasob. Natur. 2011, 48, 475.
24. R. Barej, R. Kwaśnicki, K. Chojnacka, J. Bolanowski, Z. Dobrzański, P. Pokorny, Pol. J. Environ. Stud. 2009, 18, 547.
25. N. Waegeneers, M. Hoenig, L Goeyens, L. De Temmerman, Sci. Total Environ. 2009, 407, 4397.
26. I. Van Overmeire, L. Pussemier, V. Hanot, L. De Temmerman, M. Hoenig, L. Goeyens, Food Addit. Contam. 2006, 23, 109.
27. S. Czaban, R. Kołacz, Z. Dobrzański, F. Bubel, S. Opaliński, M. Durkalec, M. Gruszczyński, Przem. Chem. 2013, 92, 1268.
28. Z. Dobrzański, J. Bolanowski, P. Pokorny, B. Patkowska-Sokoła, W. Zawadzki, Acta Sci. Pol. ser. Med. Vet. 2007, 6, 3.
29. M. Durkalec, J. Szkoda, R. Kolacz, S. Opaliński, A. Nawrocka, J. Żmudzki, Int. J. Environ. Res. 2015, 9, 205.
30. L. Polak-Juszczak, S. Robak, Environ. Sci. Pollut. Res. 2015, 22, 679.
31. J. Burger, M. Gochfels, Food Chem. Toxicol. 2013, 57, 235.
32. Overview of selenium toxicosis. The Merck Veterinary Manual. E. Merck Sharp and Dohme Corp. Inc. Kenilworth N.J. USA, 2012.
33. J.S. Moris, S.B. Crane, Nutrients 2013, 28, 1024.
34. T.P. Żarski, E. Arkuszewska, M. Samek, T. Majdecka, EJPAU ser. Anim. Husb. 2003, 6, nr 2, #06.
35. A. De La Torre, M. Belles, J.M. Llobet, E. Mayayo, J.L. Domingo. Biol. Trace Elem. Res. 1998, 63, nr 1, 1.
36. V.S. Lukashenko, T.N. Khamidullin, [w:] Mat. XVII Europ. Symp. Quality Poult. Meat WPSA, 2005, Doorwerth, The Netherlands, 367.
37. E. Marettová, M. Maretta, J. Legát, P. Nad, Acta Vet. (Beograd) 2003, 53, 211.
38. Z. Zralý, B. Písaříková, M. Navrátilová, Czech J. Anim. Sci. 2008, 53, 472.
39. Z. Dobrzański, H. Górecki, K. Chojnacka, H. Górecka, M. Synowiec, Am. J. Agric. Biol. Sci. 2007, nr 2, 234.
40. W. Horwitz, Official methods of analysis of AOAC International, AOAC Int. Gaithersburg, Md. USA 2000.
41. Pat. pol. PL 209792 B1 (2011).
42. J. Fritz, [w:] Mat. Maryland Nutrition Conference for Feed Manufactures, 1973, College Park, USA, 49.
43. S. Opaliński, M. Korczyński, R. Kołacz, Z. Dobrzański, Przem. Chem. 2009, 88, 428.
44. D.J. Heinz, G.H. Hoffmann, Environ. Toxicol. Chem. 2004, 23, 222.
45. A Kambamanoli-Dimou, A Kamarianos, S Kilikidis, Bull. Environ. Contam. Toxicol. 1991, 46, 128.
46. Z. Dobrzański, G. Strzelbicka, J. Szczypel, T. Trziszka, EJPAU ser. Anim. Husb. 2001, 4, nr 2, #01.
47. L. Jiakui, W. Xiaolong, J. Trace Elem. Med. Biol. 2004, 18, 65.
48. K.M. Downs, J.B. Hess, S.F. Bilgili, J. Appl. Anim. Res. 2000, 18, 61.
49. W. Gładkowski, G. Kiełbowicz, A. Chojnacka, M. Gil, T. Trziszka, Z. Dobrzański, C. Wawrzeńczyk, Food Chem. 2011, 126, 1013.
50. T. Trziszka, Z. Dobrzański, M. Kaźmierska, Ł. Tronina, M. Skiba. Arch. Geflugelk. 2011, 75, 84.

Uwagi

Praca wykonana w ramach badań statutowych Wydziału Biologii i Hodowli Zwierząt UP i współfinansowana ze środków Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego (KNOW) na lata 2014–2018 dla Wrocławskiego Centrum Biotechnologii.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-0da7c493-1ed9-4fb3-abab-81183bd96dfd