Właściwości i znaczenie żelaza oraz metody jego oznaczania

• Autorzy: Górska A. , Piech R.

Warianty tytułu

EN

Properties and the role of iron and methods of its determination

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Żelazo jest jednym z najczęściej spotykanych w środowisku pierwiastków. Występuje w skorupie ziemskiej, wodach, glebach, powietrzu, a także w organizmach żywych, głównie w postaci związanej. Pomimo, że metal ten jest tak powszechnie spotykany, pełni kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu wielu organizmów żywych, jak i ekosystemów. W pracy przybliżono zatem zagadnienia dotyczące właściwości żelaza oraz jego występowania w przyrodzie. Poruszono również aspekt biologicznego znaczenia pierwiastka. Istnieją dziedziny, w których konieczne jest zastosowanie wysokoczułych metod oznaczania metalu. Wśród znanych i stosowanych rozwiązań oprócz woltamperometrii wymienić należy atomową spektrometrię absorpcyjną, fluorymetrię czy spektrometrię mas.

EN

Iron is one of the most abundant element in environment. It can be found in earth crust, waters, soils and living organism, mostly in form of chemical compounds. Even though is so common, the role of this element is crucial for the proper functioning of many organism and ecosystems. Therefore, the work presents issues related to the properties of iron and its role and occurrence in environment. Biological aspects of metal were also discussed. There are many fields of life where high sensitive methods for iron determination are required. Well known methods used for iron determination are Voltammetry, Atomic Absorption Spectrometry, Fluorimetry and Mass Spectrometry.

Słowa kluczowe

PL

woltamperometria; żelazo; Solochrome Violet RS

EN

voltammetry; iron; Solochrome Violet RS

• Wydawca: Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
• Czasopismo: Analit
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 6
• Strony: 2--9
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Górska A.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Piech R.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] Bielański A., Podstawy Chemii Nieorganicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2013, str. 943-953 Ł. Górski, M. Jakubowska, B. Baś, W. W. Kubiak, J. Electroanal. Chem. 684(2012)38-46
• [2] Lautenschläger K. H., Schröter W., Wanninger A., Nowoczesne kompendium chemii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, str. 554-563
• [3] http://www.rsc.org/education/teachers/resources/jesei/minerals/students.htm odwiedzono 23.07.2018
• [4] Rapp G. R., Archaeomineralogy, Springer-Verlag, Berlin Heidelberg, 2002, str. 164-166
• [5] Silver J., Chemistry of Iron, Springer Science & Business Media, B. V., Dordrecht, 2012, str. 2-4
• [6] Colombo C. et al., Review on iron availability in soil: interaction of Fe minerals, plants, and microbes, Journal of Soils and Sediments, 2013
• [7] Schulte E. E., Understanding Plant Nutrients: Soil and Applied Iron, Cooperative Extension University of Wisconsin, RP-08-2004
• [8] Konturek S., Brzozowski T., Fizjologia ogólna, Fizjologia ogólna, krew i mięśnie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2003, str. 163-168, 172-173
• [9] Konturek S., Fizjologia człowieka, Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2000, str. 127-129
• [10] https://hu.wikipedia.org/wiki/F%C3%A1jl:1904_Hemoglobin.jpg odwiedzono 23.07.2018
• [11] Silbernagl S., Lang F., tł. Malinowska B. et al., Atlas patofizjologii, MedPharm Polska, Wrocław, 2011, str. 42, 270
• [12] Gajewski P., Szczeklik A., Interna Szczeklika: Podręcznik chorób wewnętrznych, wydanie 7, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2016, str. 1155-1159
• [13] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/123404,dieta-w-niedokrwistosci-z-niedoboru-zelaza odwiedzono 18.12.2018
• [14] Gokhale A. S., The Effect of Cooking on Formation of Bioavailable Species of Iron from Chicken Breast Muscle, University of Massachusetts Amherst, 2011, 20-25
• [15] Bekaroğlu M. G. et al., Colloidal properties and in vitro evaluation of Hydroxy ethyl cellulose coated iron oxide particles for targeted drug delivery, Materials Science and Engineering C 78 (2017) 847–853
• [16] Cygański A., Metody Spektroskopowe w Chemii Analitycznej, Wydawnictwo WNT, Warszawa, 2012, str.128-129
• [17] Pabalkar M. A. et.al., Determination of Copper, Nickel and Iron in Heavy Alloy Using Atomic-absorption Spectrophotometry, Analyst, January, 1981, Vol. 106, pp. 47-53
• [18] Kondej D., Gawęda E., Metale we frakcjach pyłu - metoda oznaczania, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011, nr 1(67), s. 129-135
• [19] Cygański A., Metody Spektroskopowe w Chemii Analitycznej, Wydawnictwo WNT, Warszawa, 2012, str. 271-273
• [20] Zeng Z., Jewsbury R. A., Fluorimetric determination of iron using 5-(4-methoxyphenylazo)-8-(4-toluenesulfonamido)quinoline, Analyst,2000, 125, 1661-1665
• [21] Cygański A., Metody Spektroskopowe w Chemii Analitycznej, Wydawnictwo WNT, Warszawa, 2012, str. 417
• [22] Grotti M. et al., Determination of sub-nanomolar levels of iron in sea-water using reaction cell inductively coupled plasmamass spectrometry after Mg(OH)2 coprecipitation, J. Anal. At. Spectrom., 2009, 24, 522-527
• [23] Praca zbiorowa pod redakcją W. W. Kubiak, J. Gołaś, Instrumentalne metody analizy chemicznej, Woltamperometria i polarografia - Kubiak W. W., Piech R., Baś B., Wydawnictwo Naukowe AKAPIT, Kraków, 2005, str. 139-156
• [24] Gholivand M. B., Geravandi B., Parvin M. H., Anodic Stripping Voltammetric Determination of Iron(II) at a Carbon Paste Electrode Modified with Dithiodianiline (DTDA) and Gold Nanoparticles (GNP), Electroanalysis 23(6), 2011, 1345-1351

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).