Koncepcja hybrydowego układu zasilania napędu elektrycznego motoszybowca

• Autorzy: Bogusz P. , Korkosz M. , Wygonik P. , Dudek M. , Raźniak A. , Lis B.

Warianty tytułu

EN

The conception of hybrid supply of electric drive of motor glider

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Motoszybowce są rozwiązaniem pozwalającym częściowo uniezależnić się od typowych problemów występujących podczas lotów szybowcem. Jednak najważniejszą zaletą motoszybowca jest możliwość samodzielnego startu. Takiej możliwości nie posiadają klasyczne szybowce. Zastosowanie silnika elektrycznego napędzającego śmigło daje taką możliwość. Jednak typowym problemem z którym należy się zmierzyć jest dobór pojemności baterii akumulatorów. Autorzy proponują koncepcję zasilania hybrydowego napędu elektrycznego. W koncepcji zasilania hybrydowego przewidziano zastosowanie stosu ogniw paliwowych jako podstawowego źródła zasilania pozwalającego na utrzymanie motoszybowca na pułapie przelotowym przez określony czas. Bateria akumulatorów pełni rolę bufora który ma dostarczać dodatkową energię podczas startu motoszybowca. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań stosów ogniw paliwowych przewidzianych do zastosowania w hybrydowym układzie zasilania motoszybowca.

EN

The motor gliders are a solution which allow partially eliminating typical problems which occur during flights of classic gliders. Nevertheless, the ability of self-launching is the biggest advantage of the motor gliders and classic gliders don not have such ability. An electric motor which drives a propeller gives such possibility. However, a selection of accumulators capacity is a typical problem which should be tackled. Authors propose the concept of supply method of hybrid electric drive where a fuel cell is used as a primary source of energy which allows maintaining the motor glider on a specified altitude during specified time period. Accumulators are an additional source of energy to deliver missing energy during a motor glider launch. In the paper, chosen results of tests of fuel cells for hybrid supply system of motor glider were presented.

Słowa kluczowe

PL

zasilanie hybrydowe; ogniwo paliwowe; motoszybowiec; napęd elektryczny

EN

hybrid supply; fuel cell; motor glider; electric drive

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Górnośląski Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe
• Rocznik: 2017
• Tom: Nr 3 (115)
• Strony: 55--62
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bogusz P.

• Politechnika Rzeszowska, Wydział Elektrotechniki i Informatyki, ul. W. Pola 2, 35-959 Rzeszów

autor

Korkosz M.

• Politechnika Rzeszowska, Wydział Elektrotechniki i Informatyki, ul. W. Pola 2, 35-959 Rzeszów

autor

Wygonik P.

• Politechnika Rzeszowska, Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa, Al. Powstańców Warszawy 12, 35-959 Rzeszów

autor

Dudek M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw, ul. A. Mickiewicza 30, 30-001 Kraków

autor

Raźniak A.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw, ul. A. Mickiewicza 30, 30-001 Kraków

autor

Lis B.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw, ul. A. Mickiewicza 30, 30-001 Kraków

Bibliografia

• [1]. A. Abłamowicz, W. Nowakowski: „Podstawy Aerodynamiki i Mechaniki Lotu”, WKiŁ, Warszawa 1980.
• [2]. J. Jedrzejewski „Próby w locie samolotów lekkich”, Biblioteka Naukowa Instytutu Lotnictwa, Warszawa 2001.
• [3]. M. Saarlas: “Aircraft Performance”, John Wiley & Sons, INC, Hoboken New Jersey USA, 2007;
• [4]. A. Khajepour, S. Fallah, A. Goodarzi: Electric and Hybrid Vehicles; John Wiley & Sons LTD, Chicechester, West Sussex United Kingdom, 2014.
• [5]. www.enstroj.si/Electric-products/emrax-228-motorsgen.html
• [6]. A. K. Gautam, S. P. Singh, J. P. Pandey, T. N. Shukla, “Performance investigation of Permanent Magnet Synchronous Motor (PMSM) drive supplied from hybrid sources”, 2016 International Conference on Emerging Trends in Electrical Electronics & Sustainable Energy Systems (ICETEESES), pp.292-302, 2016 .
• [7]. J. Jia, Y. T. Cham, W. K. Au “A review of PEM Fuel Cells”, World Hydrogen Technologies Convention (WHTC 2005), Singapore, 2005.
• [8]. J. Larminie, A. Dicks, “Fuel cell systems explained”, 2nd ed. John Wiley and Sons Ltd.
• [9]. Jennifer Bauman, MehrdadKazerani, “A Comparative study of Fuel Cell Battery, Fuel Cell Ultra-capacitor, and Fuel Cell Battery Ultracapacitor vehicles,” IEEE Transaction on Vehicular Technology, vol. 57, no 2, pp. 760-769, March 2008.
• [10]. A. Khaligh, A. M. Rahimi, Y. J. Lee, J. Cao, A. Emadi, S. D.Andrews, C. Robinson and C. Finnerty, “Digital control of anisolated active hybrid fuel cell/Li-ion battery power supply,” IEEE Transaction on Vehicular Technology vol. 56, no. 6, pp. 3709-3721, 2007.
• [11]. P. Thounthong, S. Raël, and B. Davat, “Control strategy of fuel cell/supercapacitors hybrid power sources for electric vehicle,” J. Power Sources, vol. 158, no. 1, pp. 806-814, 2006.
• [12]. K. Xin, A. M. Khambadkone, “Dynamic modeling of fuel cell with power electronic current and performance analysis”, IEEE Trans. On Power Electronic and Drive System, PEDS-2003, The 5th International Conference, vol. 1, 17-20 pp. 607-612, 2003.
• [13]. J. M. Lee, B. H. Cho, “A Dynamic Model of a PEM Fuel CellSystem”, Applied Power Electronic Conference and Exposition,24th Annual IEEE, pp.720-724, 2009
• [14]. A. Kirubakaran, Shailendra Jain, R. K. Nema, “The PEM Fuel CellSystem with DC/DC Boost Converter: Design, Modeling and Simulation,” International Journal of Recent Trends in Engineering, vol. 1, No. 3, pp. 157-161, May 2009

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).