Legal regulations in the field of cultural heritage protection in Poland in the years 1944-1989 in terms of cultural security of the country

• Autorzy: Landmann T.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0010.7221

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article attempts to analyze the meaning of legal regulations developed in the field of cultural heritage protection in the years 1944-1989. It has been argued that these years were markedly different in terms of law in the sphere of cultural heritage protection than the period between 1918 and 1939 analyzed by the author in another article. The author decided to refer to legal acts and literature in the form of elaborations and magazines in the field of monuments protection. The specificity of the chosen subject and problem required the choice of a scientific method in the form of legal acts analysis, supported by literature review. The presented information shows that the period between 1944 and 1989 was characterized by a different approach of the Polish authorities towards the issue of cultural heritage protection in comparison to the years 1918-1939. The mentioned protection had an instrumental character and was one of the political-ideological tools influencing the society. Furthermore, the growth of legal protection of cultural assets in the age of the PRL took place in the conditions of centralized administration that adopted the idea of social distribution of many such assets, which led to devastation of numerous immovable monuments and sometimes also the antique furnishings. All the introduced legal regulations required a thorough change and redefinition of the legal status after the political-structural transformation of 1989.

Słowa kluczowe

EN

People’s Republic of Poland; cultural heritage; monument; legal protection; security

• Wydawca: Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
• Rocznik: 2017
• Tom: Nr 4
• Strony: 88--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Landmann T.

• Faculty of Security Studies, The General Tadeusz Kosciuszko Military Academy of Land Forces in Wroclaw

Bibliografia

• 1. Act of March 20, 1950 on the organs of unified state authority (Journal of Laws of 1950, No. 14, item 130).
• 2. Act of February 15, 1962 on the cultural heritage protection and museums (Journal of Laws of 1962, No. 10, item 48).
• 3. Act of July 23, 2003 on the monuments protection and monuments care (consolidated text, Journal of Laws of 2014, item 1446).
• 4. Convention on the cultural goods protection in the event of an armed conflict, together with the regulations of that Convention and the Protocol on the cultural heritage protection in the event of armed conflict of May 14, 1954 (Journal of Laws of 1957, No. 46, item 212).
• 5. Burski K., Normatywne podstawy ochrony dóbr kultury w PRL. Studium historyczno-prawne, [w:] Prawo a ochrona dóbr kultury, red. M. Adamus, P. Dobosz, D. Sokołowska, UniwersytetJagielloński, Kraków 2014.
• 6. Decree of the Polish Committee of National Liberation of September 6, 1944 on the implementation of the agricultural reform (Journal of Laws of 1944, No. 4, item 17).
• 7. Decree by the Polish Committee of National Liberation of September 15, 1944 on the range of activities and the organization of the Ministry of Culture and National Heritage (Journal of Laws of 1944, No. 5, item 25).
• 8. Decree of March 1, 1946 on the registration and on the export of cultural goods and objects of artistic, historical or cultural value (Journal of Laws of 1946, No. 14, item 99).
• 9. Decree by the Ministry of Culture and Arts introduced in agreement with the Chief of the Ministry of Public Administration of October 5, 1944 on the creation of culture and art bodies at the voivodeship and county offices (Journal of Laws of 1944, No. 7, item 37).
• 10. Decree of the Minister of Culture and Arts of January 14, 1947 issued in agreement with the Minister of Public Administration and the Minister of Recovered Territories on the registration of works of fine art and objects of artistic, historical or cultural value (Journal of Laws of 1947, No. 34, item 155).
• 11. Decree by the President of Poland of March 6, 1928 on the monument protection (Journal of Laws of 1928, No. 29, item 265).
• 12. Decree No. 179 of the Council of Ministers of December 8, 1978 on the issue of using immovable monuments for utility purposes (M.P. of 1978, No. 37, item 142).
• 13. Decree of the Minister of Culture and Arts of December 20, 1954 on the social protectors of monuments (M.P. of 1955, No. 18, item 189).
• 14. Decree of the Minister of Culture and Arts of January 26, 1963 on the issue of social care for monuments (M.P. of 1963, No. 17, item 97).
• 15. Dobosz P., Ochrona i konserwacja dóbr kultury w Polsce 1944–1989. Uwarunkowania polityczne i społeczne, [w:] Ochrona i konserwacja dóbr kultury w Polsce 1944-1989. Uwarunkowania polityczne i społeczne, red. A. Tomaszewski, Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, Warszawa 1996.
• 16. Dokumenty strat kultury polskiej pod okupacją niemiecką 1939-1944. Z archiwum Karola Estreichera, red. K. Witek,, Pałac Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków 2003.
• 17. Jagielska-Burduk A., Wybrane zagadnienia własności zabytków i dzieł sztuki w prawie PRL-u, „Zeszyty Prawnicze” 2011, t. 11, nr 2.
• 18. Kowalska S., Zabytki i dzieła malarstwa w kalejdoskopie czasu oraz zmieniających się wartości, [w:] Kształcenie estetyczne w ujęciu historycznym i współczesnym, ed. S. Ko-walska, J. Wypych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2012.
• 19. Kowalski W., Restytucja dóbr kultury utraconych przez Polskę w okresie II wojny światowej jako element polskiej polityki zagranicznej realizowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w latach 1999-2009, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2011.
• 20. Malinowski K., Ustawa ZSRR o ochronie i wykorzystaniu zabytków historii i kultury, „Ochrona Zabytków” 1978, nr 31.
• 21. Małecki A., Społeczna Opieka Zabytków na Pomorzu Zachodnim w latach 1952-1970, „Wiadomości Konserwatorskie” 2013, nr 33.
• 22. Pracuta M., Ochrona zabytków na terenie województwa łódzkiego w latach 1945-1975, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2008.
• 23. Pruszyński J., Dziedzictwo kultury Polski - jego straty i ochrona prawna, t. II, Zakamycze, Kraków 2001.
• 24. Pruszyński J., Głos w sprawie ustawy o Narodowym Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, “Ochrona Zabytków” 1986, no. 39.Resolution No. 102 of the Council of Ministers of March 21, 1957 on location of investments in historical real estates (M.P. of 1957, No. 27, item 182).
• 25. Resolution No. 318 of the Council of Ministers of December 8, 1960 on the rules of using historical objects for utility purposes (M.P. of 1961, No. 1, item 6).
• 26. Resolution No. 666 of the Government Bureau of August 20, 1955 on the planned action to remove the remnants of war damage in towns and settlements (M.P. of 1955, No. 92, item 1189).
• 27. Skaldawski B., Działalność edukacyjna Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Ochrona Zabytków 2012, nr 1-2.
• 28. Zalasińska K., Prawna ochrona zabytków nieruchomych w Polsce, Wolters Kluwer Polska, Warszawa-Kraków 2010.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).