Spożycie chlorku sodu a współczesne zalecenia żywieniowe

• Autorzy: Michalak-Majewska M. , Gustaw W. , Sławińska A. , Radzki W.

Warianty tytułu

EN

Sodium chloride consumption in relation to the contemporary nutritional recommendations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jedną z przyczyn nadciśnienia tętniczego jest nadmierne spożycie sodu, którego głównym źródłem w diecie jest sól kuchenna (chlorek sodu). Jest ona stosowana w przetwórstwie żywności ze względów technologicznych i smakowych, a także w gospodarstwie domowym. Z powodu nadużywania soli i związanego z tym ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych, międzynarodowe organizacje i krajowe instytucje zajmujące się ochroną oraz promocją zdrowia publicznego zalecają ograniczenie spożycia chlorku sodu do 5 g dziennie. Najwięcej soli konsumuje się na Węgrzech, w Polsce jej spożycie przekracza normy prawie trzykrotnie, natomiast najmniej - we Francji, Holandii oraz Finlandii. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ocenia, że obniżenie dziennego pobrania sodu o 50 mmol (2,9 g chlorku sodu) może zmniejszyć liczbę zgonów z powodu udaru mózgu o 22%, a z powodu niedokrwiennej choroby serca - o 16%.

EN

The main cause of hypertension is the excessive intake of sodium, occurring in processed food products (sodium chloride). It is used in home for salting and in processed foods for technological reasons and taste. Because of the overuse of salt and the associated risk of civilization diseases, international organizations and national institutions recommend limiting salt intake to 5 g per day for protecting and promotion of public health. In Hungary, the intake of salt is the highest in Europe, whereas in Poland, the consumption exceeds the standards almost three times. On the contrary, the lowest intake is recorded in France, the Netherlands and Finland. The World Health Organization (WHO) estimates that a reduction in daily intake of sodium by 50 mmol (2.9 g salt) will result in a 22% decrease in deaths from stroke and 16% of ischemic heart disease.

Słowa kluczowe

PL

sód; chlorek sodu; sól kuchenna; współczesne zalecenia żywieniowe

EN

sodium; sodium chloride; table salt; modern nutritional recommendations

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 67, nr 7
• Strony: 34--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Michalak-Majewska M.

• Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Gustaw W.

• Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Sławińska A.

• Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Radzki W.

• Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] Bibbins-Domingo K., Chertow G.M., Coxson P.G., Morgan A., Lightwood J.M., Pletcher M.J., Goldman L.: 2010. Reductions in cardiovascular disease projected from modestreductions in dietary salt. N. Engl. J. Med., 362(7), 590-599.
• [2] He F.J., MacGregor G.A.:2008. A comprehensive review on salt and health and current experience of worldwide salt reduction programmes. J. Hum. Hypertens., 23(6), 363-384.
• [3] He F.J., MacGregor G.A.: 2010. Reducing population salt intake worldwide: from evidence to implementation. Prog.Cardiovasc. Dis., 52, 363-382.
• [4] http://www.eatwell.gov.uk/trafficlights
• [5] http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm334749.htm
• [6] http://www.pfpz.pl/index/?lang_id=5
• [7] Morris M.J., Na E.S., Johnson A.K.: 2008. Salt craving: the psychobiology of pathogenic sodium intake. Psyhiol. Behav., 94(5), 709-721.
• [8] Musik I., Szewczyk M., Boguszewska-Czubara A.: 2011. Sód i potas. [w:] Pierwiastki w środowisku i medycynie. Jackowska I. (red.). Spatium, Radom, 271-287.
• [9] Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015 – załącznik do uchwały nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r.
• [10] Schlegel-Zawadzka M., Kowalczyk B.: 2010. Wiedza na temat spożycia soli w różnych grupach narodowościowych. Zesz. Nauk. AM w Gdyni, 65, 39-50.
• [11] Sharp R L.: 2006. Role of sodium in fluid homeostasis with exercise. J. Am. Coll. Nutr., 25(3), 231-239.
• [12] Słowik E.: 2009. Czy zalecenie redukcji soli w żywności to biurokratyczny bezsens przychodzący z Brukseli? Przegl. Piek. i Cuk., 8, 12-15.
• [13] Strzetelski P.: 2012. Biofortyfication in iodine of edible plants as the alternative way for salt enrichment In this element. Materiały II Międzynarodowej Konferencji Roślina – źródłem materiału badawczego, Lublin, 92.
• [14] Szafulera W.: 2010. Ile soli w diecie (i w chlebie). Przegl. Piek. i Cuk., 4, 10-13.
• [15] Szybiński Z.: 2009. Sytuacja profilaktyki jodowej w Polsce w świetle ostatnich rekomendacji WHO dotyczących ograniczenia spożycia soli. Pediatr. Endocrinol. Diabetol. Metab., 15(2), 103-107.
• [16] Szybiński Z., Jarosz M., Hubalewska-Dydejczyk A., Stolarz-Skrzypek K., Kawecka-Jaszcz K., Traczyk I., Stoś K.: 2010. Profilaktyka jodowa a ograniczenie spożycia soli – wyzwanie XXI wieku. Endokrynol. Pol., 61(1), 135-140.
• [17] The National Academies, Dietary Reference Intakes for Water, Potassium, Sodium, Chloride, and Sulfate. Sodium and chloride: 2005. The National Academies Press, Washington D.C., 269-432.
• [18] Traczyk I., Jarosz M.: 2011. Spożycie soli zalecenia i programy WHO oraz UE. Przem. Spoż., 5(65), 18-21.
• [19] Wolnicka K., Jarosz M.: 2008. Ograniczanie spożycia soli i słonych produktów oraz potraw. [w:] Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia. Jarosz M. (red.), IŻŻ Warszawa, 129-136, 151-156.
• [20] World Health Organization - Reducing salt intake in populations. Report of a World Health Organization Forum and technical meeting, 5-7 October 2006, Paris, France, WHO, Geneva, Switzerland: 2007, 1-61.
• [21] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (DzU nr 137 z 2007 r., poz. 967).
• [22] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 stycznia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (DzU nr 9 z 2010 r., poz. 63).
• [23] Śmiechowska M.: 2012. Znakowanie produktów żywnościowych. Ann. Acad. Med. Gedan., 42, 65-73.
• [24] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/ EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) 608/2004 (Dz.Urz. UE L 304/18 z dnia 22 listopada 2011 r.).
• [25] Walkiewicz A., Kunachowicz H.: 2013. Jak podawać wartość odżywczą w oznakowaniu żywności. Przem. Spoż., 5(67), 14-18.