Zabytkowy most św. Jana w Lądku Zdroju – geneza uszkodzeń w świetle powodzi 2024

• Autorzy: Jakiel Przemysław , Seewald Krzysztof

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0055.2224

Warianty tytułu

EN

St. John’s Historical Bridge in Lądek Zdrój – genesis of damage in the light of 2024 flood

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono zakres uszkodzeń zabytkowego mostu św. Jana Nepomucena w Lądku Zdroju, powstałych w wyniku powodzi 15 września 2024 r. Analizie poddano konstrukcję oraz elementy wyposażenia. Sklasyfikowano uszkodzenia oraz mechanizm ich powstania, podając wykaz najważniejszych zaginionych artefaktów. Dokonano przeglądu źródeł historycznych dotyczących mostu w kontekście minionych zdarzeń i powodzi, precyzując zalecenia odnośnie do zabezpieczenia konstrukcji oraz jej częściowej odbudowy i remontu. W zakończeniu podano wnioski końcowe.

EN

The article outlines the extent of the damage to the historic St. John of Nepomuk Bridge in Lądek Zdrój caused by the flood on September 15, 2024. It analyzes the structure and its features, categorizes the damage and its causes, and provides a list of significant lost artifacts. A review of historical records concerning the bridge in the context of past events and floods was conducted to develop specific recommendations for the protection, partial reconstruction, and repair of the structure. The article ends with conclusions.

• Wydawca: Fundacja Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa
• Czasopismo: Inżynieria i Budownictwo
• Rocznik: 2025
• Tom: R. 81, nr 4
• Strony: 447--455
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Jakiel Przemysław

• Politechnika Opolska, Wydział Budownictwa i Architektury

• https://orcid.org/0000-0001-7152-6796

autor

Seewald Krzysztof

• Politechnika Opolska, Wydział Budownictwa i Architektury

• https://orcid.org/0009-0000-2404-4161

Bibliografia

• [1] Jakiel P., Seewald K.: Opinia ekspercka dla zabytkowego mostu drogowego św. Jana na Białej Lądeckiej w Lądku Zdroju, w ciągu ul. Krótkiej. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Wrocław 2024.
• [2] Proske D., Gelder P.: Safety of Historical Stone Arch Bridges. Springer, Berlin-Heidelberg 2009.
• [3] Karta ewidencyjna zabytku. Most drogowy św. Jana w Lądku Zdroju. Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu, Wrocław 1997.
• [4] Wandrychowska D.: Lądek Zdrój. Most na rzece Biała Lądecka, ul. Krótka - ul. Klonowa. Program prac konserwatorskich. Wrocław 2024.
• [5] Zarządzenie nr 14 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie wprowadzenia instrukcji przeprowadzania przeglądów drogowych obiektów inżynierskich. GDDKiA, Warszawa, 2005.
• [6] Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk. Praca zbiorowa, wyd. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2006.
• [7] Hughes D.C., Weber J., Kozłowski R.: Roman Cement for the Production of Conservation Mortars, 2nd Historic Mortars Conference HMC2010 and RILEM TC 203-RHM Final Workshop 22-24 Sept. 2010, Prague, Czech Republic.
• [8] Domasłowski W.: Profilaktyczna konserwacja kamiennych obiektów zabytkowych. Wydawnictwo UMK, Toruń 1993.
• [9] Projekt budowlany tymczasowego zabezpieczenia zabytkowego mostu drogowego św. Jana na Białej Lądeckiej w m. Lądek Zdrój. Fasys Mosty Sp. z o.o., Wrocław 2024 r.
• [10] https://polska-org.pl/.
• [11] Partsch J.: Schlesien. Eine Landeskunde für das deutsche Volk. Königliche Universitäts- und Verlags - Buchhandlung, Breslau 1896.
• [12] Knothe H.: Das schlesische Sommerhochwasser 1938. Heft 28, Verlag Priebatsch Buchhandlung Breslau 1939.
• [13] Remont kapitalny mostu zabytkowego w Lądku Zdroju. PP Pracownia Konserwacji Zabytków, o/Wrocław, Wrocław 1980.
• [14] Wykonanie dokumentacji projektowej i kosztorysowej dla Mostu św. Jana w Lądku Zdroju. Projekt architektoniczno-budowlany. Fasys Mosty Sp. z o.o., Wrocław 2024.
• [15] Rozporządzenie Ministra Kultury z 25 sierpnia 2004 r. ws. Organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych (Dz.U. Nr 212, poz. 2153).