Dawne kamieniołomy dolnośląskie dzisiejszą atrakcją geoturystyczną

• Autorzy: Ptak M.

Warianty tytułu

EN

Former quarries of Lower Silesia as today's geotourist attraction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Województwo dolnośląskie to rejon, który od zawsze był i do dziś jest wyjątkowo bogaty w zasoby naturalne. Na kartach historii zapisane zostały czasy świetności lokalnych społeczności, które były związane z wydobywaniem cennych kruszców, surowców skalnych dla budownictwa, czy minerałów cieszących oko. Szczególną rolę odegrało górnictwo: rud miedzi, złota, srebra, arsenu, uranu, barytu, fluorytu oraz odkrywkowe wydobycie surowców skalnych: granitów, bazaltów, piaskowców, marmurów, łupków i wapieni. Pozostawione tereny w zależności od warunków miejscowych, historycznych i zasobności ich właścicieli zostały w różny sposób zagospodarowane. Artykuł przedstawia zagospodarowanie miejsc po wybranych. dawnych kamieniołomach, stanowiących dziś atrakcje geoturystyczne. Pozwala to zweryfikować stereotypowy pogląd, że górnictwo pozostawia po sobie tylko „pustynię”.

EN

The region of Lower Silesian Voivodeship has always been rich in natural resources. Its history remembers flourishing local communities involved in the mining of precious metals, rocks for construction and minerals pleasing to the eye. Mining of copper, gold, silver, arsenic, uranium, barite and fluorspar ores, as well as open-pit mining of rock raw materials, such as granite, basalt, sandstone, marble, shale and limestone, played a particularly important role. Post-mining areas have been utilized in a variety of ways, depending on the local conditions, historical considerations and their owners' funds. The article presents selected sites of former quarries which have been turned into geotourist attractions. This provides the opportunity to review the stereotypical belief that mining always leaves only a barren wasteland.

Słowa kluczowe

PL

dawne kamieniołomy; Dolny Śląsk; tereny pogórnicze; geoturystyka

EN

former quarries; Lower Silesia; post-mining area; geoturism

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 9
• Strony: 26--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Ptak M.

• Okręgowy Urząd Górniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• 1. Allen R. L.: False pyroclastic textures in altered silicic lavas, with implications for volcanic - associated mineralization. Econ. Geol. 1988, no. 83, s. 1424-1446.
• 2. Burda J.: Uczę się geologii w Górach Kaczawskich. Wyd. BixBit, Sosnowiec 2001.
• 3. Cas R., Wright J.V.: Volcanic successions modern and ancient: A geological approach to processes, products and successions. Allen & Unwin (Publishers) Ltd, Christopher 1987.
• 4. Czerwiński J.: Sudety. Przewodnik. Wyd. Muza S.A., 1996.
• 5. Dziekoński T.: Wydobywanie i metalurgia kruszców na Dolnym Śląsku. Wyd. Ossolineum, Wrocław 1972.
• 6. Góry i Pogórze Kaczawskie. Mapa turystyczna 1:60 000. Wyd. PPWK, Warszawa - Wrocław 1984.
• 7. Grocholski W. (red.): Przewodnik geologiczny po Sudetach. Wyd. Geologiczne, Warszawa 1969.
• 8. Kasztelewicz Z.: Rekultywacja terenów pogórniczych polskich kopalń odkrywkowych. Wyd. Fundacja Nauki i Tradycji Górniczych, Kraków 2010.
• 9. Kasztelewicz Z., Ptak M.: Rekultywacja terenów poeksploatacyjnych kopalni kruszywa naturalnego „Pierwoszów” jako przykład dobrych praktyk. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 2011, nr 9, s. 54
• 10. Książkiewicz M. (red.): Regionalna Geologia Polski, tom III: Sudety, Zeszyt pierwszy: Utwory Przedtrzeciorzędowe, Kraków 1957.
• 11. Labus M., Krzeszowska E.: Praktyczne podstawy geologii ogólnej i paleontologii. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2006.
• 12. Lamparska J.: Tajemnicze Podziemia. Wyd. ASIA Press s.c., Wrocław 2000.
• 13. Łaborewicz I. (red.): Góry i Pogórze Kaczawskie Wyd. Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2007.
• 14. Manecki A., Muszyński M.: Przewodnik do petrografii. Wyd. AGH, Kraków 2008.
• 15. Mapa turystyczna Góry i Pogórze Kaczawskie 1:50 000. Wyd. Turystyczne Plan.
• 16. Migoń P.: Geomorfologia. Wyd. PWN, Warszawa 2009.
• 17. Ptak M., Rutkowski A., Więckiewicz J.: Walory geologiczne Pogórza Kaczawskiego na przykładzie proponowanej ścieżki dydaktyczno-turystycznej „Wielisławka”. Mat. konf. Nauki techniczne i praktyka przemysłowa w Zagłębiu Miedziowym, 18-19 czerwiec 2015, Polkowice