Problemy z utrzymaniem obudowy powłokowej w interwale soli kamiennej szybu SW-4 kopalni ZG „Polkowice-Sieroszowice"

• Autorzy: Fabich S. , Morawiec P. , Soroko K. , Szlązak M.

Warianty tytułu

EN

Problems with maintenance of shaft lining in the salt interval of SW-4 shaft in "Polkowice-Sieroszowice" copper mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Szyb SW-4 znajduje się tuż przy granicy obszaru złoża rud miedzi „Sieroszowice" z położonym na północ obszarem złoża rud miedzi „Głogów Głęboki Przemysłowy". W bezpośrednim sąsiedztwie szybu SW-4 występuje warstwa soli kamiennej o miąższości ok. 153 m. Spąg warstwy soli zalega na głębokości od 1179,95 do 1179,5 m, strop na głębokości od 1027,2 do 1027,5 m. Sól najstarsza jest wykształcona w postaci zróżnicowanego kompleksu warstw, których głównym składnikiem jest halit. Obecnie, największym problemem związanym z obecnością soli w obrębie nowo wybudowanego szybu są jej właściwości reologiczne, uwidaczniające się w postaci konwergencji szybu, której towarzyszy łuszczenie się ociosów na całym odcinku solnym. Łuszczenie ociosów solnych jest konsekwencją towarzyszącemu procesowi reologicznego pełzania zjawiska dylatancji. W przypadku szybu SW-4 dopuszczenie do obwałów zagrażałoby bezpieczeństwu jego funkcjonowania. Z tego też względu nadrzędnym celem towarzyszącym procesowi projektowania obudowy szybu na odcinku solnym było pełne zabezpieczenie wyrobiska szybowego obudową spełniającą dwie funkcje. Funkcja pierwsza - izolująca ocios solny od płynącego szybem powietrza oraz migracji w masyw solny wód z nieszczelności w obudowie - funkcję tę pełni obudowa powłokowa. Funkcja druga zabezpieczająca wyrobisko szybowe przed skutkami dylatancji masywu solnego - funkcję tę pełni obudowa stalowa, kołowa podatna z profili V25. Konsekwencją reologicznego płynięcia oraz dylatancji jest konieczność okresowej przebudowy szybu na odcinku solnym. Każda z przebudów będzie polegała na odtworzeniu pierwotnego przekroju szybu na odcinku solnym wraz z odtworzeniem jego obudowy.

EN

SW-4 shaft is located in the border of "Sieroszowice" and "Głogów Głęboki Przemysłowy" mining area. In the vicinity of SW-4 shaft a layer of rock salt has a thickness of - 153 m. Floor of this layer lies at the depth of between 1179.5 m and 1179.95, and the roof - 1027.2 to 1027.5 m. Halite is the main composite of this deposit. Currently, the biggest problem associated with the presence of salt in the newly constructed shaft is convergence of the walls connected with rheological properties of salt. Additional phenomenon which exists in the shaft is exfoliation of side walls connected with dilation. In case of SW-4 shaft, letting these phenomena to exist could jeopardize safety of its operation. Therefore, the shaft lining was being developed with the intention to achieve two major goals. The first one was to prevent from migration of air and water from the shaft into side walls. This has been achieved by use of shell lining. The second goal was to protect the shaft from dilatation influence. This has been done by use of V25 susceptible lining. The consequence of the rheological flow and dilation is the need to periodically rebuild the shaft lining in salt deposit interval. Each reconstruction relies on restoring the original shaft diameter along with the reconstruction of the lining.

Słowa kluczowe

PL

obudowa szybu; przebudowa szybu; obudowa w warstwach solnych

EN

shaft lining; shaft reparing; salt rock mass

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 72, nr 3
• Strony: 65--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., fot., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Fabich S.

• KGHM Cuprum Sp. z o.o. CBR

autor

Morawiec P.

• ZG „Polkowice-Sieroszowice"

autor

Soroko K.

• ZG „Polkowice-Sieroszowice"

autor

Szlązak M.

• KGHM Cuprum Sp. z o.o. CBR

Bibliografia

• 1. Chudek M. i in.: Obudowa szybów w warunkach znacznych ciśnień deformacyjnych górotworu. „Górnictwa i Geoinżynieria" 2009, z 3/1.
• 2. Fabich S. i in.: Dokumentacja powykonawcza obudowy i głębienia szybu SW-4 poniżej głębokości 668,71 m. Praca KGHM CUPRUM, Wrocław 2013.
• 3. Fabich S. i in.: Projekt koncepcyjny. Koncepcja technologii naprawy lub wymiany elementów obudowy szybu w interwale soli kamiennej wraz z urządzeniami. Praca KGHM CUPRUM, Wrocław 2014.
• 4. Fabich S. i in.: Technologia naprawy lub wymiany elementów obudowy szybu w interwale soli kamiennej. Technologia pierwszego remontu szybu w interwale soli kamiennej. Praca KGHM CUPRUM, Wrocław 2014.
• 5. Flisiak D.: Laboratoryjne badania właściwości geomechanicznych soli kamiennej z wybranych złóż cechsztyńskich. „Gospodarka Surowcami Mineralnymi" 2008, z 3/2.
• 6. Flisiak D.: Własności odkształceniowe soli kamiennej w próbach reologicznych. Geotechnika i Budownictwo Specjalne. Wyd. KGBiG AGH 2002.
• 7. Kostrz J.: Głębienie szybów. Szkoła Eksploatacji Podziemnej. Kraków 2014.
• 8. Kostrz J.: Wykonywanie wyrobisk. Część 1. Głębienie szybów metodą zwykłą z powierzchni. Katowice 1961.
• 9. Walewski J.: Projektowanie szybów i szybików. Katowice 1965.