Zagrożenie tąpaniami i profilaktyka tąpaniowa podczas eksploatacji ścianowej pokładu 507 na dużej głębokości w KWK Ruda Ruch Bielszowice

• Autorzy: Wojtecki Łukasz , Gołda Iwona

Warianty tytułu

EN

Rockburst hazard and rockburst prevention during longwall mining of coal seam no. 507 at large depth in Ruda Hard Coal Mine Part Bielszowice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Eksploatacja pokładów zagrożonych tąpaniami w KWK Ruda Ruch Bielszowice jest prowadzona na dużych głębokościach. Eksploatacji tej towarzyszy wysoki poziom naprężeń pierwotnych i związane z tym zagrożenie tąpaniami. Czynnikami negatywnie wpływającymi na koncentrację naprężeń w górotworze są również zaszłości eksploatacyjne wytworzone podczas wieloletniej i wielopokładowej eksploatacji, zaburzenia w zaleganiu pokładów (uskoki, wymycia) oraz obecność grubych warstw mocnych skał w stropie pokładów, odpowiedzialnych za występowanie wysokoenergetycznych wstrząsów. Eksploatacja pokładów węgla w takich warunkach powinna być zaprojektowana w sposób minimalizujący zagrożenie tąpaniami, a aktywna profilaktyka tąpaniowa powinna być ukierunkowana na czynnik wpływający w największy sposób na ryzyko wystąpienia tąpnięcia, nie powodując jednak przy tym wzrostu poziomu pozostałych zagrożeń naturalnych (np. metanowego, pożarowego). W artykule przedstawiono kształtowanie się zagrożenia tąpaniami oraz zastosowaną profilaktykę tąpaniową podczas eksploatacji pokładu 507 ścianą zawałową na głębokości około 814-884 m w KWK Ruda Ruch Bielszowice. Aktywna profilaktyka tąpaniowa była oparta na strzelaniach torpedujących skały stropowe pokładu 507, w zasięgu oddziaływania zaszłości eksploatacyjnych w pokładach 502, 504 i 506. Eksploatacja pokładu 507 została pomyślnie zakończona, co pozwoli na dalszą eksploatację grubego pokładu 510 w tym rejonie.

EN

Exploitation of coal seams in Ruda Hard Coal Mine Part Bielszowice is carried out at large depths. High level of natural stress and the associated rockburst hazard occur during this exploitation. Other factors affecting in a negative way the stress concentration in rock mass are mining remnants, created as a result of mining of many coal seams and lasting many years, coal seams dislocations (faults, washouts) and deposition of the thick layers of competent rocks in the roof of coal seams, responsible for high-energy tremors occurrence. Mining of coal seams under mentioned conditions should be designed to minimize the rockburst hazard, and an active rockburst prevention should be focused on the factor affecting the most the risk of rockburst occurrence, but without causing any increasing of other natural hazards level (e.g. methane hazard, spontaneous fire hazard). In this paper the development of level of rockburst hazard and applied rockburst prevention during longwall mining with caving of coal seam no. 507 at the depth about 814-884 in Ruda Hard Coal Mine Part Bielszowice are presented. The active rockburst prevention was based on a long-hole destress blasting in roof rocks of coal seam no. 507, at influence range of mining remnants in coal seams nos. 502, 504 and 506. Exploitation of coal seam no. 507 was successfully completed, what will enable further exploitation of thick coal seam no. 510 in this area.

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja pokładu węgla; zagrożenie tąpaniami; profilaktyka tąpaniowa

EN

coal seam mining; rockburst hazard; rockburst prevention

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 75, nr 12
• Strony: 10--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wojtecki Łukasz

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Gołda Iwona

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• [1] Kompleksowy projekt eksploatacji pokładów zagrożonych tąpaniami w PGG S.A. Oddział KWK „Bielszowice” na lata 2016-2019. SITG Katowice (niepublikowane).
• [2] NIECHWIADOWICZ J., KRZYŻOWSKI A., TOCZKA J. 2006 - Skuteczność aktywnej profilaktyki tąpaniowej w warunkach eksploatacji pokładów 504 i 502 w KWK „Bielszowice. Mat. XIII konf. Górnicze Zagrożenia Naturalne: Głębokość eksploatacji a zagrożenia naturalne. Główny Instytut Górnictwa. Katowice 2006, s. 240-256.
• [3] PIECHA M., PIETRZYCKI A., WOJTECKI Ł. 2015 - Profilaktyka tąpaniowa podczas eksploatacji pokładu 506 ścianą 2 w KWK „Bielszowice”. „Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie”, 4(248), s. 12-21.
• [4] PIECHA M., PIETRZYCKI A., WOJTECKI Ł. 2017a - Dobór profilaktyki tąpaniowej w aspekcie zagrożeń skojarzonych na przykładzie eksploatacji pokładu 504wg ścianą 003 w KWK „Ruda” Ruch „Bielszowice”. Mat. International Mining Forum . Jastrzębie Zdrój, 28-30.06.2017 r.
• [5] PIECHA M., PIETRZYCKI A., WOJTECKI Ł. 2017b - Zastosowanie oraz ocena skuteczności profilaktyki tąpaniowej opartej na strzelaniach torpedujących długimi otworami strzałowymi w warunkach współwystępowania zagrożeń naturalnych w KWK Ruda Ruch Bielszowice, Mat. IV Polski Kongres Górniczy. Kraków, 20-22.11.2017 r.
• [6] PIETRZYCKI A., SZYMUSIAK A., WOJTECKI Ł. 2012 - Aktywna profilaktyka tąpaniowa stosowana podczas eksploatacji pokładu 507 ścianą 307b w KWK „Bielszowice”. Mat. konf. Aktualne Problemy Zwalczania Zagrożeń Górniczych. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Brenna, s. 268-278.
• [7] SZYMUSIAK A. 2007 - Pneumatyczne ładowanie długich otworów strzałowych w KWK „Bielszowice”. „Przegląd Górniczy” nr 1, s. 32-38.
• [8] WOJTECKI Ł, KONICEK P. 2016 - Estimation of active rockburst prevention effectiveness during longwall mining under disadvantageous geological and mining conditions. Journal of Sustainable Mining, 15(1), s. 1-7. doi:10.1016/j.jsm.2016.04.003. http://www.nitroerg.pl/pl/produkty/emulinit-pm.html