Produkty bezglutenowe w świetle rozwoju badań nad celiakią

• Autorzy: Wojtasik A. , Kunachowicz H.

Warianty tytułu

EN

Gluten-free products in the light of the development of research on celiac disease

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie celiakią i innymi chorobami, związanymi z wrażliwością na gluten. W publikacji omówiono wybrane wyniki badań eksperymentalnych i epidemiologicznych, aktualne spojrzenie na produkty bezglutenowe, ich definicję, zwrócono także uwagę na surowce roślinne, których wykorzystanie może być pomocne w urozmaicaniu diety bezglutenowej. Omówiono też wytyczne Kodeksu Żywnościowego i rozporządzenia UE dotyczące dopuszczalnej zawartości glutenu w produktach przeznaczonych dla osób wrażliwych na gluten.

EN

In the recent years a growing interest in celiac disease and other diseases associated with sensitivity to gluten has been observed. The article discusses some results of experimental and epidemiological studies, current view at gluten-free products, their definition, as well as the attention paid to plant materials, the application of which may be helpful in adding diversity to the gluten-free diet. Also guidelines of the Codex Alimentarius and the EU Regulation concerning the permissible content of gluten in the products intended for individuals susceptible to gluten were presented.

Słowa kluczowe

PL

gluten; celiakia; wrażliwość na gluten; produkty bezglutenowe; dopuszczalna zawartość glutenu

EN

gluten; coeliac disease; gluten sensitivity; gluten-free products; limits for gluten content

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 68, nr 5
• Strony: 20--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Wojtasik A.

• Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa

autor

Kunachowicz H.

• Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa

Bibliografia

• [1] Brouns F.J.P.H., van Buul V.J., Shewry P.R.: 2013. Does wheat make us fat and sick? Journal of Cereal Science, 58, 209-215.
• [2] Codex Standard For Gluten-Free Foods. Codex Stan 118-1981.
• [3] Codex Alimentarius: Ad hoc Working Group on the Revision of the Standard for Gluten-Free Products. Joint FAO/WHO Food Standards Programme. Codex Committee on Nutrition and Foods for Special Dietary Uses. 10 November 2007.
• [4] Codex Standard for Foods for Special Dietary Use for Persons Intolerant to Gluten. Codex Stan 118-1979. Adopted in 1979; amended 1983; revised 2008.
• [5] Darewicz M., Dziuba J., Minkiewicz P.: 2007. Computational characterisation and identification of peptides for in silico detection of potentially celiac-toxic proteins. Food Sci. Technol. Int., 13, 2, 125-133.
• [6] Davis W.: 2013. Dieta bez pszenicy. Wyd. Bukowy Las (tyt. oryg. Wheat Belly. Rodale Press Inc. 2011).
• [7] Ferre S., Garcia E., Mendez E.: 2004. Measurement of hydrolysed gliadins by a competitive ELISA based on monoclonal antibody R5: analysis of syrups and beers. Stern M (editor): Procedings of 18th meeting of Working Group on Prolamin Analysis and Toxicity, 2-5 October 2003, Stockholm, Sweden. Zwickau: Verlag Wissenschaftliche Scripten; 65-69.
• [8] Gluten-Free Packaged Foods in the United States. Her Majesty the Queen in Right of Canada, Market Indicator Report, July 2011.
• [9] Guttormsen V., Lovik A., Bye A., Bratnie J., Morkrid L., Lundin K.E.A.: 2007. No Induction of Anti-Avenin Iga by Oats in Adult, Diet-Treated Coeliac Disease. Scand. J. Gastroenterol., 43(2), 161-165.
• [10] Hernando A., Mujico J.R., Mena M.C., Lombardi´a M., Mendez E.: 2008. Measurement of wheat gluten and barley hordeins in contaminated oats from Europe, the United States and Canada by Sandwich R5 ELISA. Eur. J. Gastroen. Hepat., 20, 492-493.
• [11] Högberg L., Laurin P., Fälth-Magnusson, K., Grant C., Grodzinsky E., Jansson G., Ascher H., Browaldh L., Hammersjo J.A., Lindberg E., Myrdal U., Stenhammar L.: 2004. Oats to children with newly diagnosed coeliac disease: a randomised double blind study. Gut., 53(5),649-654.
• [12] Kahlenberg F., Sanchez D., Lachmann I. i wsp.: 2006. Monoclonal antibody R5 for detection of putatively coeliactoxic gliadin peptides. Eur. Food. Res. Technol., 222: 78-82.
• [13] Méndez E, Vela C, Immer U.: 2005. Report of a collaborative trial to investigate the performance of the R5 enzyme linked immunoassay to determine gliadin in gluten-free food. Eur J Gastroenterol Hepatol., 17, 10, 1053-1063.
• [14] Qiao S.-W., Bergseng E., Molberg O., Xia J., Fleckenstein B., Khosla C., Sollid L.M.: 2004. Antigen Presentation to Celiac Lesion-Derived T Cells of a 33-Mer Gliadin Peptide Naturally Formed by Gastrointestinal Digestion. J. Immunol.; 173, 1757-1762.
• [15] Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 41/2009 z dnia 20 stycznia 2009 r. dotyczące składu i etykietowania środków spożywczych odpowiednich dla osób nie tolerujących glutenu (Dz.U. UE L 16).
• [16] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/ /EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (D.U. UE. L 304).
• [17] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) nr 609/2013 z dnia 12 czerwca 2013r. w sprawie żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci oraz żywności specjalnego przeznaczenia medycznego i środków spożywczych zastępujących całodzienną dietę, do kontroli masy ciała oraz uchylające dyrektywę Rady 92/52/EWG, dyrektywy Komisji 96/8/WE, 1999/21/WE, 2006/125/WE i 2006/141/WE, dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/39/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 41/2009 i (WE) nr 953/2009 (D.U. UE. L 181).
• [18] Sapone A., Bai J.C., Ciacci C., Dolinsek J., Green P.H.R., Hadjivassiliou M., Kaukinen K., Rostami K., Sanders D.S., Schumann M., Ullrich R., Villalta D., Volta U., Catassi C., FasanoA.: 2012. Spectrum of gluten-related disorders: consensus on new nomenclature and classification. BMC Medicine, p. 1-12. http://www.biomedcentral. com/1741-7015/10/13.
• [19] Saturni L., Ferretti G., Bacchetti T.: 2010. The Gluten-Free Diet: Safety and Nutritional Quality. Nutrients, 2, 16-34.
• [20] Szajewska H., Dziechciarz P., Chmielewska A.: 2008. Czy można zapobiec celiakii? Gastroenterologia Polska, 15 (2), 119-122.
• [21] Szostak-Węgierek D., Kłosiewicz-Latoszek L., Szostak W.B., Cybulska B.: 2013. The role of dietary fats for preventing cardiovascular disease. A review. Roczn. PZH, 64(4), 263-269.
• [22] Vinning G., McMahon G.: 2006. Gluten-free grains. A demand-and-supply analysis of prospects for the Australian health grains industry. Published by Rural Industries Research and Development Corporation, RIRDC publication no. 05/011,RIRDC project no. AMR-10A.
• [23] Wojtasik A., Daniewski W., Ratkovska B., Kunachowicz H.: 2010. Ocena wybranych produktów spożywczych w aspekcie możliwości ich stosowania w diecie bezglutenowej. Cz. II. Informacje podawane na etykietach produktów a możliwość właściwego wyboru. Bromat. Chem. Toksykol.,43,4,461-468.
• [24] World Gastroenterology Organisation Global Guidelines. Celiac disease. WGO Global Guidelines, April 2012.