Odzysk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych zebranych z obszarów powstania

• Autorzy: Zbroński D.

Warianty tytułu

EN

Recovery and disposal of municipal waste collected in the regions of origin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obecność Polski w strukturach Unii Europejskiej przynosi w końcu oczekiwane zmiany w gospodarce odpadami komunalnymi, zgodne z przyjętą w prawie wspólnotowym hierarchią sposobów postepowania z odpadami, która nakazuje powstałe odpady poddawać najpierw procesom odzysku materiałowego, organicznego i energetycznego, a odpady po przetworzeniu, nie mające walorów surowcowych, kierować do unieszkodliwiania przez składowanie. W latach 2004–2013 nastąpił w Polsce wzrost masy odpadów kierowanych do recyklingu (z 2,55% w 2004 r. do 15,82% w 2013 r.), kompostowania lub fermentacji (z 2,4% w 2004 r. do 12,99% w 2013 r.) oraz przekształcania termicznego (z 0,89% w 2004 r. do 8,08% w 2013 r.), przy równoczesnym spadku masy składowanych odpadów (z 94,16% w 2004 r. do 63,11% w 2013 r.). W okresie tym, najwięcej zebrano odpadów komunalnych w regionach: centralnym (22%), południowym (21%) i północnozachodnim (18%), a najmniej w regionach: wschodnim (12%), południowo-zachodnim (12%) i północnym (15%). Corocznie we wszystkich regionach, nadal najwięcej odpadów jest składowanych, wzrasta jednak masa odpadów przeznaczana do recyklingu, kompostowania lub fermentacji oraz przekształcania termicznego.

EN

The presence of Poland in structures of the European Union brings expected changes in the municipal waste management, in accordance with adopted, in community law, the hierarchy of waste management methods, which requires first collected waste exposed to recovery processes of material, organic and energy, and waste from processing, that do not have values, directed to disposal by landfill. In the years 2004–2013 in Poland, there was an increase in the mass of waste directed to recycling (from 2.55% in 2004 year to 15.82% in 2013 year), composting or fermentation (from 2.4% in 2004 year to 12.99% in 2013 year) and incineration (from 0.89% in 2004 year to 8.08% in 2013 year), with a simultaneous decrease of the waste mass designated for landfilling (from 94.16% in 2004 year to 63.11% in 2013 year). During this period, the most of municipal waste collected in the regions: Central (22%), Southern (21%) and Northern-Western (18%), and the least in the regions: Eastern (12%), Southern-Western (12%) and Northern (15%). Every year in all regions, the most waste is still landfilled, however increases the mass of waste designated for recycling, composting or fermentation and incineration.

Słowa kluczowe

PL

odpady komunalne; odzysk; unieszkodliwianie; zbiórka selektywna; recykling; kompostowanie; fermentacja; przekształcanie termiczne; składowanie; region; dane szacunkowe

EN

municipal waste; recovery; disposal; selective collection; recycling; composting; fermentation; incineration; landfilling; region; estimated data

• Wydawca: Mastermedia sp. z o.o.
• Czasopismo: Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 17, nr 4
• Strony: 101--114
• Opis fizyczny: Bibliogr. 44 poz.

Twórcy

autor

Zbroński D.

• Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki, Instytut Maszyn Cieplnych, Armii Krajowej 21, 42-201 Częstochowa, tel.: [phone], fax: [phone]

Bibliografia

• 1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21 z późn. zm.).
• 2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. z 2014 r. poz. 1923).
• 3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. z 2014 r. poz. 1973).
• 4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. z 2014 r. poz. 1974).
• 5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 maja 2012 r. w sprawie wzorów sprawozdań o odebranych odpadach komunalnych, odebranych nieczystościach ciekłych oraz realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 630).
• 6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie warunków i zakresu dostępu do wojewódzkiej bazy danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami (Dz. U. z 2011 r. Nr 267 poz. 1582).
• 7. GUS 2005-2014: Ochrona środowiska, Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa.
• 8. GUS 2005-2014: Infrastruktura komunalna, Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa.
• 9. Zbroński D.: Porównanie średnich wyników masy zebranych odpadów komunalnych w latach 20042012. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 2014, vol. 16, is. 2, p. 33-42.
• 10. Zbroński D.: Analiza zmian masy powstałych odpadów komunalnych w poszczególnych województwach. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 2014, vol. 16, is. 4, p. 1-14.
• 11. Kostecka J., Koc-Jurczyk J., Brudzisz K.: Gospodarka odpadami w Polsce i Unii Europejskiej w ostatnich latach. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 2014, vol. 16, is. 1, p. 1-10.
• 12. Zbroński D.: Wyselekcjonowane odpady komunalne zebrane w regionach Polski. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 2015, vol. 17, is. 1, p. 47-64.
• 13. Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 152 poz. 897 z późn. zm.).
• 14. Biegańska J., Ciuła J.: Zintegrowana gospodarka odpadami komunalnymi w Polsce jako element zrównoważonego rozwoju. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 2011, vol. 13, is. 1, p. 51-60.
• 15. Bień B., Bień J.D.: Gromadzenie i selektywna zbiórka odpadów komunalnych w gminach. Inżynieria i Ochrona Środowiska, 2010, t. 13, nr 3, s. 173-183.
• 16. Biernat K., Samson-Bręk I., Dziołak P.L.: Stan i prognoza rozwoju systemu gospodarki odpadami w Europie i USA. Studia Ecologiae et Bioethicae, 2011.
• 17. Bitlewski B., Hardtle G., Marek K.: Podręcznik gospodarki odpadami. Teoria i praktyka. Wyd. Seidel-Przywecki, Warszawa 2006.
• 18. D’Obyrn K., Szalińska E.: Odpady komunalne – zbiórka, recykling, unieszkodliwianie. Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 2005, s. 138.
• 19. Klatka J., Kuźniak M. (red.): Gospodarowanie odpadami komunalnymi. Poradnik dla gmin. Wyd. Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa 2012.
• 20. Michalcewicz-Kaniowska M., Zajdel M., Kowalski A.M.: Ocena rozwiązań ekologistyki przy gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Marketing i Rynek, 2014, nr 10 (CD), s. 112-122.
• 21. Przywarska R., Kotowski W.: Podstawy odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów. Wyd. Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji, Bytom 2005, s. 414.
• 22. Rosik-Dulewska Cz.: Podstawy gospodarki odpadami. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2015, s. 390.
• 23. Żygadło M.: Gospodarka odpadami komunalnymi. Wyd. Politechniki Świętokrzyskiej, nr 384, Kielce 2002, s. 297.
• 24. KPGO 2014: Uchwała Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2010 r. w sprawie Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2014 (Monitor Polski z 2010 r. Nr 101 poz. 1183).
• 25. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U. z 2013 r. poz. 122).
• 26. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 września 2013 r. w sprawie stwierdzania kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami (Dz. U. z 2013 r. poz. 1186).
• 27. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2012 r. w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 645).
• 28. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1052).
• 29. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 412).
• 30. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie wzoru zaświadczenia potwierdzającego recykling oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego inne niż recykling procesy odzysku (Dz. U. z 2015 r. poz. 112).
• 31. Witaszek K., i in.: Możliwości zagospodarowania odpadów zielonych z terenów aglomeracji miejskich na cele energetyczne i nawozowe. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 2013, vol. 15, is. 4, p. 21-28.
• 32. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2012 r. w sprawie poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania oraz sposobu obliczania poziomu ograniczania masy tych odpadów (Dz. U. z 2012 r. poz. 676).
• 33. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 (Dz. U. z 2015 r. poz. 132).
• 34. Szpadt R., Jędrczak A. (red.): Wytyczne dotyczące wymagań dla procesów kompostowania, fermentacji i mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów. Ministerstwo Środowiska, Departament Gospodarki Odpadami, Warszawa 2008.
• 35. Nadziakiewicz J., Wacławek K., Stelmach S.: Procesy termiczne utylizacji odpadów. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2007, s. 256.
• 36. Piaskowska-Silarska M.: Analiza możliwości pozyskiwania energii z odpadów komunalnych. Polityka Energetyczna, 2012, T. 15, Z. 4, s. 325-335.
• 37. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 stycznia 2002 r. w sprawie rodzaju odpadów innych niż niebezpieczne oraz rodzajów instalacji i urządzeń, w których dopuszcza się ich termiczne przekształcanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 18 poz. 176 z późn. zm.).
• 38. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów (Dz. U. z 2002 r. Nr 37 poz. 339 z późn. zm.).
• 39. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 117 poz. 788).
• 40. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów (Dz. U. z 2014 r. poz. 1546).
• 41. Nowak M., Stelmach S.: Składowanie odpadów – główna metoda gospodarowania odpadami w krajach Unii Europejskiej. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 2014, vol. 16, is. 4, p. 23-32.
• 42. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. z 2013 r. poz. 38).
• 43. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie składowisk odpadów (Dz. U. z 2013 r. poz. 523).
• 44. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 stycznia 2015 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane na składowisku odpadów w sposób nieselektywny (Dz. U. z 2015 r. poz. 110).