Celestite in the weathering crust on limestone exposed to an urban atmosphere in Cracow (Poland)

• Autorzy: Wilczyńska-Michalik Wanda , Michalik Marek

Identyfikatory

DOI

10.2478/v10002-007-0011-z

Warianty tytułu

Celestyn w naskorupieniach wietrzeniowych na wapieniu rozwiniętych w atmosferze miejskiej w Krakowie (Polska)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Celestite containing very low amounts of barium occurs in weathering reaction zones developed on the Pińczów limestone exposed to the polluted atmosphere of Cracow. The mineral occurs both in limestone pore spaces filled with gypsum and in black gypsum crust. The Pińczów limestone contains ca 500 ppm strontium which was released during the reaction with atmospheric pollutants. The nucleation and growth of celestite, requiring significant concentration of components in evaporating solutions, is associated with gypsum crystallization.

PL

Celestyn z niewielką zawartością baru występuje w strefach reakcji rozwiniętych na wapieniu pińczowskim wystawionym na działanie zanieczyszczonej atmosfery w Krakowie. Minerał ten występuje zarówno w porach wypełnionych gipsem, jak i w czarnych naskorupieniach gipsowych. Wapień pińczowski zawiera około 500 ppm strontu, który jest uwalniany podczas reakcji z zanieczyszczeniami atmosfery. Zarodkowanie i wzrost celestynu wymagające znacznej koncentracji składników podczas parowania roztworów są związane z krystalizacją gipsu.

Słowa kluczowe

EN

celestite; weathering in urban atmosphere; black crust; Pińczów limestone; Cracow

PL

celestyn; wapień pińczowski; zanieczyszczenie atmosfery; Kraków

• Wydawca: Mineralogical Society of Poland
• Czasopismo: Mineralogia
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 37, iss. 2
• Strony: 133--142
• Opis fizyczny: Bibliogr. [12] poz., rys, tab.

Twórcy

autor

Wilczyńska-Michalik Wanda

• Institute of Geography, Pedagogical Academy, 30-084 Kraków, ul. Podchorążych 2, Poland

autor

Michalik Marek

• Institute of Geological Sciences, Jagiellonian University, 30-063 Kraków, ul. Oleandry 2a, Poland

Bibliografia

• BROMOWICZ 2001: Application of the building stones of the Cracow area for the masonary reconstructions – the evaluation of perspectives (in Polish, English summary). Gospodarka Surowcami Mineralnymi 17, 1, 5–72.
• CZEREWKO M. A., CRIPPS J. C., REID J. M., DUFFELL C. G., 2003: Sulfur species in geological materials – sources and quantification. Cement and Concrete Composites 25, 657–671.
• DOUGLAS S., 2004: Microbial biosignatures in evaporative deposits: Evidence from Death Valley, California. Planetarny and Space Science 52, 223–227.
• FU Q., QING H., BERGMAN K. M., 2004: Dolomitized calcrete in the Middle Devonian Winnipegosis carbonatemounds, subsurface of south–central Saskatchewan, Canada. Sedimentary Geology 168, 49–69.
• HABER J., HABER H., KOZ£OWSKI R., MAGIERA J., P£USKA J., 1988: Air pollution and decay of architectural monuments in the city of Cracow. Durability of Building Materials 5, 499–547.
• KOZŁOWSKI R., MAGIERA J., WEBER J., HABER J., 1990: Decay and conservation of Pińczów porous limestone; I. Lithology and weathering. Studies in Conservation 35, 205–221.
• MANECKI A., CHODKIEWICZ M., KONOPACKI S., 1982: Results of mineralogical investigations of the dimensions and causes of the destruction of stone elements in Cracow’s monumental buildings (in Polish, English summary). Sozologia i Sozotechnika 35, 7–34.
• MELIM L. A., WESTPHAL H., SWART P. K., EBERLI G. P., MUNNECKE A., 2002: Questioning carbonate diagenetic paradigms: evidence from the Neogene of Bahamas. Marine Geology 185, 27–53.
• PROBST A., GH’MARI A. E., AUBERT D., FRITZ B., MCNUTT R., 2000: Strontium as a tracer of weathering processes in a silicate catchment polluted by acid atmospheric input, Strengbach, France. Chemical Geology 170, 203–217.
• RODRÍGUEZ-NAVARRO C., SEBASTIAN E., RODRÍGUEZ-GALLEGOM., 1997: An urban model for dolomite precipitation: authigenic dolomite on weathered building stones. Sedimentary Geology 109, 1–11.
• SÁNCHEZ-PASTOR N., PINA C.M., FERNÁNDEZ-DÍAZ L., 2006: Relationships between crystal morphology and composition in the (Ba,Sr)SO4-H2O solid solution-aqueous solution system. Chemical Geology 225, 266–277.
• WILCZYŃSKA-MICHALIK W., 2004: Influence of atmospheric pollution on the weathering of stones in Cracow monuments and rock outcrops in Cracow, Cracow-Częstochowa Upland and the Carpathians. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków, p. 1–247.