Program badań dla określenia potencjału geotermii niskotemperaturowej bazującej na wodach podziemnych Małopolski

Mazurkiewicz, J.; Kmiecik, E.; Tomaszewska, B.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Program badań dla określenia potencjału geotermii niskotemperaturowej bazującej na wodach podziemnych Małopolski

Autorzy

Mazurkiewicz J. , Kmiecik E. , Tomaszewska B.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

The research program to determine low-temperature geothermal potential based on groundwater within the Malopolska

Języki publikacji

Abstrakty

Małopolska posiada potencjalne zasoby niskotemperaturowej energii geotermalnej, której wykorzystanie może przyczynią się do zrównoważonego rozwoju regionu. Wynika to z możliwości zagospodarowania zasobów zwykłych wód podziemnych, występujących na głębokości do około 500 m p.p.t., których temperatura na wypływie z ujęcia jest niższa od 20°C. W pracy scharakteryzowano warunki geologiczne i hydrogeologiczne analizowanego regionu i zaprezentowano podstawowe założenia dla programu badań ukierunkowanego na określenie możliwości wykorzystania wód podziemnych, w niskotemperaturowych systemach energetycznych, wspomaganych pompami ciepła. W kolejnym etapie prac, szczegółowej ocenie poddane zostaną parametry hydrogeologiczne i hydrogeochemiczne (w tym termiczne) w poszczególnych zbiornikach wodonośnych oraz uwarunkowania sozologiczne badanego regionu. Podjęte działania pozwolą na wskazanie obszarów najbardziej perspektywicznych dla wykorzystania w geotermii niskotemperaturowej.

Malopolska region has the low-temperature geothermal resources, which usage may contribute in the development of the region. This results from the potential of usage of groundwater resources, occurring at a depth of approximately 500 m below the ground. At that depth the temperature outlet of the intake is lower than 20°C. This paper contains an analysis of geological and hydrogeological conditions of the studied region and the basic principles for a research program, which is focused on the possibility of use of groundwater in the low-temperature energy systems based on heat pumps. In a further stage the hydrogeological and hydrogeochemical parameters in various reservoirs and sozological conditions will be evaluated. The analysis will identify the most promising areas in this regard.

Słowa kluczowe

geotermia niskotemperaturowa wody podziemne zbiorniki wodonośne Małopolska

low-temperature geothermal energy groundwater body (GWB) Małopolska

Wydawca

Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

Czasopismo

Technika Poszukiwań Geologicznych

Rocznik

2013

Tom

R. 52, nr 2

Strony

45--58

Opis fizyczny

Bibliogr. 31 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Mazurkiewicz J.

mazurkiewicz@geol.agh.edu.pl

AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Kmiecik E.

ewa.kmiecik@agh.edu.pl

AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Tomaszewska B.

tomaszewska@meeri.pl

Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w Krakowie, Zakład Odnawialnych Źródeł Energii i Badań Środowiskowych, 31-261 Kraków, ul. Wybickiego 7

Bibliografia

[1.] ALEKSANDROWICZ Z., 2000 — Zarys budowy geologicznej. [W:] Ochrona georóżnorodności w Polskich Karpatach (red. Z. Aleksandrowicz, D. Poprawa), PIG, Warszawa, s. 16–26.
[2.] BARBACKI A.P., 2004 — Zbiorniki wód geotermalnych niecki miechowskiej i środkowej części zapadliska przedkarpackiego. Studia Rozprawy Monografie Nr 125, Wyd. CPPGSMiE PAN, s. 123.
[3.] BARBACKI A.P., BUJAKOWSKI W., PAJĄK L., 2006—Atlas zbiorników geotermalnych Małopolski. IGSMiE PAN, Kraków, s. 41.
[4.] Baza danych PSH – GZWPD – http://epsh.pgi.gov.pl/epsh/
[5.] Baza danych PSH – JCWPD – http://spdpsh.pgi.gov.pl/PSHv7/
[6.] BUJAKOWSKI W., 2001 — Potencjalne możliwości wykorzystania energii geotermalnej w Małopolsce. [W:] IV Seminarium nt. Energia geotermalna w Małopolsce – dziś i jutro, Bukowina Tatrzańska, 8–10 października, IGSMiE PAN s. 43–66.
[7.] BUJAKOWSKI W., KĘPIŃSKA B., NEY R., MALENTA Z., KOZŁOWSKI T., 2006 — Opis funkcjonujących instalacji geotermalnych w Polsce. [W:] Atlas zasobów geotermalnych na Niżu polskim (red. W. Górecki), Wyd. KSE AGH, Kraków, s. 44–50.
[8.] BUJAKOWSKI W., 2010 —Wykorzystanie wód termalnych w Polsce (stan na rok 2009). Przegląd Geologiczny 58 (7), 580–588.
[9.] CABALSKA J., GALCZAK M., KAZIMIERSKI B., MIKOŁAJCZYK A., PALAK-MAZUR D., 2012—Rocznik hydrogeologiczny Państwowej Służby Hydrogeologicznej. Rok hydrologiczny 2012, PIG, Warszawa, s. 533, (http://www.psh.gov.pl/plik/id,6866,v,artykul_5141.pdf).
[10.] CHOWANIEC J., 2009 — Studium hydrogeologii zachodniej części Karpat polskich. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, Nr 434, z. VIII, PIG, Warszawa, s. 98.
[11.] CIESZKOWSKI M., UCHMAN A., CHOWANIEC J., 2009 — Litostratygrafia sukcesji osadowej niecki podhalańskiej. [W:] Budowa geologiczna Tatr i Podhala ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk geotermalnych na Podhalu, LXXIX Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Geologicznego, PIG, s. 29–40.
[12.] KAPUŚCIŃSKI J., RODZOCH A., 2006 — Geotermia niskotemperaturowa w Polsce – stan aktualny i perspektywy rozwoju. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, s. 148.
[13.] KAPUŚCIŃSKI J., RODZOCH A., 2010 — Geotermia niskotemperaturowa w Polsce i na świecie. Stan aktualny i perspektywy rozwoju. Uwarunkowania techniczne, środowiskowe i ekonomiczne, Ministerstwo Ochrony Środowiska.
[14.] KĘPIŃSKA B., 1997 — Model geologiczno-geotermalny niecki podhalańskiej. Studia Rozprawy Monografie Nr 48, Wyd. CPPGSMiE PAN, s. 111.
[15.] KĘPIŃSKA B., 2004 — Podhalański system geotermalny i projekt ciepłowniczy – przegląd problematyki. [W:] Międzynarodowe Dni Geotermalne Polska 2004 (red. B. Kępińska, K. Papouski), Kraków–Skopje, s. 243–257.
[16.] KĘPIŃSKA B., 2011—Historia badań i wykorzystania wód geotermalnych. [W:] Atlas Zasobów geotermalnych Karpat Zachodnich, Wyd. GOLDRUK, Kraków, s. 126–140.
[17.] KLECZKOWSKI A.S. (red.), 1990 — Charakterystyka wydzielonych GZWP w Polsce wymagających szczególnej ochrony [W:] Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) w Polsce wymagających szczególnej ochrony 1:500 000, AGH, Kraków, s. 16–60.
[18.] KOWALCZYK A., RUBIN H., WAGNER J., RUBIN K., MOTYKA J., RÓŻKOWSKI J., PACHOLEWSKI A., 2007 — Subregion środkowej Wisły wyżynny część zachodnia. [W:] Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych. [W:] Hydrogeologia regionalna Polski (red. B. Paczyński, A. Sadurski), t. 1, PIG, Warszawa, s. 159–174.
[19.] MAŁECKA D., CHOWANIEC J., MAŁECKI J.J., 2007 – Region górnej Wisły. [W:] Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych. [W:] Hydrogeologia regionalna Polski (red. B. Paczyński, A. Sadurski), t. 1, PIG, Warszawa, s. 108–159.
[20.] MIZERSKI W., 2009 — Karpaty [W:] Geologia Polski, Wyd. PWN, Warszawa, s. 196–225.
[21.] NOWICKI Z. (red), CHMURA A., CHOWANIEC J., CHUDZIK L., CUDAK J., CZERSKI M., CZERWIŃSKA-TOMCZYK J., FREIWALD P., GIL R., HERBICH P., HOC R., HORBOWY K., KACZOROWSKI Z., KIEŁCZAWA J., KRAWCZYK A., KOWALCZYK A., LICHTARSKI G., LIDZBARSKI M., ŁUSIAK R., MICHNIEWICZ M., MIKOŁAJCZYK M., OLĘDZKA D., PACHOLEWSKI A., PASIEROWSKA B., RATORSKI R., PIECHÓWKA A., PRAŻAK J., PRZYTUŁA E., RYSAK A., SOKOŁOWSKI K., STĘPOIŃSKA-DRYGAŁA I., WAGNER J., WIJURA A., WIŚNIOWSKI A., WITEK K., WOJTKOWIAK A., ZAWISTOWSKI K. 2008 —Jednolite części wód podziemnych w Polsce. Charakterystyka hydrogeologiczna, http://www.psh.gov.pl/artykuly_i_publikacje/publikacje/jednolite-czesci-wod-podziemnych-charakterystykageologiczna-i-hydrogeologiczna.html.
[22.] OSZCZYPKO N., 2004 — The structure position and tectonosedimentary evolution of the Polish Outher Carpathians. Przegląd Geologiczny 52, s. 780–791.
[23.] OSZCZYPKO N., 2006 — Powstanie i rozwój polskiej części zapadliska przedkarpackiego. Przegląd Geologiczny vol. 54, nr 5, s. 396–403.
[24.] OSZCZYPKO N., 2011 — Charakterystyka tektoniczna i geologiczna polskich Karpat Zachodnich. [W:] Atlas zasobów wód i energii geotermalnej Karpat Zachodnich (red. W. Górecki), Wyd. GOLDRUK, Kraków, s. 62–92.
[25.] PACZYŃSKI B. (red.), 1995—Atlas hydrogeologiczny Polski 1:500 000. Cz. II, Wyd. PAE PA, Warszawa, s. 53.
[26.] PACZYŃSKI B., 2007 — Ogólna charakterystyka jednostek słodkich wód podziemnych. [W:] Hydrogeologia regionalna Polski (red. B. Paczyński, A. Sadurski), t. 1, PIG, Warszawa, s. 70–81.
[27.] PERYT T., 2012—Zarys budowy geologicznej zapadliska przedkarpackiego. [W:] Atlas geotermalny zapadliska przedkarpackiego (red. W. Górecki), Wyd. KSE AGH, Kraków, s. 24–36.
[28.] PGG, 2011 — Prawo Geologiczne i Górnicze, Dz.U. z 2011 r., Nr 163, poz. 981.
[29.] PRAŻAK J., 2007 — Subregion środkowej Wisły wyżynny część centralna. [W:] Charakterystyka hydrogeologiczna regionów wodnych. [W:] Hydrogeologia regionalna Polski (red. B. Paczyński, A. Sadurski), t.1, PIG, Warszawa, s. 174–187..
[30.] ROSIK-DULEWSKA CZ., GRABDA M., 2001 — Utilization of low-temperature geothermal waters heat for protected crop production. [W:] Proceedings of International Scientific Conference “Geothermal Energy in Undergrounds Mines”, November 21–23, Ustroń, Poland, s. 163–173.
[31.] STUPNICKA E., 1997 — Geologia regionalna Polski. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 348.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-0aed9a30-9db1-43ce-a4d4-783ace93a001