Diagenetic alteration in low-Mg calcite from macrofossils : a review

• Autorzy: Ullmann C. V. , Korte C.

Identyfikatory

DOI

10.7306/gq.1217

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The quality of palaeoenvironmental reconstructions based on macrofossil carbonate critically depends on preservation of the shell material because post-depositional processes can modify its structural, chemical and isotopic composition, potentially overprinting or completely erasing palaeoenvironmental information. A suite of methods can be employed to evaluate the impact of diagenetic processes on the primary geochemical signatures of samples. Here we review the benefits and shortcomings of the most commonly employed optical (optical microscopy, cathodoluminescence microscopy, scanning electron microscopy) and chemical (trace element abundances, isotopic ratios) screening techniques used to assess the alteration degree of low-Mg calcite macrofossils and summarize the findings on diagenetic trends observed for elemental and isotopic systems in such materials. For a robust evaluation of the preservation state of biogenic calcite, it is advisable to combine a set of complementary techniques. Absolute limiting values of element and isotope ratios for discarding diagenetically altered materials cannot be universally applied, but should rather be evaluated on a case to case basis. The evaluation can be improved by analyses of diagenetic carbonate and altered fossil materials, which help constraining the diagenetic trajectories in the sampled specimens. Quantification of post-depositional alteration is possible, but in most cases the complexity of diagenetic systems hampers the possibility of retrieving original proxy values for palaeoenvironmental reconstructions from partially altered materials.

Słowa kluczowe

EN

diagenetic alteration; macrofossil calcite; isotopes; palaeoenvironment

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Geological Quarterly
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 59, No. 1
• Strony: 3--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Ullmann C. V.

• Univer sity of Copenhagen, Department of Geosciences and Natural Resource Management, Øster Voldgade 10, 1350 Copenhagen, Denmark

autor

Korte C.

• Univer sity of Exeter, Camborne School of Mines, Penryn Campus, Penryn, Cornwall TR10 9FE, U.K.

Bibliografia

• 1. BAŚCIK M. & POCIASK-KARTECZKAJ. 2001 - Źródła Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i Wyżyny Miechowskiej warte ochrony. [W:] German K. & Balon J. (red.) Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie. Probl. Ekol. Kraj., 10: 389-396.
• 2. CABAJ W. & NOWAK W.A. 1986 - Rzeźba Niecki Nidziańskiej. Stud. Ośr. Dok. Fizjogr., 14: 119-209.
• 3. CHEŁMICKI W. 1986 - Źródła Niecki Nidziańskiej. Stud. Ośr. Dok. Fizjogr., 14: 249-271.
• 4. CHEŁMICKI W. (red.) 2001 - Źródła Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i Miechowskiej. Zmiany w latach 1973-2000. Inst. Geogr. Gosp. Przestrz. Uniw. Jagiell., Kraków, s. 128.
• 5. CHEŁMICKI W., BAŚCIK M., KORSKAA., POCIASK-KARTECZKA J., SIWEK J. & ŻELAZNY M. 2001 - Porównanie stanu źródeł Wyżyn Krakowsko-Wieluńskiej i Miechowskiej w latach 1973-1974 i 1999-2000. [W:] German K. & Balon J. (red.) Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie. Probl. Ekol. Kraj., 10: 383-388.
• 6. CHEŁMICKI W., JOKIEL P., MICHALCZYK Z. & MONIEWSKI P. 2011 - Distribution, discharge and regional characteristics of springs in Poland. Episodes, 34: 244-256.
• 7. CHEŁMICKI W. & SIWEK J. 2001 - Natural and anthropogenic factors controlling spring water quality in the southern part of the Małopolska Upland (southern Poland). [W:] Gehrels H. i in. (red.) Impact of human activity on groundwater dynamics. Proccedings of a symposium held during the Sixth IAHS Scientific Assembly at Maastricht, The Netherlands, July 2001. IAHS Publ., 269: 317-322.
• 8. CZARNECKA H. 1970 - Rozmieszczenie i reżim hydrologiczny źródeł na Wyżynie Małopolskiej. Pr. Państw. Inst. Hydrol.-Meteor., 100: 71-78.
• 9. CZARNECKA H. 1973 - Rozmieszczenie źródeł na Wyżynie Małopolskiej. Pr. Stud. Inst. Geogr. Uniw. Warszaw., 24: 5-70.
• 10. DRZAŁ M. & DYNOWSKA I. 1982 - Cenne przyrodniczo źródła na Wyżynie Miechowskiej. Stud. Ośr. Dok. Fizjogr., 10: 361-368.
• 11. DYNOWSKA I. 1963a - Metoda określania wpływu środowiska geograficznego na obieg wody na przykładzie dorzecza górnej Szreniawy. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiell., Pr. Geogr., 7: 7-24.
• 12. DYNOWSKA I. 1963b - Stosunki hydrograficzne oraz zagadnienia ochrony wód zachodniej części Wyżyny Miechowskiej. Ochr. Przyr., 29: 89-120.
• 13. DYNOWSKA I. 1964 - Obieg wody w obszarze wyżynnym zbudowanym z marglu kredowego na przykładzie dorzecza górnej Szreniawy. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiell., Pr. Geogr., 8: 113.
• 14. DYNOWSKA I. 1983 - Źródła Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i Miechowskiej. Stud. Ośr. Dok. Fizjogr., 11: 82-85.
• 15. DYNOWSKA I. & TLAŁKA A. 1970 - Krążenie wód podziemnych na Wyżynie Krakowskiej i Miechowskiej. Folia Geogr., Ser. Geogr.-Phys., 4: 33-42.
• 16. DYNOWSKA I. & TLAŁKA A. 1971 - Przewodnik wycieczki hydrograficznej po Wyżynie Krakowskiej i Miechowskiej. Uniw. Jagiell., Kraków, s. 15.
• 17. DYNOWSKI J. & ZBADYŃSKA E. 1974 - Chemizm wód gruntowych Wyżyny Krakowskiej i Miechowskiej. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiell., Pr. Geogr., 37: 35-68.
• 18. GUZIK Z. & GÓRKA Z. 1991 - Użytkowanie ziemi i rolnictwo. [W:] Dynowska I. & Maciejewski M. (red.) Dorzecze górnej Wisły, cz. 1. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa-Kraków: 119-127.
• 19. KLECZKOWSKI A.S. 1986 - Wody podziemne Niecki Nidziańskiej. Stud. Ośr. Dok. Fizjogr., 14: 239-248.
• 20. KLECZKOWSKI A.S. 1991 - Główne poziomy wodonośne w obrębie poszczególnych jednostek hydrogeologicznych. [W:] Dynowska I. & Maciejewski M. (red.) Dorzecze górnej Wisły, cz. 1. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa-Kraków: 266-279.
• 21. KONDRACKI J. 2000 - Geografia regionalna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, s. 440.
• 22. MACIOSZCZYK A. 1987 - Hydrogeochemia. Wyd. Geol., Warszawa, s. 475.
• 23. MAŁECKA D. 1997 - Zmiany wydajności Niebieskich Źródeł - przyczyny i skutki. Acta Univ. Lodz., Folia Geogr. Phys., 2: 95-114.
• 24. MICHALCZYK Z. 2001 - Źródła Wyżyny Lubelskiej i Roztocza. Wyd. Uniw. Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 298.
• 25. MICHALCZYK Z., CHMIEL S., GŁOWACKI S. & ZIELIŃSKA B. 2004 - Zmiany wydajności i chemizmu wód źródeł Wyżyny Lubelskiej i Roztocza. Ann. UMCS, Sec. B, 59: 107-122.
• 26. NIEDZIELSKI H. 1971 - Warunki występowania wód w górnej kredzie Wyżyny Miechowskiej. Prz. Geogr., 43: 561-586.
• 27. PASZYŃSKI J. & KLUGE M. 1986 - Klimat Niecki Nidziańskiej. Stud. Ośr. Dok. Fizjogr., 14: 211-238.
• 28. PAZDRO Z. & KOZERSKI B. 1990 - Hydrogeologia ogólna. Wyd. Geol., Warszawa, s. 623.
• 29. PRZESMYCKI P. 1921 - Źródła rzeki Białej i Szreniawy. Prz. Górn.-Hutn., 13: 355-370.
• 30. Rocznik Meteorologiczny 1974. IMGW, Warszawa, s. 660.
• 31. Rocznik Meteorologiczny 1975. IMGW, Warszawa, s. 792.
• 32. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (DzU Nr 143, poz. 896).
• 33. RUTKOWSKI J. & MĄDRY S. 1997 - Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1 : 50 000, ark. Miechów (915). Państw. Inst. Geol., Warszawa. SIWEK J. 2002 - Przyrodnicze i antropogeniczne uwarunkowania chemizmu wód źródlanych w zlewniach Szreniawy, Dłubni i Prądnika [rozprawa doktorska]. Uniw. Jagiell., Kraków, s. 146.
• 34. SIWEK J. 2004 - Źródła w zlewniach Prądnika, Dłubni i Szreniawy. Naturalne i antropogeniczne uwarunkowania jakości wód. Inst. Geogr. Gosp. Przestrz. Uniw. Jagiell., Kraków, s. 98.
• 35. SIWEK J. & CHEŁMICKI W. 2004 - Geology and land-use related pattern of spring water quality. Case study from the catchments of the Malopolska Upland (S. Poland). Geol. Acta, 2: 167-174.
• 36. WAGNER J., GAJOWIEC B. & MOTYKA J. 2000 - Mapa hydrogeologiczna Polski 1 : 50 000 wraz z objaśnieniami, ark. Miechów (915). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 37. ZEMBAL M., LISZKA P. & PACHOLEWSKI A. 1997 - Mapa hydrogeologiczna Polski 1 : 50 000 wraz z objaśnieniami, ark. Słomniki (947). Państw. Inst. Geol., Warszawa. http://www.ogimet.com [dostęp: 12.03.2012].