Analysis of hazards occurring during the use of hydrazine

• Autorzy: Janeba-Bartoszewicz E. , Rojewski A.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.4787

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents the safety issue bonded to the Polish Air Force F-16 multirole aircraft. The authors pointed out the issue of fuel used for emergency supply system of these aircrafts. The article emphasized the fact that these aircrafts require special fuel with designation H-70, which is 70% aqueous solution of toxic hydrazine. For this reason, the rescue services of Polish Air Force bases where Polish F-16 are stationed had to be adjusted accordingly. Just as importantly, authors noticed that in the event of an emergency landing of this aircraft at different airports could receive difficulties associated with the possible leakage of hydrazine, or its neutralization in the absence of specialized Hydrazine Response Team, which are part of the Airport Rescue Group. After the introduction of new aircraft for use in the Polish Air Force (in this case F-16 multirole aircraft), it is necessary to analyse the safety of their use in the context of potential places on which they can land. This is related, among others, to the safety of managing liquid fuels. In the case of F-16 aircraft, one must bear in mind besides the F-34 fuel, also hydrazine (H- 70). The article presents a functional diagram of EPU system of emergency power supply EPS of F-16 multirole aircraft.

Słowa kluczowe

EN

aviation fuel; hydrazine; airport rescue group

• Wydawca: Łukasiewicz Research Network - Institute of Aviation ; European Science Society of Powertrain and Transport KONES Poland ; Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych
• Czasopismo: Journal of KONES
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 25, No. 4
• Strony: 149--154
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., rys.

Twórcy

autor

Janeba-Bartoszewicz E.

• Poznan University of Technology Institute of Machines and Motor Vehicles Piotrowo Street 30, 61-138 Poznan, Poland

autor

Rojewski A.

• Poznan University of Technology Chair of Thermal Engineering Piotrowo Street 30, 61-138 Poznan, Poland tel.: [phone]

Bibliografia

• [1] Aggarwal, R., Patel, I., Sharma, P. B, Green propellant: A study, International Journal of Latest Trends in Engineering and Technology, Vol. 6, pp. 83-87, 2015.
• [2] Bartoszewicz, J., Kiciński, M., Nygard, A., Specyfika gospodarki paliwami w bazach lotnictwa wojskowego (BLW), w: Sulima, Z., Szramowiat, K., Sornek, K., Rzepoka, K., (red.), Energia i paliwa, pp. 7-14, WSTN, Krakow 2016.
• [3] Christensen, W. D., Martone, J. A., The F-16 aircraft and hydrazine – An industrial hygene perspective, SAE Technical Paper Series 851971, California (USA) 1985.
• [4] Christensen, W. D., Hydrazine as a monopropellant for the F-16 emergency power unit, The Second Conference of the Environmental Chemistry of Hydrazine Fuels, 15 February 1979.
• [5] Ciołek, Z. J., Demel, S., Hydrazyna – procedury jej przechowywania, wykonywania obsług na samolotach F-16 oraz zasady postepowania w sytuacjach awaryjnych, Przegląd Sił Powietrznych, pp. 42-71, 2008.
• [6] F-16 Technical Order 00-105 E-9, 2006.
• [7] Flight Manual F-16C/D Blocks 50 and 52+. T.O.GR1F-16CJ-1, 15 June 2003.
• [8] Gniewek, A., Trzeciak, A. M., Nanocząsteczki metali przejściowych – synteza i aktywność katalityczna, Wiadomości chemiczne, 63, Nr 11-12, pp. 953-984, 2009.
• [9] Hazardous materials guide to fire protection, Federgal Emeregency Managament Agency United States Fire Administration, http://www.d.umn.edu/ehso/hazguide.pdf, access 22.02. 2017.
• [10] http://dictionnaire.sensagent.leparisien.fr, access 22.01.2018.
• [11] Hydrazine MSDS. ScienceLab.com, 11.06.2008, access 22.01.2018.
• [12] Hydrazine, https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov, access 22.01.2018.
• [13] Hydrazyna: klasyfikacja i oznakowanie, Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, https://www.ciop.pl, access 22.01.2018.
• [14] Ignatowicz, K., Uzdatnianie wody kotłowej z zastosowaniem Kotaminy C, Ochrona Środowiska, 26, Nr 3, pp. 25-27, 2004.
• [15] Jakubowski, M., Kupczewska-Dobecka, M., Hydrazyna. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego, Podstawy i Metody Ochrony Środowiska Pracy, Nr 3 (85), pp. 35-65, 2015.
• [16] Karta charakterystyki substancji/preparatu: hydrazyny wodzian r-r 80% nr cz-476023429, POCH S.A., 05.01.2010.
• [17] Karta charakterystyki: wodzian hydrazyny 60% nr 048400, Ciech Trading SA, wydanie 8, 13.03.2013.
• [18] Karta: Hydrazine, National Oceanic and Atmospheric Administration U.S. Department of Commerce, https://cameochemicals.noaa.gov/chris/HDZ.pdf, access 22.01.2018.
• [19] Nawrocki, J., Biłozor, S. (red.), Uzdatnianie wody. Procesy chemiczne i biologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznan 2000.
• [20] O’Neil, N. J., Smith, A., Heckelman, P. E., (eds.), The Merck Index: An encyclopedia of chemicals, drugs, and biologicals, Royal Society of Chemistry, Cambridge 2013.
• [21] Pohanish, R. P., Sittig’s handbook of pesticides and agricultural chemicals (2nd edition), Elsevier Inc 2015.
• [22] Pośniak, M., Bartoszko, D. D., Analiza I ocean zagrożeń chemicznych w procesie produkcji leków, CIOP-PIB, Warszawa 2009.
• [23] Safety Management System, Anex 19 International Civil Aviation Organization – ICAO 2013.
• [24] Satkowski, W., Bartoszewicz, J., Kiciński, M., Hydrazyna jako paliwo systemu awaryjnego zasilania wielozadaniowych samolotów F-16, Materiały konferencyjne, Poznan – Lotnictwo dla obronności, Politechnika Poznańska, Poznan 2016.
• [25] Satkowski W., Gospodarka materiałami niebezpiecznymi w bazach lotnictwa wojskowego w zmiennych warunkach działania, rozprawa doktorska, Politechnika Poznańska, Poznan 2016.
• [26] Substance information: Hydrazine, European Chemicals Agency, https://echa.europa.eu/substance-information/-/substanceinfo/100.005.560, access 23.02.2017.
• [27] Suggs, H. J., Luskus, L. J., Kilian, H. J., Mokry, J. W., Exhaust gas composition of the F-16 emergency power unit, Report SAM-TR-79-2, USAF School of Aerospace Medicine, Texas 1979.
• [28] Szala, M., Szymańczyk, L., Dziura, R., Wysokoazotowe materiały wybuchowe do zadań specjalnych, Biuletyn WAT, Vol. LVIII, Nr 3, pp. 37-55, 2009.
• [29] Toth, B., Hydrazines and cancer: A guidebook on the carciognic activities of hydrazines, related chemicals, and hydrazine containing natural products, Harwood Academic Publishers, 2005.
• [30] Wykaz substancji zaklasyfikowanych jako substancje o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy na podstawie klasyfikacji zharmonizowanej, Instytut Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi, http://www.imp.lodz.pl/upload/centra/wykaz%20substancji%202015.pdf, access 23.02.2017.
• [31] Zboina, J., (red.), Bezpieczeństwo na lądzie, morzu i w powietrzu w XXI wieku, Wydawnictwo CNBOP-PIB, Józefów 2014.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).