Realne możliwości utylizacji metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń węgla kamiennego z odzyskiem energii

Gosiewski, Krzysztof; Pawlaczyk-Kurek, Anna; Manfred, Jaschik; Wojdyła, Artur; Kleszcz, Tadeusz; Machej, Tadeusz; Michalski, Leszek

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Realne możliwości utylizacji metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń węgla kamiennego z odzyskiem energii

Autorzy

Gosiewski Krzysztof , Pawlaczyk-Kurek Anna , Manfred Jaschik , Wojdyła Artur , Kleszcz Tadeusz , Machej Tadeusz , Michalski Leszek

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Feasible prospect of methane removal from ventilation air of coal mine with energy recovery

Języki publikacji

Abstrakty

Omówiono problemy utylizacji niskostężonego metanu emitowanego z powietrzem wentylacyjnym kopalń węgla kamiennego do atmosfery. Dokonano krótkiego przeglądu proponowanych w literaturze metod takiej utylizacji, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów realizacji przemysłowej na obiektach w dużej skali. Praca obejmuje doświadczenia IICh PAN w omawianej dziedzinie zarówno eksperymentalne jak i symulacyjne.

The problems related to the utilization of low-concentration methane emitted with the ventilation air from coal mines into the atmosphere are discussed. A short review of the methods of such utilization proposed in the literature was made, with particular emphasis on the aspects of industrial implementation on large-scale facilities. The work includes the experimental and simulation experiences of ICE PAS in the thermal combustion of methane in a flow reversal reactor.

Słowa kluczowe

spalanie termiczne metan reaktor rewersyjny

thermal combustion methane reversal reactor

Wydawca

Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk

Czasopismo

Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk

Rocznik

2021

Tom

nr 25

Strony

75--119

Opis fizyczny

Bibliogr. 95 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gosiewski Krzysztof

Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk, ul. Bałtycka 5, 44-100 Gliwice

autor

Pawlaczyk-Kurek Anna

Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk, ul. Bałtycka 5, 44-100 Gliwice

autor

Manfred Jaschik

Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk, ul. Bałtycka 5, 44-100 Gliwice

autor

Wojdyła Artur

Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk, ul. Bałtycka 5, 44-100 Gliwice

autor

Kleszcz Tadeusz

Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk, ul. Bałtycka 5, 44-100 Gliwice

autor

Machej Tadeusz

„KATALIZATOR” Spółka z o.o., ul. Torowa 3s, 30-435 Kraków

autor

Michalski Leszek

„KATALIZATOR” Spółka z o.o., ul. Torowa 3s, 30-435 Kraków

Bibliografia

[1] Protokół z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, sporządzony w Kioto dnia 11 grudnia 1997 r., Dziennik Ustaw 2005 nr 203 poz. 1684.
[2] Somers J.M., Schultz H., Lee,, Coal mine ventilation air emissions: project development planning and mitigation technologies, 13th United States/North American Mine Ventilation SymposiumSudbury, Ontario, Canada, 2010, pp. 115-121.
[3] Su S., Beath A., Guo H., Mallett C., 2005, An assessment of mine methane mitigation and utilization technologies, Progress in Energy and Combustion Science, 31, 123-170.
[4] SU S., YU X., 2011, Progress in developing an innovative lean burn catalytic turbine technology for fugitive methane mitigation and utilization, Frontiers in Energy, 5(2), 229–235, 10.1007/s11708-011-0147-9.
[5] Kolios G., Frauhammer J., Eigenberger G., 2000, Review: Autothermal fixed-bed reactor concepts, Chemical Engineering Science, 55, 5945 - 5967.
[6] Ljungström F., F. Ljungström Regenerative Heat Transmission Apparatus, in: USPTO (Ed.)USA, 1930.
[7] Hobler T., 1959, Ruch ciepła i wymienniki, WNT Warszawa1959.
[8] Cottrell F.G., Purifying gases and apparatus therefor., U.S. Patent OfficeUSA, 1938.
[9] Matros Y.S., 1985, Unsteady processes in catalytic reactors, Elsevier, Amsterdam, 1985.
[10] Matros Y.S., 1989, Catalytic processes under unsteady state conditions, Elsevier Science BV, Amsterdam, 1989.
[11] Källstrand A., MEGTEC Systems, Conference: Proven technology for VAM Abatement - Fourth Session of the Ad Hoc Group of Experts on Coal Mine MethaneGeneva, October 2008, 2008.
[12] Nieken U., Kolios G., Eigenberger G., 1994, Control of the ignited steady state in autothermal fixed-bed reactor for catalytic combustion, Chem Eng. Sci., 49, 5507 - 5518.
[13] Gosiewski K., Warmuzinski K., 2007, Effect of the mode of heat withdrawal on the asymmetry of temperature profiles in reverse-flow reactors. Catalytic combustion of methane as a test case, Chemical Engineering Science, 62, 2679 – 2689.
[14] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Jaschik M., 2015, Energy recovery from ventilation air methane via reverse-flow reactors, Energy, 92, 13-23, http://dx.doi.org/10.1016/j.energy.2015.06.004.
[15] Silveston P.L., Hudgins R.R., 2013, Periodic Operation of Chemical Reactors, Elsevier, Amsterdam - Boston - Heidelberg - London - New York - Oxford Paris - San Diego - San Francisco - Singapore - Sydney - Tokyo, 2013.
[16] Gosiewski K., Sztaba R., A simplified design of reverse flow nonstationary reactor for low reactant concentration in: Y.S. Matros (Ed.) International Conference " Unsteady state processes in catalysis", USP Utrecht, The Netherlands, Tokyo, Japan, Novosibirsk, 1990.
[17] Gosiewski K., 1993, Dynamic modelling of industrial SO2 oxidation reactors Part I. Model of ‘hot’ and ‘cold’ start-ups of the plant, Chem. Eng. Process., 32, 111-129.
[18] Gosiewski K., 1993, Dynamic modelling of industrial SO2 oxidation reactors Part II. Model of a reverse-flow reactor, Chem. Eng. Process., 32, 233-234.
[19] Gosiewski K., 1996, Unsteady States in Metallurgical Sulphuric Acid Plants After SO2 Concentration Drop in the Feed Gas, The Canadian Journal of Chemical Engineering, 74, 621-625.
[20] Unger J., Kolios G., Eigenberger G., 1997, On the Efficient Simulation and Analysis of Regenerative Process in Cyclic Operation, Comput. Chem. Eng., 21, S167 – S172.
[21] Burghardt A., 2003, Kryterium autotermiczności reaktora o periodycznie zmiennym kierunku zasilania surowcem, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 24, 3-18.
[22] Gosiewski K., 2004, Effective approach to cyclic steady state in the catalytic reverse-flow combustion of methane, Chem. Eng. Sci., 59, 4095 – 4101.
[23] Gosiewski K., 2003, Cykliczny stan ustalony w symulacjach reaktorów rewersyjnych na przykładzie katalitycznego spalania metanu, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 24, 391-409.
[24] Gosiewski K., 1994, Redukcja modelu matematycznego dynamiki półki przemysłowego reaktora kontaktowego, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 3, 393-413.
[25] Gosiewski K., Bartmann U., Moszczyński M., Mleczko L., 1999, Effect of the intraparticle mass transport limitations on temperature profiles and catalytic performance of the reverse-flow reactor for the partial oxidation of methane to synthesis gas, Chem. Eng. Sci., 54, 4589 -4602.
[26] Gosiewski K., 2000, Mathematical simulations of reactors for catalytic conversion of methane to syngas with forced concentration cycling, Chem. Eng. Process., 39, 459–469.
[27] Gosiewski K., 2001, Simulations of non-stationary reactors for the catalytic conversion of methane to synthesis gas, Chemical Engineering Science, 56, 1501-1510.
[28] De Groote A.M., Froment G.F., 1995, Reactor modelling and simulations in synthesis gas production, Rev. Chem. Eng., 11, 145-183.
[29] De Groote A.M., Froment G.F., Kobylinski T., 1996, Synthesis gas production from natural gas in a fixed bed reactor with reversed flow, The Canadian Journal of Chemical Engineering, 74, 735-742, 10.1002/cjce.5450740525.
[30] Cybulski A., Moulin J.A., 1994, Monoliths in Heterogeneous Catalysis, Catal. Rev.-Sci. Eng., 36, 179-270.
[31] Cybulski A., Moulin J.A., (editors), 2006, Structured Catalysts and Reactors - second edition, CRC Taylor&Francis Group, Boca Raton, London, New York, 2006.
[32] Gosiewski K., Pawlaczyk A., 2014, Catalytic or thermal reversed flow combustion of coal mine ventilation air methane: What is better choice and when?, Chemical Engineering Journal, 238, 78-85, http://dx.doi.org/10.1016/j.cej.2013.07.039.
[33] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Jaschik M., 2012, Thermal combustion of lean methane–air mixtures: Flow reversal research and demonstration reactor model and its validation, Chem. Eng. J., 207-208, 76-84, 10.1016/j.cej.2012.07.044.
[34] Nowak U., Adaptive Linienmethoden für nichlineare parabolishe systeme ,Technical Report TR 93-14, Konrad-Zuse-Zentrum für Informationstechnik - Berlin, 1993.
[35] Nowak U., Frauhammer J., Nieken U., 1996, A fullyadaptive algorithm for parabolic partial differential equations in one space dimension, Comput. Chem. Eng. , 20, 547–561.
[36] Gosiewski K., Mleczko L., Bartmann U., Moszczyński M., Kossak M., Gosiewska B., Berezowski M., Senkała J., Projekt KBN 3 TO9C 002 10: Symulacje matematyczne nowych rozwiązań reaktorów do katalitycznej konwersji metanu do gazu syntezowego, Instytut Chemii Nieorganicznej, Gliwice, 1999.
[37] Gosiewski K., Warmuziński K., Tańczyk M., Moszczyński M., Jaschik J., Zielińska I., Giełzak K., Projekt badawczy KBN nr 3 TO9C 042 18: Katalityczne usuwanie metanu z górniczych gazów wentylacyjnych w reaktorach niestacjonarnych ze wstępnym wzbogacaniem mieszaniny gazowej metodą adsorpcji zmiennociśnieniowej, 2001-2003.
[38] Gosiewski K., Warmuzinski K., 2002, Efektywny odzysk ciepła z katalitycznego spalania metanu w reaktorach rewersyjnych, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 23, 397–413.
[39] Gosiewski K., 2005, Efficiency of heat recovery versus maximum catalyst temperature in a reverse-flow combustion of methane, Chem. Eng. J., 107, 19-25, 10.1016/j.cej.2004.12.005.
[40] European Union Project (Contract No. ICA2-CT-2000-10035): Recovery of methane from vent gases of coal mines and its efficient utilization as a high temperature heat source – Final Report 2003.
[41] Gosiewski K., Matros Y.S., Warmuzinski K., Jaschik M., Tanczyk M., 2008, Homogeneous vs. catalytic combustion of lean methane-air mixtures in reverse-flow reactors, Chemical Engineering Science, 63, 5010-5019, 10.1016/j.ces.2007.09.013.
[42] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Warmuzinski K., Jaschik M., 2009, A study on thermal combustion of lean methane–air mixtures: Simplified reaction mechanism and kinetic equations, Chemical Engineering Journal, 154, 9-16, http://dx.doi.org/10.1016/j.cej.2009.03.045.
[43] Gosiewski K., Jaschik M., Pawlaczyk A., i in., Proj. Bad. Rozwoj. Nr R14 020 02: "Termiczne spalanie metanu z górniczych gazów wentylacyjnych w urządzeniu rewersyjnym z regeneracją i odzyskiem ciepła spalania", Instytut Inżynierii Chemicznej PAN Gliwice, 2010.
[44] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Jaschik M., 2010, Utylizacja metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń węgla kamiennego w termicznym reaktorze rewersyjnym, Inżynieria i Aparatura Chemiczna Nr3, 37-38.
[45] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Jaschik M., 2011, Spalanie metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń w termicznym reaktorze rewersyjnym, Przemysł Chemiczny, 90(10), 1917-1923.
[46] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Jaschik M., Michalski L., Machej T., Combustion of lean airmethane mixture in a thermal flow reversal reactor, Konference VOC 2011 - Emise organických látek z technologických procesů a metody jejich snižování Pardubice, 2011.
[47] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Jaschik M., Warmuziński K., Machej T., Michalski L., Coal Mine Ventilation Air Methane Mitigation – Theory & Practice, in: T.P.S.U. EMS Energy Institute (Ed.) 14th International Conference on Coal Science & Technology , ICCS&T 2013State College, PA, USA, 2013, pp. 1724-1736.
[48] Gosiewski K., Pawlaczyk-Kurek A., 2018, Impact of Thermal Asymmetry on Efficiency of the Heat Recovery and Ways of Restoring Symmetry in the Flow Reversal Reactors, International Journal of Chemical Reactor Engineering, https://doi.org/10.1515/ijcre-2018-0021.
[49] Pawlaczyk A., Gosiewski K., 2010, Opis kinetyki niekatalitycznego spalania metanu w wypełnieniu monolitycznym w zakresie niskich i wysokich temperatur, Prace Naukowe IICh PAN, Zeszyt 14, 5-20.
[50] Pawlaczyk A., Gosiewski K.J., 2013, Simplified Kinetic Model for Thermal Combustion of Lean Methane–Air Mixtures in a Wide Range of Temperatures, International Journal of Chemical Reactor Engineering, 11, 111-121, 10.1515/ijcre-2012-0074.
[51] Pawlaczyk A., Rozprawa doktorska: Opis procesu homogenicznego spalania niskostężonych mieszanin powietrze-metan w wypełnieniu monolitycznym i ocena jego przydatności do modelowania reaktorów rewersyjnych., Instytut Inżynierii Chemicznej PAN, Gliwice, 2013, pp. 213.
[52] Rehacek J., Kubicek M., Marek M., 1992, Modeling of a Tubular Catalytic Reactor with Flow Reversal, Chemical Engineering Science, 47, 2897-2902, 10.1016/0009-2509(92)87148-J.
[53] Gosiewski K., Machej T., Janas J., Sadowska H., Warmuziński K., 2001, Kinetyka katalitycznego spalania metanu w małym stężeniu, Inżynieria Chemiczna i Procesowa 22, 599-612.
[54] Barbe P., Battinleclerc F., Come G.M., 1995, Experimental and Modeling Study of Methane and Ethane Oxidation between 773 and 1573 K, J. Chim. Phys. Phys.-Chim. Biol., 92, 1666-1692, DOI 10.1051/jcp/1995921666.
[55] Basevich V.Y., 1987, Chemical kinetics in the combustion processes: a detailed kinetic mechanism and its implementation, Progress in Energy and Combustion Science, 13, 199-248.
[56] de Joannon M., Sabia P., Tregrossi A., Cavaliere A., 2004, Dynamic Behavior of Methane Oxidation in Premixed Flow Reactor, Combust. Sci. Technol., 176, 769-783, 10.1080/00102200490428387.
[57] Frenklach M., Wang H., Rabinowitz M.J., 1992, Optimization and analysis of large chemical kinetic mechanisms using the solution mapping method - combustion methane, Progress in Energy and Combustion Science, 18, 47-73.
[58] Kordylewski W., 2008, Spalanie i paliwa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2008.
[59] Pyatnitskii Y.I., Il'chenko N.I., 2000, Kinetic of homogeneous oxidative addition of methane at atmospheric pressure, Theoretical and Experimental Chemistry 36, 342-346.
[60] Simmie J.M., 2003, Detailed chemical kinetic models for the combustion of hydrocarbon fuels, Progress in Energy and Combustion Science 29, 599-634.
[61] Tsang W., Hampson R.F., 1986, Chemical Kinetic Data Base for Combustion Chemistry. Part I. Methane and Related Compounds, J. Phys. Chem. Ref. Data, 15, 1087-1279, 10.1063/1.555759.
[62] Warnatz J., Maas U., Dibble R.W., 2000, Combustion: physical and chemical fundamentals, modeling and simulation, experiments, pollutant formation, 3rd ed., Springer, Heidelberg, 2000.
[63] Fissore D., Barresi A., A.,, 2008, Robust control of a reverse-flowreactor Chemical Engineering Science, 63, 1901 – 1913.
[64] Annamalai K., Puri I.K., 2007, Combustion Science and Engineering, CRC Press Taylor&Francis Group2007.
[65] Boshoff-Mostert L., Viljoen, H.J., , 1996, Analysis of homogeneous combustion in monolithic structures, Chem. Eng. Sci., 89, 1107-1111.
[66] Coffee T.P., Kotlar A.J., Miller M.S., 1983, The Overall Reaction Concept in Premixed, Laminar, Steady-State Flames .1. Stoichiometries, Combustion and Flame, 54, 155-169, Doi 10.1016/0010-2180(83)90029-9.
[67] Coffee T.P., Kotlar A.J., Miller M.S., 1984, The Overall Reaction Concept in Premixed, Laminar, Steady-State Flames .2. Initial Temperatures and Pressures, Combustion and Flame, 58, 59-67, Doi 10.1016/0010-2180(84)90078-6.
[68] Dobrego K.V., Gnesdilov N.N., Lee S.H., Choi H.K., 2008, Overall chemical kinetics model for partial oxidation of methane in inert porous media, Chem. Eng. J., 144, 79-87, 10.1016/j.cej.2008.05.027.
[69] Hanamura K., Echigo R., Zhdanok S.A., 1993, Superadiabatic Combustion in a Porous-Medium, International Journal of Heat and Mass Transfer, 36, 3201-3209, Doi 10.1016/0017-9310(93)90004-P.
[70] Nemeth A., Sawyer R.F., 1969, The overall kinetics of high-temperature methane: oxidation in flow reactor, The Journal of Physical Chemistry, 73, 2421-2424.
[71] Slepterev A.A., Salnikov V.S., Tsyrulnikov P.G., Noskov A.S., Tomilov V.N., Chumakova N.A., Boehmite A.N., 2007, Homogeneous high-temperature oxidation of methane, React. Kinet. Catal. Lett., 91, 273-282, 10.1007/s11144-007-5158-5.
[72] Westbrook C.K., Dryer F.L., 1981, Simplified Reaction-Mechanisms for the Oxidation of Hydrocarbon Fuels in Flames, Combust. Sci. Technol., 27, 31-43, Doi 10.1080/00102208108946970.
[73] Wilk M., Magdziarz A., 2010, Modele chemiczne procesu spalania metanu jako głównego składnika gazu ziemnego, Archiwum Spalania, 10, 51-63.
[74] Gosiewski K., Warmuzinski K., Jaschik M., Tanczyk M., 2007, Kinetics of thermal combustion of lean methane–air mixtures in reverse flow reactors, Chemical and Process Engineering, 28, 335-345.
[75] Coekelbergs R.F.R., Mathieu M.P., 1963, Quelques aspects cinétiques de la pyrolise du methane, Génie Chimique, 89, 183-193.
[76] Gosiewski K., Pawlaczyk A., Raport z prac wykonanych w 2013 roku w ramach działalności statutowej Instytut Inżynierii Chemicznej PAN, Gliwice, 2013.
[77] Gosiewski K., Pawlaczyk-Kurek A., 2019, Aerodynamic CFD simulations of experimental and industrial thermal flow reversal reactors, Chem. Eng. J., 373, 1367-1379, 10.1016/j.cej.2019.03.274.
[78] Wunning J.G., Flameless combustion and its applications, USA.
[79] Wunning J.A., Wunning J.G., 1997, Flameless oxidation to reduce thermal NO-formation, Progress in Energy and Combustion Science, 23, 81-94, Doi 10.1016/S0360-1285(97)00006-3.
[80] Milani A., Wünning J., 2002, What is Flameless Combustion?, Online Combustion Handbook, Combustion File No: 171, http://www.handbook.ifrf.net/handbook/cf.html?id=171.
[81] Salomons S., Hayes R.E., Poirier M., Sapoundjiev H., 2003, Flow reversal reactor for the catalytic combustion of lean methane mixtures, Catalysis Today, 83, 59-69, 10.1016/S0920-5861(03)00216-5.
[82] Sapoundjiev H., Aubé F., Trottier R., Report: Elimination of dilute methane emissions from underground mine and oil and natural gas production sectors, CANMET, Natural Resources Canada, 1999.
[83] Technical and Economic Assessment: Mitigation of Methane Emissions from Coal Mine Ventilation Air, in: EPA (Ed.) Coalbed Methane Outreach Program, 2000, pp. 96.
[84] 2012, Shanxi LuAn Group Gaohe Mine VAM Destruction and Utilization Project, https://cdm.unfccc.int/Projects/DB/TUEV-RHEIN1352801900.72/view.
[85] MEGTEC Systems Inc., Leaflet: Ventilation Air Methane (VAM) Processing, MEGTEC Solutions for VAM Abatement, Energy Recovery & Utilization, 2014.
[86] Kumar S., Shah P.R., Shankar S., Kumar S., 2006, A Comprehensive Model for Catalytic Membrane Reactor, Journal of Chemical Reactor Engineering ( Article A5), 4, 1-25.
[87] U.S. Underground Coal Mine Ventilation Air Methane Exhaust Characterization, Coalbed Methane Outreach Program, U.S. EPA 2010, pp. 1-16.
[88] Presentation: MEGTEC Systems VAM Processing – Long-Term System Operability, MEGTEC Systems Inc., October 19th ,2011, pp. 26.
[89] Hager M., Presentation MEGTEC Systems: Long-Term Experience ofVAM Processing, Methane Expo 2013, Vancouver Convention Center Canada, 2013, pp. 25, available from: https://www.globalmethane.org/expo_canada13/coal.html.
[90] Piekarczyk W., Studium techniczne i kosztowe instalacji wykorzystania ciepła ze spalin, Z.P.B. Energopomiar - Zakład Techniki Cieplnej, Gliwice, 2014, pp. 1-7.
[91] Piekarczyk W., Wykorzystanie ciepła odpadowego powstałego w instalacji utylizacji metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń węgla kamiennego, Seminarium: utylizacja metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń, Instytut Inżynierii Chemicznej PAN, Gliwice, 2015, pp. 43-58.
[92] Piekarczyk W., Gosiewski K., Gładysz P., Stanek W., Combined cooling, heat and power from ventilation air methane - an exergy and thermo-ecological analysis, 4th International Conference on Contemporary Problems of Thermal Engineering CPOTEKatowice, Poland, 2016, pp. 1-14.
[93] Piekarczyk W., Gosiewski K., 2017, Wytwarzanie energii elektrycznej, ciepła i chłodu z metanu zawartego w powietrzu wentylacyjnym kopalń węgla kamiennego, Wiadomości Górnicze, Nr 11.
[94] Gosiewski K., Raport z prac wykonywanych w 2015 roku w ramach działalności statutowej: Oparta o symulacje matematyczne i metody obliczeniowe analiza możliwości utylizacji ciepła rewersyjnego spalania metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń do produkcji chłodu dla klimatyzacji głębokich wyrobisk górniczych, Instytut Inżynierii Chemicznej PAN, 2015, pp. 1-16.
[95] Gosiewski K., 2016, Ocena możliwości utylizacji energii spalania metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń węgla kamiennego do odsalania ścieków, Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk, Nr 20, 91-115.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-0ac35353-a3ee-4105-ab27-ff1faae6415d