Krajobraz dźwiękowy wojny: kierunki projektowania przestrzeni mieszkaniowych wspomagające rekonwalescencję psychiczną ofiar wojny na Ukrainie

• Autorzy: Kumorek Dominika , Klimowicz Joanna

Identyfikatory

DOI

10.2478/he-2024-0005

Warianty tytułu

EN

Soundscape of war: living spaces design directions supporting mental recovery of war victims in Ukraine

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Podjęcie tematyki krajobrazu dźwiękowego wojny jest odpowiedzią na coraz pilniejszą konieczność dbałości o warunki akustyczne w kontekście miejsc zamieszkania społeczności ukraińskiej dotkniętej wojną. Celem badania jest określenie cech krajobrazu dźwiękowego komfortowego dla świadków wojny w Ukrainie i wskazanie kierunków w projektowaniu przestrzeni mieszkalnych, za pomocą których krajobraz ten można uzyskać. Przyjętymi metodami badawczymi są: analiza literatury traktującej o pojęciu krajobrazu dźwiękowego ogólnie i w kontekście wojny oraz ankieta w postaci formularza internetowego, w której imigranci i świadkowie toczącej się obecnie wojny w Ukrainie odpowiedzieli na pytania dotyczące ich doświadczeń dźwiękowych i związanych z nimi emocji. Wnioski z badania przedstawiono w postaci opisów poszczególnych elementów przestrzeni, których cechy sprzyjają utworzeniu komfortowego krajobrazu dźwiękowego dla ofiar wojny w nowych i istniejących już założeniach.

EN

Taking up the issue of the soundscape of war is a response to the increasingly urgent need to take care of acoustic conditions in the context of the inhabitants of the Ukrainian community affected by these varieties. The aim of the research is to try to define the elements of a comfortable soundscape for witnesses of the war in Ukraine and to indicate directions in designing living spaces which can be used to achieve this soundscape. The chosen research methods are an analysis of the literature on the concept of soundscape in general and in the context of war and an online survey in which immigrants and witnesses of the ongoing war in Ukraine answered questions about their sound experiences during the war and related emotions. The conclusions from the study were presented in the form of descriptions of individual space elements, the features of which contribute to the creation of a comfortable soundscape for victims of the war in Ukraine in both new and existing arrangements.

Słowa kluczowe

PL

dźwięk; krajobraz dźwiękowy; wojna; Ukraina

EN

sound; soundscape; war; Ukraine

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2024
• Tom: nr 46
• Strony: 49--57
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., il., wykr.

Twórcy

autor

Kumorek Dominika

• Szkoła Doktorska Politechniki Warszawskiej

• https://orcid.org/0009-0000-3477-5558

autor

Klimowicz Joanna

• Wydział Architektury, Politechnika Warszawska

• https://orcid.org/0000-0003-4950-3250

Bibliografia

• [1] Belinskyi S., Dmytrenko A., Ivashko Y., Pawłowska A., 2023, The face of the war in Ukraine. War devastation and reconstruction concepts, oblicza Wojny. T.8., Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• [2] Belinskyi S., Ivashko Y., Kravchenko l.i., Dmytrenko A., Dreval I., 2023, Analysis of fine-art photography techniques in representing the tragedy of war in Ukraine using Serhii Belinskyi’s Works, Art inquiry. recherches sur les arts, vol. XXV.
• [3] Belinskyi S., Ivashko Y., Pawłowska A., Dmytrenko A., 2023, Using Poland’s experience in revitalization for the reconstruction of Ukrainian cities destroyed by the war, Defining the architectural space. Architecture and the city. Vol. 1. Kraków.
• [4] Bernat S., 2014, Sound in landscape: the main research problems, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego.
• [5] Emanuel D.C., Letowski T., 2009, Hearing Science, wyd. Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams and Wilkins, Philadelphia.
• [6] Jorasz U., 2001, Wykłady z psychoakustyki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Warszawa.
• [7] Kabzińska I., 2020, O krajobrazie/pejzażu dźwiękowym i relacji natura-kultura, etnografia Polska.
• [8] Kładoczny P., 2017, Odgłosy wojny w przekazach prasowych i literackich, Oblicza Komunikacji.
• [9] Moore B.C.J., 1999, Wprowadzenie do psychologii słyszenia, przekład z j. ang. A. Sęk, E. Skrodzka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań.
• [10] Nurzyński J., 2021, Akustyka w budownictwie, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa.
• [11] Sadowski J., 1971, Akustyka w urbanistyce, architekturze i budownictwie, wyd. Arkady, Warszawa.
• [12] Schafer M.R., 1994, The soundscape: Our Sonic Environment and the Tuning of the World, wyd. Destiny Books, Rochester, Vermont.
• Źródła internetowe/ online sources
• [13] Inwazja Rosji na Ukrainę, https://pl.wikipedia.org/wiki/inwazja_rosji_na_Ukrain%c4%99 (dostęp 20.07.2023).
• [14] Pierwsza przenośna broń dźwiękowa do kontroli tłumu, https://geekweek.interia.pl/raport-wojna-przyszlosci/news-pierwsza-przenosna-bron-dzwiekowa-do-kontroli-tlumu,nid,3218874 (dostęp 20.07.2023).
• [15] Fale dźwiękowe jako przykład fal harmonicznych. Cechy dźwięków: wysokość i głośność, https://zpe.gov.pl/a/fale-dzwiekowe-jako-przyklad-fal-harmonicznych-cechy-dzwiekow-wysokosc-i-glosnosc/D1corWyo7 (dostęp 16.12.2021).
• [16] Ukraina apeluje do świata, by nie dopuścił do „trybunału” nad żołnierzami w Mariupolu, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2c1396330%2cukraina-apeluje-do-swiata-nie-dopuscil-do-trybunalu-nad-zolnierzami-w (dostęp 03.06.2023).
• [17] Dąbkowska-Pożyczka S., 2023, Większość Polaków uważa, że wojna na Ukrainie zagraża ich bezpieczeństwu, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8697301,wojna-w-ukrainie-zagrozenie-dla-polski-sondaz-cbos.html (dostęp 02.08.2023).
• [18] Flach A., Idea pejzażu dźwiękowego Raymonda Murraya Schafera w myśli i twórczości Lidii Zielińskiej, https://meakultura.pl/artykul/idea-pejzazu-dzwiekowego-raymonda-murraya-schafera-w-mysli-i-tworczosci-lidii-zielinskiej-1850/ (dostęp 31.03.2022).
• [19] Pacholczyk N., 2022, Wybuch w Ukrainie, w Polsce zatrzęsły się szyby. „Huk był niesamowity, dochodził znad Buga”, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,29209526,wybuch-w-ukrainie-w-polsce-zatrzesly-sie-szyby-huk-byl-niesamowity.html (dostęp 03.06.2023).
• [20] Simple History, The most terrifying sounds of war, https://www.youtube.com/watch?v=o-iHW1dxsyo (dostęp 20.07.2023).
• [21] Sulżyńska A., Spacery dźwiękowe jako nowa forma aktywności turystycznej, https://natura.ceo.org.pl/spacery-dzwiekowe (dostęp 20.07.2023).
• [22] Wyrwał M., Kudła J., 2022, Wojna artyleryjska w Ukrainie. Dlaczego decyduje o wszystkim, a Ukraina jej nie wygrywa, https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/wojna-artyleryjska-decyduje-o-wszystkim-dlaczego-ukraina-jej-nie-wygrywa/rrwf2g2 (dostęp 20.07.2023)

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).