The Shaping of Sustainable Landscape in the Context of the European Landscape Convention and the Encyclical Laudato Si’

• Autorzy: Bernat S. , Flaga M. , Kałamucka W.

Warianty tytułu

PL

Kształtowanie zrównoważonego krajobrazu w kontekście Europejskiej Konwencji Krajobrazowej i encykliki Laudato Si’

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article discusses the rational and responsible shaping of landscapes that takes into account the moral aspects of the relationship between human beings and landscape. This subject matter is presented in the light of two ideas striving to achieve similar goals and similar approaches to achieving them. The first reflection refers to the concept of sustainable development, according to which the management of landscape regarded as part of the environment where people live should seek to ensure the best possible conditions for the existence of contemporary and future generations. Landscape satisfies many material and spiritual needs, thus enhancing the quality of human life. The attainment of a high quality of life by people is the fundamental objective of sustainable development. The second point of reference is the teaching of the Catholic Church with regard to the relationship between human beings and the natural environment, as presented in the Encyclical Laudato Si’ by Pope Francis. This text presents the Holy Father’s stance on the contemporary ecological crisis and its impact on the living conditions and ethical attitudes of people. The Pope observes that the provision of decent living conditions is necessary for every human being to properly exist and develop. Thus Francis indicates the necessity of looking for solutions to the currently common moral dilemmas, including the problem of reconciling environmental protection, including landscape preservation, with human development needs. The reflections in the encyclical are not only a manifestation the Pope’s concern for the Earth but they can also provide guidelines and an effective stimulus for shaping sustainable landscape.

PL

Artykuł podejmuje temat właściwego, tj. racjonalnego i odpowiedzialnego kształtowania krajobrazów, uwzględniającego moralne aspekty zależności człowiek-krajobraz. Problematyka ta jest przedstawiona w świetle dwóch idei, dążących do zbliżonych celów i posiadających wspólne płaszczyzny, jeśli chodzi o ich realizację. Pierwsza refleksja odwołuje się do koncepcji zrównoważonego rozwoju. Wedle niej, zarządzanie krajobrazem jako elementem środowiska życia człowieka, powinno zmierzać do zapewnienia zarówno współczesnym, jak i przyszłym pokoleniom jak najlepszych warunków do egzystencji. Krajobraz zaspokaja wiele materialnych i duchowych potrzeb ludzi, przez co wpływa na jakość ich życia. Z kolei osiągnięcie wysokiej jakości życia ludzi jest zasadniczym zamysłem zrównoważonego rozwoju. Drugi punkt odniesienia stanowi nauczanie Kościoła katolickiego w zakresie relacji człowiek-środowisko przyrodnicze, którego wyrazem jest encyklika Laudato Si’ Papieża Franciszka. Dokument prezentuje stanowisko Ojca Świętego wobec kwestii współczesnego kryzysu ekologicznego i jego wpływu na warunki życia i postawy moralne ludzi. Papież zwraca uwagę, iż dla właściwego bytu i rozwoju każdego człowieka niezbędne jest zapewnienie mu godziwych warunków życia. Wskazuje tym samym na konieczność poszukiwania rozwiązań dla powszechnych obecnie dylematów moralnych, jak pogodzić ochronę środowiska, w tym krajobrazu i potrzeby rozwojowe człowieka. Refleksje zawarte w encyklice są nie tylko przejawem troski Papieża o Ziemię jako o wspólny dom wszystkich ludzi, ale mogą stanowić wskazówki i skuteczny impuls do kształtowania zrównoważonego krajobrazu.

Słowa kluczowe

EN

papal encyclical; sustainable development; environmental preservation; landscape; quality of life

PL

encyklika papieska; rozwój zrównoważony; ochrona środowiska; krajobraz; jakość życia

• Wydawca: Lublin University of Technology
• Czasopismo: Problemy Ekorozwoju
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 12, nr 2
• Strony: 123--131
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz.

Twórcy

autor

Bernat S.

• Maria Curie-Skłodowska University, Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Al. Kraśnicka 2 CD, 20-718 Lublin, Poland

autor

Flaga M.

• Maria Curie-Skłodowska University, Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Al. Kraśnicka 2 CD, 20-718 Lublin, Poland

autor

Kałamucka W.

• Maria Curie-Skłodowska University, Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Al. Kraśnicka 2 CD, 20-718 Lublin, Poland

Bibliografia

• 1. ALLARDT E., 1993, Having, Loving, Being: An Alternative to the Swedish model of Welfare Research, in: The Quality of life, eds. Nussbaum M., Sen A., Clarendon Press, Oxford, p. 88-94.
• 2. ANTROP M., 2006, Sustainable landscapes: contradiction, fiction or utopia?, in: Landscape and Urban Planning, vol. 75, no 3-4, p. 187-197.
• 3. BARTELS D., 1969, Die Harmonie Begriff in der Geographie, in: Die Erde, no 2-4, p. 124-137.
• 4. BERNAT S., 2013, Topofonofilia. W poszukiwaniu harmonii krajobrazu dźwiękowego, in: Ethos, vol. 26, no 4(104), p. 235-251.
• 5. BERNAT S., KAŁAMUCKA W., 2008, The ‘landscape experienced’ in empirical research conducted by Lublin scholars, in: Methods of landscape research, eds. Plit J., Andreychouk V., Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, no 8, p. 21-33.
• 6. BIELIŃSKA E. J., FUTA B., BARAM S., ŻUKOWSKA G., PAWŁOWSKA M., CEL W., ZHANG T., 2015, in: Integrating role of sustainable development paradigm in shaping the human landscape relation, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of sustainable development, vol. 10, no 2, p. 159-168.
• 7. CAMPBELL A., CONVERSE P. E., RODGERS L. W., 1976, The Quality of American Life: Perceptions, Evaluations and Satisfactions, Russel Sago Foundation, New York.
• 8. CHWALIBÓG K., WOLSKI P., 2015, To co ważne dla przeciwdziałania destrukcji krajobrazu, in: Krajobraz kulturowo-przyrodniczy z perspektywy społecznej, eds. Ratajski S., Ziółkowski M., Polski Komitet ds. UNESCO, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, p. 71-95.
• 9. DĄBROWSKA-BUDZIŁO K., 2013, Forma i treść krajobrazowej kompozycji, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• 10. DOBRZAŃSKA B., DOBRZAŃSKI G., KIEŁCZEWSKI D., 2008, Ochrona środowiska przyrodniczego, PWN, Warszawa.
• 11. EUROPEAN LANDSCAPE CONVENTION, 2000, http://www.coe.int/en/web/landscape (1.10.2015).
• 12. FRANCIS, 2015, Encyclic Laudato Si’, Vatican.
• 13. GOUDIE A., 2000, The Human Impact on the Natural Environment, Blackwell Publishers, Oxford.
• 14. GRUCHELSKI M., NIEMCZYK J., 2015, Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy: idea a uwarunkowania realizacji (w świetle encykliki Papieża Franciszka Laudato Si’ in: Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, no 2, p. 151-155.
• 15. KAŁAMUCKA W., 2002, Styl życia społeczności wiejskich. Wyniki badań empirycznych z Lubelszczyzny, in: Kultura jako przedmiot badań geograficznych, ed. Orłowska E., Oddział Wrocławski Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Uniwersytet Wrocławski, p. 219-233.
• 16. HAINES-YOUNG R., 2000, Sustainable development and sustainable landscapes: defining a new paradigm for landscape ecology, in: Fennia, vol. 178, no 1, p. 7-14.
• 17. KLONOWSKA-MATYNIA M., SASIN M., 2015, Zrównoważony rozwój krajów Unii Europejskiej. Typologia krajów w kontekście Strategii Europa 2020, in: Rocznik Ochrona Środowiska/ Annual Set Environment Protection, vol. 17, p. 771-791.
• 18. KOPCZYŃSKI K., SKOCZYLAS J., 2008, Krajobraz przyrodniczy i kulturowy. Próba ujęcia interdyscyplinarnego, in: Badania Interdyscyplinarne UAM w Poznaniu, no 13, UAM, Poznań.
• 19. KRZYMOWSKA-KOSTROWICKA A., 1993, Krajobraz jako przedmiot badań w ujęciu aksjologicznym, in: Ekologia krajobrazu w badaniach terytorialnych systemów rekreacyjnych. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej, ed. Pietrzak Wydawnictwo Krajowego Instytutu Badań Samorządowych, Poznań-Błażejewko, p. 73-75.
• 20. KUZ T. J., 1978, Quality of life, an objective and subjective variable analysis, in: Regional Studies, vol. 12, no 4, p. 409-418.
• 21. LANDSCAPE AND INDIVIDUAL AND SOCIAL WELL-BEING, EUROPEAN LANDSCAPE CONVENTION REPORT ON THEME OF THE 2003 WORKSHOP, Council of Europe Publishing, Strasbourg 2003.
• 22. LANDSCAPE AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT: CHALLENGES OF THE EUROPEAN LANDSCAPE CONVENTION, Council of Europe Publishing, Strasbourg 2006.
• 23. MAREK-BIENIASZ A., 2006, Kategoria odpowiedzialności w myśli Alberta Schweitzera, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, vol.1, no 2, p. 115-118.
• 24. MASLOW A. H., 1954, Motivation and personality, Harper, New York.
• 25. MEINING W., 1979, The Interpretation of Ordinary Landscapes, Oxford University Press, New York.
• 26. MIREK Z., 2015, Kulturowe podstawy oraz motywy ochrony przyrody w kontekście współczesnych wyzwań cywilizacyjnych, in: AURA, no 5, p. 4-8.
• 27. MYCZKOWSKI Z., 1998, Zintegrowana ochrona dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego i krajobrazowego – wejściem Polski w XXI wiek, in: Teki Krakowskie, vol. 8, p. 81-90.
• 28. MYGA-PIĄTEK U., 2012, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Uniwersytet Śląski, Katowice.
• 29. MYGA-PIĄTEK U., 2014, O wzajemnych relacjach przestrzeni i krajobrazu kulturowego. Rozważania wstępne, in: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, no 24, p. 27-44.
• 30. NAVEH Z., 2001, Ten major premises for a holistic conception of multifunctional landscapes, in: Landscape Urban Planning, vol. 57, p. 269-284.
• 31. NEWBY P.T., 1979, Towards and understanding of landscape quality, in: Landscape Research, vol. 4, no 2, p. 11-15.
• 32. NIECHWIEJ A., 2015, Religion versus sustainable development. The problem of human eco-development in the teachings of John Paul II and Benedict XVI, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol.10, no 10, p. 31-40.
• 33. PAPUZIŃSKI A., 2008, The philosophical dimension to the principle of sustainable development in the Polish scientific literature, in: Sustainable Development vol. 16 no 2, p. 109-116.
• 34. PAWŁOWSKA K., 2001, Idea swojskości krajobrazu kulturowego, in: Krajobraz kulturowy. Idee, problemy, wyzwania, ed. Myga-Piątek U., Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Oddział Katowicki PTG, Sosnowiec, p. 95-101.
• 35. PAWŁOWSKI A., 2008, How Many Dimensions Does Sustainable Development Have?, in: Sustainable Development vol. 16 no 2, p. 81-90.
• 36. PINK M., 2016, The judaeo-christian tradition as a source of a paradigm of sustainable development, in: Problemy Ekorozwoju/ Problems of Sustainable Development, vol. 11, no 2, p. 55-66.
• 37. POCIASK-KARTECZKA J., 2007, Przyroda w nauczaniu Jana Pawła II, in: Przyroda, geografia, turystyka w nauczaniu Jana Pawła II, eds. Ostrowski M., Sołjan I., Materiały XV Seminarium Sacrum i przyroda, Kraków, p. 65-86.
• 38. RICHLING A., SOLON J., 2011, Ekologia krajobrazu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 39. SEBESTA A., 2007, Ekoetyka w nauczaniu Jana Pawła II, in: Ks. Karol Wojtyła - Jan Paweł II miłośnik gór i przyrody, ed. Wójcik W. A., Studia i Monografie AWF w Krakowie, no 40, AWF, Kraków, p. 125-136.
• 40. WOJCIECHOWSKI K. H., 1986, Problemy percepcji i oceny estetycznej krajobrazu, UMCS, Lublin.
• 41. WOJCIECHOWSKI K. H., 2004, Miejsce postrzeganego krajobrazu w całościowym ujęciu jakości życia, in: Annales UMCS, Sec. B, vol. 59, no 13, p. 213-228.