Zagospodarowanie turystyczne polskich zamków i dworów obronnych jako działanie na rzecz poprawy atrakcyjności dawnych fortyfikacji i ochrony krajobrazu warownego

• Autorzy: Pawłowska A.

Warianty tytułu

EN

Developing Tourism of Polish Castles and Fortified Manor Houses to Raise Interest in Historic Fortifications and Preserve Historic Landscape Monuments

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Zagospodarowanie turystyczne dawnych fortyfikacji wymaga odpowiedniej polityki inwestycyjnej oraz zabiegów konserwatorskich i rekonstrukcyjnych. Racjonalne i uzasadnione inwestycje w zakresie zagospodarowania turystycznego mogą przyczynić się do ochrony krajobrazu warownego. Celem artykułu był przegląd kierunków rozwoju zagospodarowania turystycznego w zamkach i dworach obronnych tworzących krajobraz warowny w Polsce i związanych z tym działań konserwatorskich i rekonstrukcyjnych. Szczególną uwagę zwrócono na dwór obronny (kasztel) Gładyszów w Szymbarku, zespół zamkowy w Korzkwi i Zamek Dunajec w Niedzicy w województwie małopolskim. Nadawanie nowych funkcji obiektom fortecznym przy jednoczesnej prawnej ochronie zabytków, krajobrazu i przyrody stwarza możliwość zrównoważonego rozwoju turystyki w krajobrazie warownym. Dawne fortyfikacje współcześnie stają się miejscem rozwoju turystyki kulturowej, a także np. konferencyjnej i biznesowej.

EN

Developing tourism of historic fortifications requires appropriate investment planning along with conservation and restorative work. Sensible and well-planned investments to facilitate tourism can help to preserve historic landscapes. The aim of this article is to review the current situation of how tourism of castles and fortified manor houses is being developedg and how it could be further implemented in Poland to combine it with restoration and reconstruction efforts. Particular attention was paid to the fortified manor house, or castle, formerly of the Gładysz family in Szymbark, the castle in Korzkiew and the Dunajec Castle in Niedzica in the Małopolskie Voivodeship. Giving new purpose to historic fortifications while at the same time providing legal protection of historic sites, landscapes and the environment is an opportunity for sustainable development of tourism at these sites. Historic fortifications are increasingly becoming the focus of cultural tourism, and are being used as attractive sites for conferences and business functions.

Słowa kluczowe

PL

krajobraz warowny; ochrona; zagospodarowanie; turystyka

EN

fortified landscape; preservation; development; tourism

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 4
• Strony: 64--75
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., zdj.

Twórcy

autor

Pawłowska A.

• Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• 1. Bogdanowski J., 1993. Krajobraz warowny XIX/XX w. Dzieje i rewaloryzacja. Politechnika Krakowska.
• 2. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2004. Raport analizujący stan zabytków nieruchomych.
• 3. Myczkowski Z., 2006. Szydłów – niezwykły krajobraz warowny w skali Europy. Wiadomości Konserwatorskie, 19, 38–44.
• 4. Myczkowski Z., Wielgus K., Środulska-Wielgus J., Rymsza-Mazur W., Chajdys K., 2008. Rejestracja krajobrazów warownych jako podstawa rewitalizacji dawnych twierdz. Wiadomości Konserwatorskie, 28, 36–57.
• 5. Myczkowski Z., 2012. Zapis dziedzictwa kulturowego wsi w kontekście zmian tożsamości miejsca w krajobrazie. Kwartalnik Architektury Krajobrazu, 2, 59–70.
• 6. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012. Tabelaryczne zestawienie różnych typów zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w podziale na województwa.
• 7. Pawlikowska-Piechotka A., 2003. Dwory o funkcjach turystycznych. Ochrona zabytków, 1/2, 171–181.
• 8. Pawlikowska-Piechotka A., 2004. Funkcje turystyczne zamków Mazowsza. Ochrona zabytków, 1/2, 128–142.
• 9. Pawlikowska-Piechotka A., 2008. Funkcje turystyczne zabytkowych rezydencji na Mazowszu. Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
• 10. Rydel M., 2007. Raport o polskich dworach. Spotkania z zabytkami, 3, 4–8.
• 11. Skrzyńska A., 2009. Krajobrazy fortyfikacyjne jako obszary zrównoważonej turystyki aktywnej. Nauka – Przyroda – Technologie. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 3 (1), 1–8.
• 12. Staniewska A., 2008. Zarządzanie zabytkowym krajobrazem warownym – studium przypadku. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 10, 488–495.
• 13. Staniewska A., 2009. Rewitalizacja krajobrazów fortyfikacyjnych jako przedmiot działania organizacji pozarządowych. Politechnika Krakowska.
• 14. Świątkowska M., Pietraś A., 2008. Adaptacja obiektów zabytkowych dla potrzeb hotelarstwa jako forma podniesienia atrakcyjności regionu turystycznego [w:] M. Jalinik (red.). Innowacje w rozwoju turystyki. Wyd. Politechniki Białostockiej.
• 15. Wartecka-Ważyńska A., 2008. Pałace i dworki w Wielkopolsce przykładem innowacyjności w hotelarstwie [w:] Jalinik Mikołaj (red.). Innowacje w rozwoju turystyki. Wyd. Politechniki Białostockiej.
• 16. Sikorska-Wolak I., Kozioł K., 2008. Innowacyjność produktu turystycznego na przykładzie Manor House w Chlewiskach [w:] Jalinik Mikołaj (red.). Innowacje w rozwoju turystyki. Wyd. Politechniki Białostockiej.
• 17. Szlezynger P., 2003. Adaptacja kompleksów budynków zabytkowych na hotele na wybranych przykładach w Krakowie i okolicy. Problemy Turystyki, 1–4, 123–136.
• 18. Szmygin B., 2009. Analiza obiektu zabytkowego jako element adaptacji do współczesnych funkcji użytkowych – metodologia Światowego Dziedzictwa [w:] B. Szymgin (red.) Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych. Lubelskie Towarzystwo Naukowe, PKN ICOMOS, Politechnika Lubelska.