Aksjologiczne uwarunkowania w dziedzinie bezpieczeństwa europejskiego

• Autorzy: Tymanowski J.

Warianty tytułu

PL

The Axiological Considerations in a Field of European Security

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W paradygmacie współczesnych stosunków międzynarodowych, jak też bezpieczeństwa międzynarodowego, istotną rolę odgrywa czynnik aksjologiczny. To właśnie znaczące różnice systemu wartości, kształtujące i wpływające na systemy polityczne, strategie bezpieczeństwa państw, stanowią zasadniczą przeszkodę w zbudowaniu takiego uniwersalnego „porządku” międzynarodowego, który byłby zgodny z ich tradycją i oczekiwaniami społeczeństwa. Autor wykazuje, że na proces integracji europejskiej znaczący wpływ miały takie wizje jak: neoliberailizm, neofunkcjonalizm oraz konstruktywizm. Wizje te pośrednio określiły także ramy późniejszych sporów i koncepcji dotyczących bezpieczeństwa europejskiego. Ukazanie ewolucji ładu europejskiego, jak też analiza bezpieczeństwa europejskiego po „zimnej wojnie” dowodzi znaczących różnic aksjologicznych w podejściu do zakresu i rozwoju istoty bezpieczeństwa w Europie. Efektem rozważań, dotyczących różnic aksjologicznych w procesie kształtowania ładu europejskiego, jest analiza roli i znaczenia OBWE, NATO oraz Unii Europejskiej w architekturze bezpieczeństwa europejskiego.

EN

Axiology is an important aspect in a discussion on the paradigm of contemporary international relations and international security. The stressing differences in value systems, influencing and creating political systems, as well as security strategies, often build up a basic barrier in venture of the universal international harmony. It is so, because it rests on a balance between tradition and society’s needs. Author of this article is proving that in the process of European integration, with its different visions of neo-liberalism, neo-functionalism and constructivism, the relation to security concerns becomes apparent. Those visions turn out to be the frames for disagreements in a concept of European Security. Looking into the evolution of European harmony and the analysis of European security after the Cold War we observe that it is still a proving ground for those differences that determine an evolution of a spectrum of essential qualities of the European security. This adds up as a substance in an analysis of the axiological differences within a process of European harmony evolving through the OSCE, NATO and European Union, as the architecture of the universal European security.

Słowa kluczowe

PL

filozofia; aksjologia; stosunki międzynarodowe; bezpieczeństwo europejskie; architektura bezpieczeństwa

EN

philosophy; axiology; international relations; European security; security architecture

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 1, Nr 2
• Strony: 191--223
• Opis fizyczny: Bibliogr. 59 poz.

Twórcy

autor

Tymanowski J.

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• 1. J.L. Addis, The Long Peace: Elements of Stability in the Postwar International System, „International Security”, Spring 1986, vol. 10, no. 4.
• 2. Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Helsinki, dnia 1 sierpnia 1975 r., „Sprawy Międzynarodowe” 1975, nr 10.
• 3. Bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych. Materiały do studiowania, oprać. A. Ciupiński, H. Bińkowski, A. Legocka, Warszawa 2002.
• 4. B. Buzan et al, The European security order recast. Scenarios for the post-cold war era, London - New York 1990.
• 5. B. Buzan, Economic Structure and International Security: The Limits of Liberal Case, „International Organization” 1984, nr 4.
• 6. B. Buzan, People, states and fear. An agenda for international security studies in the post-cold war era, London 1991.
• 7. W.K. Clark, Remember NATO? It’ the Alliance The US Needs, “International Herald Tribune” z 12 lutego 2002 roku.
• 8. J. Czaputowicz, System czy nieład. Bezpieczeństwo europejskie u progu XXI wieku, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1998.
• 9. J. Czaputowicz, Teorie stosunków międzynarodowych, Wydawnictwo PWN, Warszawa, 2008.
• 10. S. Dalby, Post-Cold War Security in the New Europe, (w:) The New Political Geography of Eastern Europe, red. J. O’Loughlin, H. van der Wüsten, Belhaven Press, London 1993.
• 11. Declaration on Alliance Security, 4 April 2009, www.nato.int.
• 12. M. Dobrosielski, Źródła i geneza KBWE, „Sprawy Międzynarodowe” 1975, nr 1.
• 13. Enhancing the Security of States In a Multipolar Word, Vulnerabilities Center for Security Studies, March 13-15,1999.
• 14. M. Gracik-Zajączkowska, Wspólnota Europejska jako aktor międzynarodowy, (w:) Bezpieczeństwo międzynarodowe, red. K. Żukrowska, Wydawnictwo IUSatTAX, Warszawa 2011.
• 15. E. Haliżak, Liberalna wizja porządku międzynarodowego, (w:) R. Kuźniar (red.), Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, Wydawnictwo UW, Warszawa 2005.
• 16. A. Heraclides, Helsinki - II and its After math. The Making of the CSCE into an International Organization, Pinter Publishers, London 1993.
• 17. S. Hoffmann, A New Word and Its Troubles, „Foreign Affairs”, Fall 1990, vol. 69, no. 4.
• 18. M. Howard, War and the Liberal Conscience, Oxford 1978.
• 19. S.P. Huntington, Zderzenie cywilizacji, Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2001.
• 20. W.G. Hyland, The Case for Pragmatism, „Foreign Affairs”, 1991-1992, vol. 71, no. 1.
• 21. R. Jackson, G. Sorensen, Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych, Wydawnictwo UJ, Kraków 2006.
• 22. R. Kagan, Potęga i Raj. Ameryka i Europa w nowym porządku świata, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2003.
• 23. R. Kapuściński, Lapidarium V, „Czytelnik”, Warszawa 2002.
• 24. H. Kissinger, Dyplomacja, Warszawa 1996.
• 25. E.A. Kołodziej, Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, (w:) Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, red. D.B. Bobrow, E. Haliżak, R. Zięba, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 1997.
• 26. J. Kukułka, Bezpieczeństwo międzynarodowe w Europie Środkowej po zimnej wojnie, WN Scholar, Warszawa 1994.
• 27. Ch. Lequesne, Comment pensem I’Union europeanne, (w:) M.C. Smouts (dir), Les nouvelles relations internationales. Pratiques et theories et pratiques, Paris 1998.
• 28. T. Łoś-Nowak, Stosunki międzynarodowe. Teorie - systemy - uczestnicy, Wydawnictwo UWr, Wrocław 2006.
• 29. T. Łoś-Nowak, Uczestnicy stosunków międzynarodowych, (w:) Współczesne stosunki międzynarodowe, red. T. Łoś-Nowak, Wydawnictwo UWr, Wrocław 2008.
• 30. M. Madej, Zagrożenia asymetryczne bezpieczeństwa państw obszaru transatlantyckiego, Wydawnictwo PISM, Warszawa 2007.
• 31. P.D. Maggio, W. Powell (ed.), Introduction, (w:) The New Institutionalism in Organizational Analysis, Chicago 1991.
• 32. S. Miler, The Case Against a Ukrainian Nuclear Deterrent, “Foreign Affairs”, Summer 1993, vol. 72, no. 3.
• 33. D. Mitralny, A Working Peace System, Chicago 1966.
• 34. J.S. Nye Jr, Konflikty międzynarodowe. Wprowadzenie do teorii i historii, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
• 35. J.S. Nye Jr, Koncepcje współzależności, (w:) J.S. Nye Jr„ Konflikty międzynarodowe. Wprowadzenie do teorii i historii, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
• 36. Paryska Karta Nowej Europy, PISM, Warszawa 1991.
• 37. S. Parzymies, Analiza krytyczna teorii integracji europejskiej, (w:) Porządek międzynarodowy progu XXI wieku, red. R. Kuźniar, Warszawa 2005.
• 38. S. Parzymies, Unia Europejska wobec wyzwań i zagrożeń w stosunkach międzynarodowych, (w:) Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń, red. J. Simonides, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2010.
• 39. M.A. Pollack, International Relations Theory and European Integration, “European University Institute Working Paper RSC”, Florence 2000, nr 55.
• 40. R. Robertson, Globalization. Social Theory and Global Culture, London 1992.
• 41. J.J. Roche, Relations internationales, Paris 1999.
• 42. Rocznik Strategiczny 2002/2003, Warszawa 2003.
• 43. Rocznik Strategiczny 2009/2010, Warszawa 2010.
• 44. Rome Declaration on Peace and Cooperation, NATO Press Communique S-l (91) 86, z 8.11.1991 r.
• 45. Alpo M. Rusi, After the cold war. Europe’s new political architecture, New York 1991.
• 46. Should the NATO Alliance Be Ended?, (w:) H.M. Levine, World Politics Debated A Reader In Contemporary Issues, Me Graw - Hill Book Company 1989.
• 47. M. Stańczyk-Minkiewicz, Paradoks unifikacji Europy, (w:) Dokąd zmierza Europa, red. P. Mickiewicz, H. Wyligała, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2009.
• 48. M. Sułek, Parametry potęgi (siły) państwa - stałe czy zmienne?, (w:) M. Sułek, J. Simonides (red.), Państwo w teorii i praktyce stosunków międzynarodowych, Wydawnictwo UW, Warszawa 2009.
• 49. A. Towpik, Główne koncepcje rozwoju sytuacji w Europie, (w:) A.D. Rotfeld, A. Topik, Bezpieczeństwo Europy. Analiza zachodnich koncepcji i modeli. Prognoza rozwoju sytuacji w Europie, Warszawa 1970.
• 50. G. Venturoni, The Washington Summit Initiatives. Giving NATO the Tools to Do Its Job in the Next Century, “NATO Review” 1999.
• 51. K.A. Wojtaszczyk, Integracja Europejska, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006.
• 52. W. Wosińska, Oblicza globalizacji, Sopot 2008.
• 53. R. Zięba, Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
• 54. R. Zięba, Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000.
• 55. R. Zięba, Koncepcja bezpieczeństwa unii Europejskiej, (w:) Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red. R. Zięba, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• 56. R. Zięba, Pozimnowojenny paradygmat bezpieczeństwa międzynarodowego, (w:) Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red. R. Zięba, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• 57. S. Żukowski, Praktyczne implikacje teoretycznych założeń wiecznego pokoju Immanuela Kanta w dobie globalizacji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.
• 58. K. Żukrowska, Stosowanie teorii integracji w praktyce europejskiej, „Polska w Europie” nr 1 (43).
• 59. “The New York Times”, 25 January 1991.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).