Założenia do modernizacji monitoringu wód podziemnych

• Autorzy: Kazimierski B. , Kuczyńska A. , Sadurski A. , Skrzypczyk L.

Warianty tytułu

EN

Principles for upgrading of the national groundwater monitoring network

• Konferencja: Współczesne problemy hydrogeologii = Current challenges in hydrogeology : sympozjum
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Harmonizacja krajowych aktów prawnych z dyrektywami Unii Europejskiej oraz wprowadzenie szeregu przepisów wykonawczych, głównie Ministerstwa Środowiska, wpłynęły na konieczność zmian i modernizacji monitoringu wód podziemnych. Naczelną zasadą nowej polityki wodnej Unii, wyrażonej w Ramowej dyrektywie wodnej (RDW), jest ochrona zasobów wód podziemnych i zależnych od nich ekosystemów lądowych i wód powierzchniowych, przekładająca się w praktyce na utrzymanie dobrego stanu ilościowego i jakościowego zasobów wód w jednolitych częściach wód podziemnych (JCWPd). W obszarach, gdzie stwierdzono słaby stan JCWPd konieczne jest opracowanie planów i podjęcie działań zmierzających do poprawy stanu wód. Kontrola stanu JCWPd i raportowanie wyników monitoringu do Komisji Europejskiej wymagają kontynuacji procesu modernizacji dotychczasowego systemu monitoringu wód podziemnych. Wiąże się z tym zwiększenie liczby punktów obserwacyjnych i określenie ich reprezentatywności oraz wiarygodności wyników pomiarów. Udoskonalenia wymagają metody wyznaczania trendów zmian i prezentacji wyników pomiarów. Wprowadzane nowe wskaźniki zanieczyszczeń, na przykład pestycydy, PCB i związki organiczne, wymagają wdrożenia nowych metod ich detekcji i dokładnych metod analityki chemicznej. Oprócz badań laboratoryjnych modernizowane są także metody pomiarów, badań i opróbowań terenowych. Nowe zadania monitoringu wód podziemnych wynikają także z innych dyrektyw, jak: azotanowa, powodziowa lub INSPIRE. Ostatnia z wymienionych jest szczególnie istotna, gdyż zawiera delegacje do RDW i wymaga opracowania nowego sposobu gromadzenia danych monitoringu, umożliwiającego wymianę informacji gromadzonych w bazach danych, między krajami członkowskimi UE. Dotyczy także współpracy w odniesieniu do monitoringu transgranicznych JCWPd.

EN

Implementation of Water Framework Directive into the Polish legal acts and executive regulations, mainly by Ministry of Environment, has imposed changes into the Polish groundwater monitoring system. The leading principle of new European water policy is the protection of national groundwater resources (groundwater body – GWB). Therefore, the good chemical status and good chemical composition of groundwater in GWB require detail hydrogeological recognition of the Country. Action plans and mitigation operations referring to GWB in case of their poor chemical status should be undertaken based on groundwater monitoring data. Assessments of GWB’s status and reporting of these results to the European Commission shall be undertaken in line with guidance documents prepared by the Commission, specifically Guidance Document no 18, which requires also assessments of groundwater monitoring networks, their representativeness and statistical evaluation of the data, e.g. calculation of trend lines. New indicators of groundwater pollution, as pesticides, PCB and organic compounds have been introduced into assessments and these demands defining new analytical methods that will be precise and relatively cheap. Besides the chemical laboratory methods, new methods of in situ examinations, sampling procedures and construction of observation points should be implemented. New goals of groundwater monitoring are arise from other EU directives, as “nitrate”, “flood” and INSPIRE directive. The last one, implemented at present, mainly refers to the gathering of monitoring results, storing the data in the data bank and affords possibilities of data exchange among the EU member countries. It is especially substantial in case of transboundary aquifers.

Słowa kluczowe

PL

monitoring wód podziemnych; ramowa dyrektywa wodna UE; stan chemiczny wód podziemnych; stan ilościowy wód podziemnych

EN

groundwater monitoring; Water Framework Directive; chemical status of GWB; good quantity status of GWB

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 445 Hydrogeologia z. 12/1
• Strony: 279--289
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys.

Twórcy

autor

Kazimierski B.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Kuczyńska A.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Sadurski A.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Skrzypczyk L.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• [1] DYREKTYWA 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. Rady UE dotyczącą ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego (zwaną dyrektywą azotanową). Dz. U. Wspólnot Europejskich L 375.
• [2] DYREKTYWA 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. Rady UE w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory, zwana Dyrektywą Siedliskową. Dz.U. Wspólnot Europejskich L. 1992/206, poz. 7.
• [3] DYREKTYWA 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą ramy wspólnego działania w dziedzinie polityki wodnej (nazywana Ramową dyrektywą wodną, w jęz. ang. Water Framework Directive). Dz.U. Wspólnot Europejskich L 327/1.
• [4] DYREKTYWA 2006/118/WE Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 12 grudnia 2006 r. – w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu (zwana dyrektywa wód podziemnych). Dz.U. Unii Europejskiej, L 327/19.
• [5] DYREKTYWA 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim (nazwana dyrektywą powodziową). Dz.U. Unii Europejskiej, L 288/27.
• [6] DYREKTYWA 2007/2 EC z dnia 14 marca 2007 r. Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE). Commission Regulation EC No 976/2009. Luxemburg.
• [7] DYREKTYWA 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. Parlamentu Europejskiego i Rady UE ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego. Dz. U. Unii Europejskiej, L. 164/19
• [8] GAŁKOWSKI P., HORDEJUK T., SADURSKI A., FRANKOWSKI Z., MAJER K., ROGUSKI A., SAMEL I., MADEJ M., PIETRZYKOWSKI P., HERBICH P., 2010 — Określenie poboru rejestrowanego wód podziemnych w jednolitych częściach wód podziemnych". Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [9] GUIDANCE DOCUMENT No. 9, 2003 — Implementing the Geographical Information System Elements (GIS) of the Water Framework Directive. Water Framework Directive (WFD) Common Implementation Strategy. (WFD WG GIS, Working Group 3.1). Official Publ. of the EC Communnities. Luxemburg.
• [10] GUIDANCE DOCUMENT No. 15, 2007 — Guidance on Groundwater Monitoring. Common Implementation Strategy for the Water Framework Directive. Technical Report 002-2007. Luxemburg.
• [11] GUIDANCE DOCUMENT No. 18, 2009 — Guidance on groundwater status and trend assessment Common Implementation Strategy for the Water Framework Directive. Guidance Document No. 18. Technical report – 2009-026. Luxemburg.
• [12] GUIDANCE DOCUMENT No. 22, 2008 — Updated Guidance on Implementing the Geographical Information System (GIS) Elements of the EU Water policy. Common Implementation Strategy for the Water Framework Directive (EC, 2009). Official Publ. of the EC Communnities. Luxemburg.
• [13] HERBICH P., HORDEJUK T., KAZIMIERSKI B., MITRĘGA J., SKRZYPCZYK L., 2010 — Opracowanie analizy presji i wpływów zanieczyszczeń antropogenicznych w szczegółowym ujęciu Jednolitych Części Wód Powierzchniowych i Podziemnych dla potrzeb opracowania programów działań i planów gospodarowania wodami. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [14] HORDEJUK T., KUCZYŃSKA A., 2010b — Monitoring stanu chemicznego oraz ocena stanu jednolitych części wód podziemnych w dorzeczach w latach 2009– 2011. Ocena stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych zagrożonych nieosiągnięciem dobrego stanu wg danych z 2008 r. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [15] HORDEJUK T., KUCZYŃSKA A., HORDEJUK M., 2010a — Monitoring stanu chemicznego oraz ocena stanu jednolitych części wód podziemnych w dorzeczach w latach 2009 – 2011. Temat: 32.8407.0901.02.0. ETAP II. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa
• [16] HORDEJUK T., SADURSKI A., GAŁKOWSKI P., FRANKOWSKI Z., MAJER E., JAROS M., KUCZYŃSKA A., ROGUSKI A., PALAK D., MORDZONEK G., MIKOŁAJCZYK A., GALCZAK M., 2010b — Aktualizacja oceny stanu ilościowego wód podziemnych w jednolitych częściach wód podziemnych zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych. Niepubl. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [17] ISO/TC 211 (Geographic Information /Geomatics) 2010 — Program of work – version 29. URL: _PoW_Version 29.doc
• [18] KAZIMIERSKI B., CABALSKA J., JANICA R., KOCHANOWSKI J., KOMOROWSKI W., MIKOŁAJCZYK A., NAŁĘCZ T., RUDZIŃSKA T., ŚWIESZCZAKOWSKI W., 2006 — Opracowanie programu monitoringu jednolitych części wód podziemnych. Niepubl. Centr. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [19] MICHALAK J., 2008 — Budowa modeli przepływu z wykorzystaniem danych infrastruktury geoinformacyjnej INSPIRE. Biul. Państw. Inst. Geol. – Hydrogeologia, 431: 161-168.
• [20] MICHALAK J., 2010 — Transformacja polskich danych przestrzennych do modeli INSPIRE. Rozdział: Modelowanie danych przestrzennych. Roczniki Geomatyki, 8, 4(40): 27-51.
• [21] MICHALAK J., NAWALANY M., SADURSKI A., (red.), 2011 — Schematyzacja warunków hydrogeologicznych dla potrzeb modelowania numerycznego przepływu wód w JCWPd. Założenia metodyczne. Poradnik PSH. Państw. Inst. Geol. – Państw. Inst. Bad., Warszawa.
• [22] PACZYŃSKI B., SADURSKI A. (red.), 2007 — Hydrogeologia regionalna Polski, tom I – Wody słodkie. Państw. lnst. Geol., Warszawa.
• [23] ROZPORZĄDZENIA Komisji Unii Europejskiej (UE) nr 1089/2010 z dnia 231istopada 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie interoperacyjności zbiorów i usług danych przestrzennych (Dz.U. UE . nr 323, poz. 11).
• [24] ROZPORZĄDZENIE Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych. Dz.U. Nr 126, poz. 878.
• [25] ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Dz.U. Nr 143, poz. 896.
• [26] ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych. Dz.U. Nr 81, poz. 685.