Cultural landscape in the times of sustainable development

• Autorzy: Myga-Piątek U.

Warianty tytułu

PL

Krajobraz kulturowy w dobie rozwoju zrównoważonego

• Konferencja: Bibliogr. 23 poz., tab.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article refers to the present day landscape policy, which has been coded in the European Landscape Convention. It discusses relations between the landscape policy and the ideas of sustainable development. It discusses factors and stages of transformation of cultural landscapes. Cultural landscape is considered as a whole, as the basis and background for human activities, and a peculiar palimpsest – the source of meanings and symbols. Ecological ethics is the reflection of contemporary aware attitude of the man towards the environment. It is also expressed in sustainable development of landscape. It the times of continuous consumption of landscape, the author gives reasons why it is necessary to expand the activities related to sustainable development on the physiognomy of the environment, that is the cultural landscape. Sustainable landscape management should take into consideration multiple areas where eco-development is carried out: ecological, social, economic, technical, legal, political and ethical areas. These issues concern not only the need to work out mechanisms and tools for effective protection, but first of all appropriate landscape design and management, and, more and more frequently, social participation.

PL

Artykuł porusza kwestie współczesnej polityki krajobrazowej, która znalazła zapis w Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Omawia związki polityki krajobrazowej z założeniami rozwoju zrównoważonego. Opisuje czynniki przeobrażeń krajobrazów kulturowych. Krajobraz kulturowy traktowany jest w sposób całościowy jako tło i baza działań człowieka. Przejawem współczesnej, świadomej postawy człowieka wobec środowiska jest etyka ekologiczna. Znajduje ona swój wyraz także w zrównoważonym rozwoju krajobrazu. W czasach postępującej konsumpcji przestrzeni, autorka uzasadnia konieczność rozszerzenie działań w zakresie rozwoju zrównoważonego na fizjonomię środowiska czyli krajobraz kulturowy. Zrównoważone zarządzanie krajobrazem powinno uwzględniać wiele płaszczyzn, w których realizuje się ekorozwój: ekologiczną, społeczną, ekonomiczną, techniczną, prawną, polityczną a także etyczną. Zagadnienia te dotyczą nie tylko potrzeby wypracowania mechanizmów i narzędzi skutecznej ochrony, ale przede wszystkim właściwego projektowania, zarządzania krajobrazem oraz coraz częściej partycypacji społecznej.

Słowa kluczowe

EN

cultural landscape; sustainable development; landscape policy; spatial management

PL

krajobraz kulturowy; rozwój zrównoważony; polityka krajobrazowa; zarządzanie przestrzenne

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 20
• Strony: 82--90

Twórcy

autor

Myga-Piątek U.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Sosnowiec, Polska

Bibliografia

• Andreychouk V., 2008: Evolution of the geographical environment and contemporary geography. Dissertations Commission of Cultural Landscape No. 8, Sosnowiec: 5-29.
• Andrejczuk W., 2013: Funkcje krajobrazu kulturowego. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, nr 20: 65-81.
• Borys T. (ed.), 1999: Wskaźniki ekorozwoju. Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok, 273 s.
• Degórski M., 2005: Krajobraz jako obiektywna wizualizacja zjawisk i procesów zachodzących w mega systemie środowiska geograficznego. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 4: 13-25.
• Donella H., Meadows D.H., Dennis L., Meadows D.L., Behrens J., 1973: Granice wzrostu, PWE, Warszawa..
• The European Landscape Convention. Europejska Konwencja Krajobrazowa z 20 października 2000 r., (Dz.U. z 2006 r. nr 14, poz. 98).
• Gerlee A., 2008: Krajobraz i jego walory w polskim prawie oraz percepcji społecznej [w:] Studia krajobrazowe jako podstawa właściwego gospodarowania przestrzenią (red.): A. Zaręba, D. Chylinska, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław: 301-309.
• Górka A., 2008: Zarządzanie krajobrazem w czasach konsumpcji. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 10: 560-566.
• Meadows D.H., Meadows D.L., Behrens J., 1973: Granice wzrostu, PWE, Warszawa.
• Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J, 1995: Przekraczanie granic. Globalne załamanie czy bezpieczna przyszłość, Centrum Uniwersalizmu przy Uniwersytecie Warszawskim, Warszawa.
• Myga-Piątek U., 2005: Krajobraz kulturowy w badaniach geograficznych. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, nr 4: 40-53.
• Myga-Piątek U., 2010: Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównoważonego rozwoju. Problemy Ekorozwoju. Problems of Sustainable Development, vol. 5, no 1: 95-108.
• Myga-Piątek U., 2012: Krajobraz kulturowy. Aspekty ewolucyjne i typologiczne. Uniwersytet Śląski, 406 s.
• Nita J., Myga-Piątek U., 2005: Poszukiwanie możliwości zagospodarowania obszarów poeksploatacyjnych w celu zachowania ich walorów geologicznych i krajobrazowych. Technika poszukiwań geologicznych, geosynoptyka i geotermia. R. XLIV, z. 3: 53-72.
• Pawłowski A., 2006: Wielowymiarowość rozwoju zrównoważonego. Problemy ekorozwoju, vol. 1, nr 1: 23-32.
• Pawłowski A., 2008: Rozwój zrównoważony – idea, filozofia, praktyka. Polska Akademia Nauk, Komitet Inżynierii Środowiska, Lublin: 491.
• Pawłowski A., 2009: Rewolucja rozwoju zrównoważonego. Problemy ekorozwoju, vol. 4 nr 1: 65-79.
• Pawłowska K. (red.), 2010: Zanim wybuchnie konflikt: Idea i metody partycypacji społecznej w ochronie krajobraz u i kształtowaniu przestrzeni. Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków.
• Piątek Z., 2007: Filozoficzne podłoże zrównoważonego rozwoju. Problemy ekorozwoju, vol. 2, Nr 1: 5-18.
• Proposal on Agri-Environmental Indicators PAIS. Project Summary, 2002, LANDSIS g.e.i.e., Luxembourg: 15 p.
• Redclift M. R. 2009: Sustainable Development (1987-2005) – an Oxymoron Comes of Age. Problemy ekorozwoju – problems of sustainable development 2009, vol. 4, No 1: 33-50.
• Rogall H., 2010: Ekonomia rozwoju zrównoważonego. Teoria i praktyka. Zysk i s-ka, wydawnictwo, Poznań, 576 s.
• Solon J., 2004: Ocena zrównoważonego rozwoju – w poszukiwaniu nowych wskaźników [w:] Studia ekologiczno-krajobrazowe w programowaniu rozwoju zrównoważonego. Przegląd polskich doświadczeń u progu integracji z Unią Europejską (red.): M. Kistowski., Gdańsk: 49-58. http://www.prezydent.pl/dialog/fdp/samorzad-terytorialny-dla-polski