Analiza mikrostruktury i właściwości stali narzędziowej X153CrMoV12 po procesie azotowania w niskotemperaturowej plazmie

• Autorzy: Borowski T. , Trojanowski J. , Drobek A. , Mączyński P. , Kapuścińska A. , Andrzejewski A. , Wierzchoń T.

Warianty tytułu

EN

Analysis of microstructure and properties of X153CrMoV12 tool steel nitrided in low-temperature plasma

• Konferencja: Seminarium Instytutu Mechaniki Precyzyjnej „Azotowanie stali konstrukcyjnych i narzędziowych” (4.06.2014, Poznań, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stale narzędziowe do pracy na zimno stosuje się między innymi na narzędzia do obróbki plastycznej. Wytwarza się z nich części, od których wymaga się dużej wytrzymałości mechanicznej, wysokiej odporności na zużycie przez tarcie oraz, w niektórych przypadkach, dobrej odporności korozyjnej. Stal X153CrMoV12 (NC11LV) to wysokiej jakości chromowa stal narzędziowa stosowana na narzędzia do cięcia o wysokiej wydajności oraz narzędzia do procesów obróbki plastycznej na zimno, jak np.: narzędzia do wytłaczania, głębokiego tłoczenia oraz wyciskania na zimno. Poprzez wykorzystanieazotowania w niskotemperaturowej plazmie możnakształtować właściwości tej stali, wpływając na wzrost odporności na zużycie przez tarcie oraz odporności korozyjnej.Procesy azotowania stali X153CrMoV12 prowadzono przy różnych parametrach technologicznych. Uzyskane wyniki badań wykazują znaczący wpływ parametrów procesu azotowania w niskotemperaturowej plazmie na właściwości użytkowe dyfuzyjnych warstw azotowanych stali X153CrMoV12.

EN

Tool steels for cold working are used among others for tools designed for metal-forming. They are used for manufacturing machine elements having high mechanical strength, high frictional wear resistance and in some cases good corrosion resistance. X153CrMoV12 (NC11LV) steel is a high quality chromium tool steel used for tools designed for high efficiency cutting and tools for metal-forming processes like: drawing, deep drawing and cold extrusion. The process of nitriding in low-temperature plasma enables to modify the steel properties – mainly an increase of frictional wear resistance and corrosion resistance. The processes of X153CrMoV12 steel nitriding were performed with various technological parameters. The obtained results indicate a considerable influence of the parameters of low-temperature plasma nitriding on functional properties of diffusive layers of X153CrMoV12 nitrided steel.

Słowa kluczowe

PL

stal narzędziowa; niskotemperaturowa plazma; odporność na zużycie przez tarcie; odporność korozyjna

EN

tool steel; low-temperature plasma; wear resistance; corrosion resistance

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej
• Czasopismo: Inżynieria Powierzchni
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 2
• Strony: 26--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., tab., wykr., rys., fot.

Twórcy

autor

Borowski T.

• Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Materiałowej

autor

Trojanowski J.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

autor

Drobek A.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

autor

Mączyński P.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

autor

Kapuścińska A.

• Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

autor

Andrzejewski A.

• „Chemia” Rzemiosło Usługowe, Popowo Kościelne

autor

Wierzchoń T.

• Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Materiałowej

Bibliografia

• [1] Burakowski T., Wierzchoń T.: Surface engineering of metals-principles, equipment, technologies. CRC Press, Boca Raton, New York, 1999.
• [2] Trojanowski J., Drobek A., Nakonieczny A., Wierzchoń T.: Technologia azotowania jarzeniowego stali narzędziowych z zastosowaniem innowacyjnych rozwiązań. „Inżynieria Materiałowa" 5 (2012), s. 43 -440.
• [3] Skotek-Stefaniszyn E., Brojanowska A., Trojanowski J., Wierzchoń T.: Wpływ warunków procesu niskotemperaturowego azotowania jarzeniowego na właściwości stali austenitycznej 316L. „Inżynieria Materiałowa" 4, 2010), s. 28-34.
• [4] Smolik J., Gulde M., Walkowicz J., Suchanek J.: Influence of the structure of the composite nitrided layer/PVD coating on the durability of forging dies made of steel DIN-1.2367. „Surface and Coatings Technology" 180-181,2004,3.506-511.
• [5] Hua M., Ma h.Y., Mok C.K., Li J.: Tribological behav-ior of patterned PVD TiN coatings on M2 steel. Tribology Letters 17, 2004, s. 645-653.
• [6] Nordin M., Larsson M., Hogmark S.: Mechanical and tribological properties of multilayered PVD TiN/CrN, TiN/MoN, TiN/NbN and TiN/TaN coatings on cemented carbide. Surface and Coatings Technology 106, 1998, s. 234-241.
• [7] Podgornik B., Hogmark S.: Surface modification to improve friction and galling properties of forming tools. „Journal of Materials Processing Technology" 174(2006), s. 334-341.
• [8] Li L. X., Bell T.: Corrosion properties of active screen plasma nitrided 316L austenitic stainless steel. „Corrosion Science" 46, 2004, s. 1527- 1534.
• [9] Borowski T., Trojanowski J., Sobiecki J.R., Wierzchoń T.: Low temperature glow discharge nitriding of austenitic steel - medicine application aspects. „Inżynieria Powierzchni" 3, 2005, s. 21-25.
• [10] Borowski T., Kamiński J., Trojanowski J., Wierzchoń T.: Analiza struktury i właściwości warstw azotowanych wytworzonych na stali 316L w różnych obszarach wyładowania jarzeniowego. „Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji" 30, 2010, s. 69-77.