Palaeoecology of the Holsteinian lake in vicinity of Wilczyn (eastern Poland) based on molluscan studies

• Autorzy: Szymanek M.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Malacological studies of two profiles of the Holsteinian (Mazovian) Interglacial from eastern Poland – Roskosz and Wilczyn 1/12 – are presented. They are connected with the northern part of the Wilczyn palaeolake and seems to document palaeoecological changes in the part of the climatic optimum and the post-optimal period. Mollusc communities are typical of lake environs. The latter is supported by biometry of Pisidium moitessierianum. Higher energy conditions are evidenced by rheophile species P. henslowanum and P. nitidum in the lowermost part of the Roskosz section. Mollusc assemblages with Lithoglyphus jahni, with Valvata piscinalis and Bithynia tentaculata as well as with Valvata piscinalis are distinguished at Roskosz. They record changes in aquatic vegetation and depth conditions. Malacofauna from Wilczyn 1/12 is dominated by V. piscinalis, V. piscinalis f. antiqua and B. tentaculata. Limited contribution of temperate gastropods Viviparus diluvianus and L. jahni as well as the occurrence of some cold-loving forms indicate a deterioration of thermal conditions. Shallow-water habitats and expansion of reed zones are inferred from proportions of Bithynia shells and opercula.

Słowa kluczowe

EN

palaeoecology; molluscs; Holsteinian; lacustrine sediments

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Geological Quarterly
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 57, No. 4
• Strony: 637–--648
• Opis fizyczny: Bibliogr. 40 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Szymanek M.

• Faculty of Geology, University of Warsaw, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, Poland

Bibliografia

• 1. Brodniewicz I. (1960) A comparison of the recent and Pleistocene populations of Pisidium moitessierianum Paladilhe (Lamelli- branchiata) (in Polish with English summary). Acta Palaeontologica Polonica, 5: 349-365.
• 2. Gloer P. (2002) Die SuUwassergastropoden Nord- und Mitteleuropas. Bestimmungsschlussel, Lebensweise, Verbreitung. Die Tierwelt Deutschlands, 73. ConchBooks. Hackenheim.
• 3. Gittenberger E., Janssen A.W., Kuijper W.J., Kuiper J.G.J., Meijer T., van der Velde G., Vries J.N. de (2004) De Nederlandse Zoetwatermollusken: Recente en fossiele week dieren uit zoeten brak water. Nederlandse Fauna 2. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis. KNNV Uitgeverij and EIS- Nederland. Leiden.
• 4. Hammer Ř., Harper D.A.T., Ryan P.D. (2001) PAST: paleontological statistics software package for education and data analysis. Palaeontologia Electronica, 4: 1-9.
• 5. Horn H.S. (1966) Measurement of overlap in comparative ecological studies. American Naturalist, 100: 419-424.
• 6. Kerney M.P., Cameron R.A.D., Jungbluth J.H. (1983) Die Land- schnecken Nord- und Mitteleuropas. Verlag Paul Parey. Hamburg und Berlin.
• 7. Kondrashov P.E. (2007) New gastropod species from the Pleistocene of the upper Don basin. Paleontological Journal, 41: 513-519.
• 8. Kornig G. (1966) Die Molluskengessellschaften des mitteldeutschen Hugellandes. Malakologische Abhandlungen. 11: 57-85.
• 9. Krupiński K.M. (1995) Pollen stratigraphy and successions of vegetation during the Mazovian Interglacial. Acta Geographica Lodziensia, 70: 1-200.
• 10. Krupiński K.M. (2000) Palynostratigraphic correlation of deposits of the Mazovian Interglacial of Poland (in Polish with English summary). Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 169: 1-61.
• 11. Krupiński K.M., Skompski S. (1995) Viviparus diluvianus (Kunth) in the sedi ments of Mazovian Interglacial from Grabanów in Podlasie (E Poland) (in Polish with English summary). Przegląd Geologiczny, 43: 1045-1048.
• 12. Lindner L., Marciniak B. (1997) Middle Pleisocene fossil lakes against a background of the Quaternary stratigraphy in the Janów Podlaski region (eastern Pol and) (in Polish with English summary). Przegląd Geologiczny, 45: 484-488.
• 13. Lindner L., Marciniak B. (1998) Middle Pleistocene lake deposits in southern Podlasie (eastern Pol and). Studia Geologica Polonica, 113: 65-83.
• 14. Lindner L., Wyrwicki R. (1996) Pleistocene lacustrine deposits in Grabanów (Podlasie, eastern Poland) (in Polish with English summary). Przegląd Geologiczny, 44: 1131-1134.
• 15. Lindner L., Krupiński K.M., Marciniak B., Nitychoruk J., Skompski S. (1991) Pleistocene lake sediments of the site Hrud I near Biała Podlaska (in Polish with English summary). Geological Quarterly, 35 (3): 337-362.
• 16. Ložek V. (1964) Quartarmollusken der Tschechoslowakei. Rozpravy Ústředního Ústavu Geologického, 31: 1-374.
• 17. Ložek V. (1976) Klimaabhangige Zyklen der Sedimentation und Bodenbildung wahrend Quartars im Lichte malakozoologischer Untersuchungen. Rozpravy Československé Akademie Věd, 86: 1-97.
• 18. Ložek V. (1982) Faunengeschichtliche Grundlinien zur spat- und nacheiszeitlichen Entwicklung der Molluskenbestande in Mitteleuropa. Rozpravy Československé Akademie Věd, 92.
• 19. Nitychoruk J. (1994) Strai igraphy of the Pleistocene and palaeogeomorphology of Southern Podlasie (in Polish with English summary). Rocznik Międzyrzecki, 26: 23-107.
• 20. Nitychoruk J. (2000) Climate reconstruction from stableisotope composition of the Mazovian Interglacial (Holsteinian) lake sediments in eastern Poland. Acta Geologica Polonica, 50: 247-294.
• 21. Nitychoruk J., Gałązka D. (2006) Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Biała Podlaska (568). Centralne Archiwum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego. Warszawa.
• 22. Nitychoruk J., Gałązka D. (2008) Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000, arkusz Biała Podlaska (568). Centralne Archiwum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego. Warszawa.
• 23. Nitychoruk J., Bińka J., Hoefs J., Ruppert H., Schneider J. (2005) Climate reconstruction for the Holsteinian Interglacial in eastern Poland and its comparison with isotopic data from Marine Isotope Stage 11. Quaternary Science Reviews, 24: 631-644.
• 24. Piechocki A. (1979) Mięczaki (Mollusca). Ślimaki (Gastropoda). Fauna słodkowodna Polski, 7: 7-173.
• 25. Piechocki A., Dyduch-Falniowska A. (1993) Mięczaki (Mollusca). Małże (Bivalvia). Fauna słodkowodna Polski, 7A: 7-185.
• 26. Sanko A.F., Vainorius J., Melešyté Ě. (2010) Malacofauna of Holocene freshwater calcareous deposits of Lithuania. Geologija, 52: 16-24.
• 27. Skompski S. (1983) Eemian Interglacial molluscans from Żmigród upon the Barycz River (in Polish with English summary). Geological Quarterly, 27 (1): 151-188.
• 28. Skompski S. (1989) Molluscs and ostracod fauna of selected sites of the Mazovian Interglacial in Poland. Geological Quarterly, 33 (3/4): 495-524.
• 29. Skompski S. (1996) Standard assemblages of malacofauna in different Quaternary stratigraphic units (in Polish with English summary). Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, 151: 1-47.
• 30. Skompski S. (2009) Pleistocene fauna in the Sucha Wieś (Ełk Lakeland) and Czarnucha (Augustów Plain) sections, Northeastern Po iand (in Polish with English summary). Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 435: 85-96.
• 31. Skompski S., Makowska A. (1989) Mięczaki. In: Atlas skamieiniałości przewodnich i charakterystycznych cz. 3b. Kenozoik, Czwartorzęd (eds. W. Ruhle and E. Ruhle): 40-95. Budowa geologiczna Polski, 3. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• 32. Steenberg C.M. (1917) Furesoens molluskenfauna. Kongelige Danske Viden skabernes Selskab Skrifter, 8: 78-200.
• 33. Szymanek M. (2007) Rekonstrukcja warunków klimatyczno-środowiskowych w interglacjale mazowieckim na podstawie zmienności muszli ślimaka Viviparus diluvianus (Kunth) w stanowiskach okolic Białej Podlaskiej. Ph.D. Thesis. Faculty of Geology, University of Warsaw, Warsaw, Po i and.
• 34. Szymanek M. (2008) Viviparus diluvianus (Kunth) in the vicini ty of Biała Podlaska as an indicator of climatic-environmental changes in the Mazovian (Holsteinian) Interglacial (in Polish with English summary). Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzędu PAU, 6: 19-27.
• 35. Szymanek M. (2011) Climate oscillations of the Holsteinian (Mazovian) Interglacial recorded in shell morphometry of Viviparus diluvianus (Kunth, 1865) from eastern Poland. Quaternary International, 241: 143-159.
• 36. Szymanek M. (2012) Malacofauna of the Holsteinian lake deposits at Hrud II (eastern Poland) and its ecological significance. Geological Quarterly, 56 (1): 117-126.
• 37. Szymanek M., Nitychoruk J., Trammer J., Bińka K. (2005) Influence of climate on the variability of snails of the genus Viviparus in deposits of the Holsteinian (Mazovian) Interglacial from Ortel Królewski, eastern Pol and. Boreas, 34: 335-344.
• 38. Urbański J. (1975) Lithoglyphus jahni n. sp. aus den Mitteleuropaischen Ablagerungen des Mindel/Riss Interglazials, nebst Bemerkungen uber den nordbalkanischen Lithoglyphus fuscus (C. Pfeiffer, 1828) (= L. pyramidatus Moellendorff, 1873) (Gastropoda, Prosobranchia, Hydrobiidae). Bulieiin de la Société des Amis des Sciences et des Lettres de Poznań, 15: 107-111.
• 39. Wiktor A. (2004) Ślimaki lądowe Polski. Wydawnictwo Mantis. Olsztyn.
• 40. Wojciechowski A. (2000) Zmiany paleohydrologiczne w środkowej Wielkopolsce w ciągu ostatnich 12 000 lat w świetle badań osadów jeziornych rynny kórnicko-zaniemyskiej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Poznań.