Zmiany wiejskiego stylu ogrodów na Lubelszczyźnie

• Autorzy: Lipińska H. , Kępkowicz A. , Wańkowicz W.

Warianty tytułu

EN

Changes in the Style of Country Gardens in the Lublin Region

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Przeprowadzone w wybranych wsiach na Lubelszczyźnie badania dotyczące stanu zachowania współczesnych ogrodów przydomowych (łącznie 77) wykazały, iż różnią się one od tradycyjnych wiejskich ogrodów głównie sposobem zagospodarowania przestrzeni, różnorodnością gatunkową, natomiast w mniejszym stopniu doborem gatunków roślin ozdobnych. Zmianie uległa natomiast funkcja ogrodu z dekoracyjnej na rekreacyjną, także przedogródki zatraciły swą funkcję publiczną, zmieniając się w miejsca zamknięte. Około 25% badanych ogrodów (najwięcej w powiecie hrubieszowskim – 50%) przypomina w całości tradycyjne ogrody wiejskie, pozostałe znacznie od nich się różnią. Niemniej w każdym z nich odnaleziono elementy (niekiedy tylko pojedyncze) wskazujące na wiejski styl ogrodu.

EN

This study was conducted to determine the differences between a group of 77 contemporary home gardens and traditional country gardens in selected rural areas of the Lublin region. Contemporary gardens mostly differed from traditional country gardens in the spatial arrangements, diversity of species, and to a lesser extent, the use of ornamental plant species. There was, however, a difference in the main purpose of the gardens, having changed from being simply ornamental to recreational. Front gardens also changed from public spaces to closed spaces. An average of 25% of the gardens studied – with Hrubieszów county having the largest proportion of 50% – fully resembled traditional country gardens, while the rest differed considerably. There was, however, at least one or more features of a traditional country style in each garden.

Słowa kluczowe

PL

ogród przydomowy; ogrody na wsi; wiejski styl ogrodu

EN

home garden; country gardens; rural garden style

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 1
• Strony: 86--101
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Lipińska H.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Pracownia Studiów Krajobrazowych i Gospodarki Przestrzennej, Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu

autor

Kępkowicz A.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Pracownia Studiów Krajobrazowych i Gospodarki Przestrzennej, Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu

autor

Wańkowicz W.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Pracownia Studiów Krajobrazowych i Gospodarki Przestrzennej, Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu
• Instytut Rozwoju Miast

Bibliografia

• 1. Adamczyk J., 2004. Ogrody przydomowe jako element kształtowania krajobrazu współczesnej polskiej wsi [w:] Krajobraz i ogród wiejski. Przyrodniczy i kulturowy krajobraz wiejski, J. Janecki, Z. Borkowski (red.). Wydawnictwo KUL, tom 3, 135–138.
• 2. Gargala M., Stompor-Chrzan E., Pisarek M., 2010. Kwiaty wiejskich ogródków przydomowych – Czy jeszcze je pamiętamy? Czasopismo Techniczne, Architektura, 5-A 13, 107, 271–277.
• 3. Gawryszewska B.J., 2004. Rola ogrodu frontowego w strukturze siedliska – stan współczesny a tradycja ogrodu wiejskiego [w:] Krajobraz i ogród wiejski. Przyrodniczy i kulturowy krajobraz wiejski, J. Janecki, Z. Borkowski (red.). Wydawnictwo KUL, tom 3, 97–138.
• 4. Gawryszewska B.J., 2007. Miejsce pomiędzy JA a światem [w:] Ogród za oknem – współczesny ogród przydomowy w teorii architektury krajobrazu. Wydawnictwo Ideografia, Warszawa, 10.
• 5. Katalog roślin, 2006. Drzewa, krzewy, byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich. Wydawnictwo Agencja Promocji Zieleni, Warszawa.
• 6. Krüger U., 1997. Ogrody rustykalne. Wydawnictwo AWM, Warszawa, 10–15.
• 7. Kurzątkowski M., 1986. Informator Muzeum Wsi Ziemi Lubelskiej.
• 8. Lipińska H., Harkot W., Kępka M., 2009. Współczesne formy zagospodarowania wiejskich ogrodów przydomowych na Lubelszczyźnie. Nauka Przyr. Technol. (3) 1, 1–8.
• 9. Lipińska H., Harkot W., Wyłupek T., 2006. Ogrody przydomowe w krajobrazie wiejskim Lubelszczyzny [w:] Krajobraz kształtowany przez kulturę rolną, K. Młynarczyk (red.). Wydawnictwo UWM, 85–96.
• 10. Majdecki L., 2009. Historia ogrodów. Wydawnictwo PWN.
• 11. Majorowski M., 2009. Ogród rodzinny. Historia i współczesność. Wydawnictwo Bellona, Warszawa.
• 12. Onuch-Amborska J., 2004. Specyfika ogrodów przydomowych w krajobrazie wiejskim z elementami środowiska glebowego w wybranych gminach regionu zamojskiego. Praca doktorska wykonana w Instytucie Nauk Rolniczych w Zamościu. AR Lublin.
• 13. Pietrzak M., Angiel M., 2009. Tradycyjny ogród wiejski w krajobrazie Pogórzy Karpackich [w:] Ogród za oknem – w poszukiwaniu formy, B.J. Gawryszewska, B. Rothimel. Wydawnictwo Sztuka Ogrodu Sztuka Krajobrazu, Warszawa, 65–75.
• 14. Szafer W., Kulczycki S., Pawłowski B., 1969. Rośliny polskie. Wydawnictwo PWN.
• 15. Szewczyk J., 2007. Ogród po obu stronach okna. Wiejski ogród przydomowy na Białostocczyźnie [w:] Ogród za oknem. Współczesny ogród przydomowy w teorii architektury krajobrazu, J. Gawryszewska, K. Herman (red.). Wydawnictwo Ideografia, Warszawa, 65–73.
• 16. Trzaskowska E., Sobczak K., Falińska-Król J., 2004. Przedogródki wiejskie i miejskie Lubelszczyzny [w:] Krajobraz i ogród wiejski. Przyrodniczy i kulturowy krajobraz wiejski, J. Janecki, Z. Borkowski (red.). Wydawnictwo KUL, tom 3, 135–138.
• 17. Zachariasz A., 2010. O różnym pojmowaniu genius loci w ogrodach. Czasopismo Techniczne, Architektura. 13, 13–30.
• 18. Zątek W., 2003. Przydomowy ogród wiejski dawniej i dziś. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 402, 90, 217–276.