Od „Sztuki łódzkiej” do „Przyjaznego miasta”. Dobre praktyki czy nowa jakość w zakresie upowszechniania dóbr kultury?

• Autorzy: Pawłowska Aneta , Rutkowska-Siuda Daria , Długosz Paulina

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.2992

Warianty tytułu

EN

From "Lodz Art" to "Friendly City". Good Practices or New Quality in the Dissemination of Cultural Assets?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami otworzyła nową perspektywę działań nakierowanych na odbiorców o szczególnych potrzebach. Na wybranych działaniach grantowych i projektowych prowadzonych przez zespół naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego oraz Muzeum Miasta Łodzi zarysowane zostaną możliwości płynące z dostępności architektonicznej, informacyjno-komunikacyjnej oraz cyfrowej, które stanowią przykłady dobrych praktyk w zakresie upowszechniania dóbr kultury. Zaprezentowane zostaną przedsięwzięcia związane z rewitalizacją i poprawą infrastruktury Muzeum Miasta Łodzi, niwelujące bariery architektoniczne i pozwalające na wprowadzenie nowej przestrzeni ekspozycyjnej z opracowanym do niej systemem informacyjno-komunikacyjny. Artykuł prezentuje zasadnicze koncepcje związane z projektem „Przyjazne miasto” (realizacja w latach 2021–2024), które poprzedzają doświadczenia nabyte przez pracowników UŁ w szeregu badań dotyczących sposobów wspierania osób z niepełnosprawnością wzroku prowadzonych od 2013 r. Niezwykle istotnym obszarem gromadzenia tych doświadczeń były działania podjęte w projekcie „Sztuka łódzka na tle sztuki europejskiej. Wykluczeni/Włączeni”. Rozliczne konsultacje z grupami osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi oraz z kuratorami i edukatorami muzealnymi pozwoliły na wypracowanie dobrze odbieranej formy opisu audiodeskrypcyjnego. Opracowane narzędzia dydaktyczne takie jak tyflografiki, książki z pismem brajlowskim i powiększonym czarnodrukiem znacząco wpłynęły na wzrost kompetencji kluczowych odbiorców.

EN

The Law of July 19, 2019 on Ensuring Accessibility for Persons with Special Needs has opened a new perspective for activities targeting audiences with special needs. On selected grant and project activities conducted by a team of researchers from the University of Lodz and the Museum of the City of Lodz, the possibilities of architectural, information and communication, and digital accessibility will be outlined, which are examples of good practice in the dissemination of cultural assets. Projects related to the revitalization and improvement of the infrastructure of the Museum of the City of Lodz, eliminating architectural barriers and allowing the introduction of a new exhibition space with an information and communication system developed for it, will be presented. The article presents the core concepts related to the "Friendly City" project (implementation in 2021-2024), which precedes the experience gained by the staff of the Lodz University in a series of studies on ways to support people with visual disabilities conducted since 2013. An extremely important area of gathering this experience was the activities undertaken in the project "Lodz art against the background of European art. Excluded/Included." Numerous consultations with groups of people with sensory disabilities, as well as with curators and museum educators, made it possible to develop a well-received form of audiodescription. The didactic tools developed, such as tiffographs, books with Braille and enlarged black print, have significantly increased the competence of key audiences.

Słowa kluczowe

PL

audiodeskrypcja; tyflografika; Przyjazne Miasto; Muzeum miasta Łodzi; sztuka łódzka

EN

audiodescription; Friendly City; Lodz City Museum; Lodz art; tiflography

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 13
• Strony: 143--158
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., il.

Twórcy

autor

Pawłowska Aneta

• Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000-0003-2847-4403

autor

Rutkowska-Siuda Daria

• Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000-0002-7505-3663

autor

Długosz Paulina

• Muzeum Miasta Łodzi
• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000-0002-0714-3464

Bibliografia

• 1. Borusiewicz M., Semiotyka muzeum. Rola i znaczenie języka w pragmatyce muzealnej, Warszawa, 2020.
• 2. Cmela P. R. (red.), Niepełnosprawni w województwie łódzkim, Łódź, 2014.
• 3. Kaleta I., Matysiak A. (red.), Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie łódzkim, Łódź, 2018.
• 4. Laurentowicz M., Jaskulski M., Muzeum Historii Miasta Łodzi – geneza i założenia programowe, Miscellanea Łódzkie (17), Łódź 2000.
• 5. Laurentowicz M., Rewitalizacja pałacu, „Miscellanea Łódzkiego” nr 17, Łódź 2000.
• 6. Pawłowska A., Długosz P., Wykluczeni/Włączeni? Teoria i praktyka udostępniania sztuki osobom chorym i z niepełnosprawnościami w perspektywie muzealnej i akademickiej, [w:] Rocznik Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu (2020), T. XI, s. 41–54.
• 7. Pawłowska A. Długosz P. (red.), Sztuka łódzka na tle sztuki europejskiej. Łódzka sztuka w Europie europejska sztuka w Łodzi, T. 1,Łódź, 2021.
• 8. Pawłowska A. Długosz P. (red.), Sztuka łódzka na tle sztuki europejskiej. Architektura w Łodzi, Łódź, 2022.
• 9. Pawłowska A., Sowińska-Heim J., Audiodeskrypcja dzieł sztuki. Metody, problemy, przykłady, Łódź 2017
• 10. Pawłowska A., Sowińska-Heim J., (B), Audio Description of artworks in university – level teaching – problems issues, Journal of Human Dignity and Wellbeing (2017), Nr 2(4), s. 99-110.
• 11. Pawłowska A., Sztuka audiodeskrypcji – audiodeskrypcja sztuki – koncepcja nowej metody z zakresu upowszechniania sztuki, [w:] Twórczość, pasja, Uniwersytet. Kategoria zaangażowania w dydaktyce akademickiej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2015, s. 49–63.
• 12. Popczyk M., Estetyczne przestrzenie ekspozycji muzealnych. Artefakty przyrody i dzieła sztuki, Kraków, 2008.
• 13. Świecimski J., Eksponat i ekspozycja muzealna jako dzieło sztuki, „Zeszyty naukowo-artystyczne wydziału malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie”, t. 4 (2002).
• 14. Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami [Dz.U. 2019 poz. 1696].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).