Kolory światła – architektoniczna gra ze światłem w wybranych projektach domów Tadao Ando

• Autorzy: Skaza Maciej

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.8889

Warianty tytułu

EN

Colors of light – the architectural play with light in selected house designs by Tadao Ando

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł analizuje rolę światła w architekturze domów jednorodzinnych Tadao Ando, jednego z najwybitniejszych współczesnych architektów. Oświetlenie jest dla Ando elementem transcendentalnym, kształtującym przestrzeń i wpływającym na emocjonalne doświadczenie użytkownika. Artykuł koncentruje się na specyfice projektów, takich jak Azuma House czy Glass Block House, gdzie światło dzienne wprowadzane jest w sposób przemyślany, tworząc unikalne relacje między wnętrzem a światem zewnętrznym. Analizowane są techniki wykorzystania światła, w tym świetliki, dziedzińce i ściany z pustaków szklanych, które podkreślają minimalizm i duchowy wymiar przestrzeni. Autor wskazuje na silne związki twórczości Ando z tradycją japońską, gdzie gra światła i cienia odgrywa kluczową rolę w estetyce. Przestrzenie te, choć minimalistyczne, są wieloznaczne i dynamiczne, co czyni je wyjątkowymi na skalę światową.

EN

The article examines the role of light in the architecture of single-family houses designed by Tadao Ando, one of the most prominent contemporary architects. For Ando, lighting is a transcendental element that shapes space and influences the emotional experience of its users. The article focuses on the specific characteristics of projects such as Azuma House and Glass Block House, where daylight is introduced in thoughtful ways, creating unique relationships between interiors and the external world. The analysis covers techniques such as skylights, courtyards, and glass block walls, which emphasize minimalism and the spiritual dimension of space. The author highlights Ando’s strong ties to Japanese tradition, where the interplay of light and shadow plays a pivotal role in aesthetics. These spaces, though minimalist, are ambiguous and dynamic, making them globally unique.

Słowa kluczowe

PL

budynek jednorodzinny; projekt architektoniczny; architektura współczesna; teoria; postrzeganie; Ando Tadao; światło

EN

one-family house; architectural design; contemporary architecture; theory; perception; Ando Tadao; light

• Wydawca: Fundacja Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa
• Czasopismo: Przegląd Budowlany
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 95, nr 7
• Strony: 96--99
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., il.

Twórcy

autor

Skaza Maciej

• Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

• https://orcid.org/0000-0002-7461-5492

Bibliografia

• [1] The Colours of Light. Tadao Ando Architecture, (fot.) R. Pare, Phaidon, London, 2010
• [2] Twarowski M., Słońce w architekturze, Wydawnictwo Arkady, Warszawa, 1996
• [3] Corbusier Le, W stronę architektury, tłum. T. Swoboda, Centrum Architektury, Warszawa, 2012
• [4] Tanizaki J., Pochwała cienia, (przeł.) H. Lipszyc, Karakter, Kraków, 2016
• [5] Furuyama M., Tadao Ando: Geometria ludzkiej przestrzeni, Taschen, 2008, Köln
• [6] Dal Co F., Tadao Ando. Complete Works, Phaidon, Milano, 1995
• [7] Tadao Ando. Details 1, (ed.) Y. Futagawa, ADA Edita, Tokyo, 2003
• [8] Ando T., Tadao Ando 0. Process and Idea, Toto, Tokyo, 2021 str. 120-121
• [9] Ando T., Tadao Ando 1. Houses & Housing, Toto, Tokyo, 2019
• [10] Bigaj P., Geometria determinowana światłem i materią jako imperatyw twórczy architektury Tasao Ando, Środowisko Mieszkaniowe 18, 2017, str. 21-29
• [11] Engel H., Measure and Construction of the Japanese House, Tuttle Publishing, Tokyo, 2020
• [12] Kietliński W., Swobodne rozważania o architekturze konstrukcji i przestrzeni, Przegląd Budowlany 3/2018, str. 61-63
• [13] Estetyka japońska, (red.) K. Wilkoszewska, Universitas, Kraków, 2008
• [14] Hall E., Ukryty wymiar, Muza, Warszawa, 1997
• [15] Isozaki A., Japan-ness in Architecture, MIT Press, Cambridge-London, 2011
• [16] Japan in Architecture. Genealogies of its Transformation, (ed.) T. Takahide, M. Naotake, T. Hirokazu, H. Mami, Kenchiku Shiryo Kenkyu-Sha, Tokio, 2019
• [17] Jencks Ch., Architektura późnego modernizmu, Wydawnictwo Arkady, Warszawa, 1989
• [18] Katsura Imperial Villa, (ed.) A. Isozaki, Phaidon, Milano, 2015
• [19] Krajobraz kulturowy Japonii, (red.) K. Pawłowska, Politechnika Krakowska, Kraków, 2010
• [20] Mielnik A., Współczesne tendencje minimalistyczne w architekturze domów jednorodzinnych. Część druga, Przestrzeń i Forma, 16, 2011
• [21] Petri J., Estetyczne aspekty japońskiej przestrzeni miejskiej, Universitas, Kraków, 2011
• [22] Skaza M., Tokyo. One city. Ten cases of architecture/Tokio. Jedno miasto. Dziesięć przypadków architektury, Czasopismo Techniczne. Architektura 2-A 2015
• [23] Spojrzenia. Japonia według zachodu. Zachód według Japonii, (red.) A. Wosińska, Kirin, Bydgoszcz, 2013
• [24] Tadao Ando. Conversations with Students, (ed.) M. Hunter, Princeton Architectural Press, New York, 2012
• [25] Taut B., Fundamentals of Japanese Architecture, Kokusai Bunka Shinkokai, Tokio, 1937