O niepewności w szacowaniu wskaźników

• Autorzy: Loga Małgorzata

Warianty tytułu

EN

On uncertainty in estimating water quality indicators

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Szacowanie wskaźników jakości wód, będących podstawą oceny stanu ekologicznego wód, obarczone jest niepewnością. Rozróżnia się niepewność danych monitoringowych wynikającą z przyczyn środowiskowych oraz z przyczyn antropogenicznych. W artykule przedstawiono analizę wpływu różnych czynników na niepewność oceny wskaźników jakości wód. Ta wiedza jest ważna zarówno przy szacowaniu wskaźników jakości wód jak, dokonywaniu oceny ich stanu a także przy interpretacji wyników. Jest także istotna w prowadzeniu polityki wodnej i ważnym elementem decyzji wodno-gospodarczych.

EN

Estimation of water quality indicators, constituting the basis for ecological status of waters assessment, is subject to a degree of uncertainty. The uncertainty may refer to the monitoring data resulting from environmental factors, as well as from anthropological factors. The article presents an analysis of impact of different elements on the uncertainty of water quality indicators assessment. This knowledge is important in estimation of water quality indicators, assessment of their status, as well as interpretation of results. It is also of great importance in water management, being an important element in making water and economy-related decisions.

Słowa kluczowe

PL

wskaźniki jakości wód; ocena stanu ekologicznego wód; niepewność oceny

EN

water quality indicators; ecological status of waters assessment; uncertainty of assessment

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 1
• Strony: 16--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Loga Małgorzata

Bibliografia

• [1] Bis B., Mikulec A., & Wiśniewski R.J. 2013. Przewodnik do oceny stanu ekologicznego rzek na podstawie makrobezkręgowców bentosowych. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
• [2] Clarke R.T., M.T. Furse, J.F. Wright & D. Moss. 1996. Derivation of biological quality index for river sites: comparison of the observed with the expected fauna. Journal of Applied Statistics 23: 311-332.
• [3] Clarke R.T. & Hering. 2006. Errors and uncertainty in bioassessment methods - major results and conclusions from STAR project and their application using STARBUGS. Hydrobiologia 566: 433-439.
• [4] Clarke R.T. 2013. Estimating confidence of European WFD ecological status class and WISER Bioassessment Uncertainty Guidance Software (WISERBUGS). Hydrobiologia, 704(1), 39-56.
• [5] Jusik S. 2015. Raport z porównań międzylaboratoryjnych w zakresie porównywalności i powtarzalności wyników oceny stanu ekologicznego rzek na podstawie Makrofitowej Metody Oceny Rzek (MMOR) w Wielkopolsce.
• [6] Kelly M., Bennion H., Burgess A., Ellis J., Juggins S., Guthrie R., ... i Yallop M. 2009. Uncertainty in ecological status assessments of lakes and rivers using diatoms. Hydrobiologia, 633(1), 5-15.
• [7] Kilroy C., Booker D.J., Drummond L., Wech J.A., & Snelder T.H. 2013. Estimating periphyton standing crop in streams: a comparison of chlorophyll a sampling and visual assessments. New Zealand Journal of Marine and Freshwater Research, 47(2), 208-224.
• [8] Kolada A., Ciecierska H., Ruszczyńska J., Dynowski P. 2014. Sampling techniques and inter-surveyor variability as sources of uncertainty in Polish macrophyte metric for lake ecological status assessment. Hydrobiologia, 737(1), 265-279.
• [9] Konieczka P., Namieśnik J. (Eds.). 2007. Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycznych: praca zbiorowa. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
• [10] Lovell B., McKelvie I.D., Nash D. 2001. Sampling design for total and filterable reactive phosphorus monitoring in a lowland stream: considerations of spatial variability, measurement uncertainty and statistical power. Journal of Environmental Monitoring, 3(5), 463-468.
• [11] Picińska-Fałtynowicz J. 2011. Fitobentos, w: Ocena stanu ekologicznego wód zlewni rzeki Wel. Wytyczne do zintegrowanej oceny stanu ekologicznego rzek i jezior na potrzeby planów gospodarowania wodami w dorzeczu. Red. H. Soszka, Wydawnictwo IRŚ.
• [12] Szczepańska J., Kmiecik E. 1998. Statystyczna kontrola jakości danych w monitoringu wód podziemnych. Wydawnictwa AGH.
• [13] Szoszkiewicz K., Zbierska J., Ławniczak, Jusik S., M. Szwabińska. 2011. Makrofity w: Ocena stanu ekologicznego wód zlewni rzeki Wel. Wytyczne do zintegrowanej oceny stanu ekologicznego rzek i jezior na potrzeby planów gospodarowania wodami w dorzeczu. Red. H. Soszka, Wydawnictwo IRŚ.
• [14] Szoszkiewicz K., Zbierska J., Jusik S., Zgoła T 2010. Makrofitowa metoda oceny rzek. Podręcznik metodyczny do oceny i klasyfikacji stanu ekologicznego wód płynących w oparciu o rośliny wodne. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• [15] Staniszewski R., Szoszkiewicz K., Zbierska J., Lesny J., Jusik S., Clarke RT. 2006. Assessment of sources of uncertainty in macrophyte surveys and the consequences for river classification. Hydrobiologia, 566(1), 235-246.
• [16] Picińska-Fałtynowicz J., Błachuta J. 2010. Wytyczne metodyczne do przeprowadzania oceny stanu ekologicznego jednolitych części wód rzek i jezior oraz potencjału ekologicznego sztucznych i silnie zmienionych jednolitych części wód płynących Polski na podstawie badań fitobentosu.
• [17] http://www.eu-star.at/
• [18] http://www.aqem.de/

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).