Pionowa strefowość chemiczna wód podziemnych w rejonie Falent

• Autorzy: Fic M. , Mioduszewski Waldemar

Warianty tytułu

EN

Vertical chemical zonation of ground waters near Falenty

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1999–2001 w ramach projektu „Inco Copernicus” prowadzono w Falentach prace doświadczalne nad obiegiem wody oraz biogenów w wodach podziemnych. Przygotowano bazę pomiarową, obejmującą pełne techniczne wyposażenie na potrzeby opróbowania warstwy wodonośnej. Wykonywano również pomiary wybranych parametrów meteorologicznych. Badano wynoszenie substancji chemicznych ze strefy aeracji. Badania hydrogeologiczne oparte na pomiarach w piezometrach zainstalowanych w systemie „multi-level” oraz w mikropiezometrach wykazały dużą pionową zmienność składu chemicznego wód w pierwszej warstwie wodonośnej oraz w pełni potwierdziły konieczność jej pionowego opróbowania. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem głębokości poboru prób zmniejszała się zawartość azotanów, azotynów, sodu oraz potasu. Wraz z głębokością zwiększało się natomiast stężenie: krzemionki, żelaza i manganu, a zatem jonów, które pojawiają się w wodzie podziemnej na skutek długotrwałej interakcji skała–woda podziemna. Badania hydrogeochemiczne oraz badania izotopowe wód umożliwiły podział warstwy wodonośnej na strefę wód infiltracyjnych, strefę przejściową oraz strefę wód pochodzących z dalekich systemów krążenia.

EN

Experimental studies on water and nutrient cycling in ground waters were carried out in 1999–2001 in Falenty within the Inco Copernicus project. Experimental basis consisted of a full technical equipment for sampling the aquifer. Local climate and transport of chemical substances out of the aeration zone were also observed. Hydrogeological analyses based on piesometers installed in a “multi-level” system and on micropiesometers revealed a great vertical variability of water chemistry in the aquifer and confirmed the necessity of its vertical sampling. Concentrations of nitrates, nitrites, sodium and potassium were found to decrease with depth. On the contrary, concentrations of silicates, iron and manganese i.e. the ions, which reflect the long-term water-rock interactions, increased with depth. Hydrogeochemical and isotopic analyses of water enabled to divide the aquifer layer into the infiltration zone, transition zone and zone of waters originating from remote cycling systems.

Słowa kluczowe

PL

wody podziemne; chemizm wód; wiek wód; krążenie wód; opróbowanie multi-level

EN

ground waters; water chemistry; age of waters; water cycling; multi-level sampling

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2003
• Tom: T. 3, z. spec. (6)
• Strony: 39--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., il.

Twórcy

autor

Fic M.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Zakład Sanitacji Wsi, 05-090 Raszyn: tel. [phone] w. 236

autor

Mioduszewski Waldemar

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach

Bibliografia

• FIC M., 1993. Nowe możliwości badania wód podziemnych w piezometrach. Prz. Geol. nr 10 s. 716–719.
• FIC M., 1996. Schadstoffbelastung des Grundwassers-Ergebnisse einer Multi-Level-Beprobung In ausgewählten Einzugsgebieten Polens. W: Lysimeter im Dienste des Grundwasserschutzes. Berichte BAL Gumpenstein VI Lysimetertagung Gumpenstein Austria s. 85–87.
• FIC M., 1999. Pionowa zmienność chemizmu wód pierwszej warstwy wodonośnej a forma i intensywność użytkowania powierzchni terenu. Współczesne Probl. Hydrogeol. t. 9 s. 49–56.
• FIC M., 2000. Problematyka eksploatacji osiedlowego ujęcia wód podziemnych w Falentach. W: Problemy wykorzystania wód podziemnych w gospodarce komunalnej. Materiały na XIII sympozjum naukowo-techniczne. Częstochowa 6-7 kwietnia 2000. s. 129–132.
• FIC M., MIODUSZEWSKI W., ROSSA L., 2003. Zmiany stężeń związków biogennych w poszczególnych fazach obiegu wody w małej zlewni rzecznej. Woda Środ. Obsz. Wiej. w niniejszym Zeszycie s. 51–57.
• KADZIKIEWICZ-S CHOENEICH M., MAŁECKI J., FIC M., 2001. Role of meteoric factors in chemical composition of vadose zone waters with special reference to research Stations in Wasaw area. W: Gebietsbilanzen bei unterschiedlicher Landnutzung. Berichte BAL: IX Lysimetertagung Gumpenstein Austria s. 199–204.
• MACIOSZCZYK A., 1984. Ocena antropogenicznych zmian tła hydrochemicznego wód gruntowych na Niżu Polskim. W: Metody badania wód podziemnych, ich użytkowania i ochrony. Mater. Symp. Tuczno/Warszawa s. 122–127.
• MIODUSZEWSKI W., 2001. Badania zawartości azotanów w wodach glebowych i gruntowych. Wiad. Melior. nr 4 s. 192–195.
• MIODUSZEWSKI W., WALTHER W., DIANKOV S., QUERNER E.P., FIC M., PAETSCH M., VELKOVSKY G., ŚLESICKA A., REINSTORF F., WELLER D., RADOSLAVOV S., MARINOV D., NICHEVA O., ROELSMA J., Z DANOWICZ A., w druku. Development of tools needed for an impact analysis for groundwater quality due to changing of agricultural soil use. W: Nitrate in groundwaters in Europe. Mater. Międzyn. Konf. IAH EUROMITING. Wisła 4-7.06.2002.
• PIETRZAK S., 1995. Zastosowanie aparatów z ceramicznymi kubkami porowatymi do pobierania próbek roztworu glebowego ze strefy nienasyconej. Wiad. Melior. nr 4 s. 178–179.
• ZDANOWICZ A., 2001. Wpływ przyrzecznych stref ekotonowych na zawartość biogenów w wodach podziemnych. Falenty: IMUZ pr. dokt. maszyn. ss. 117.
• ZUBER A., 1986. Mathematical models for the interpreting of environmental radioisotopes in Grodnu water systems. W: Handbook of Environmental Isotope. Geochemistry. Vol. 2. Amsterdam-Oxford-New York: Elsevier s. 1–60.
• ZUBER A., GRABCZAK J., DULIŃSKI M., 2000. Analizy składu izotopowego i stężenia trytu w próbkach wód z piezometrów na obszarze Falent. Kraków: sp. c. INTERGEO maszyn. ss. 3