Rola mechaniki płynów i hydrauliki w kształceniu inżynierów zaopatrzenia w wodę

• Autorzy: Grabarczyk Czesław

Identyfikatory

DOI

10.15199/17.2019.4.4

Warianty tytułu

EN

The importans of fluid mechanics and hydraulice in educating water supply engineers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Określono znaczenie mechaniki płynów i hydrauliki do opisu i obliczania zjawisk przepływowych w urządzeniach zaopatrzenia w wodę, jako podstawy do wymiarowana tych urządzeń. Rozważania zawężono do politechnicznego (uniwersyteckiego) kształcenia inżynierów, z wyłączeniem kształcenia w szkołach zawodowych. Przedstawiono: cele i charakterystykę kształcenia w uczelniach politechnicznych, znaczenie ogólnej i stosowanej mechaniki płynów i hydrauliki, założenia programowe i metodyczne wykładu oraz ćwiczeń laboratoryjnych. W zakończeniu przedstawiono konieczne warunki osiągania założonych celów kształcenia w zakresie stosowanej mechaniki płynów i hydrauliki.

EN

Fluid mechanics and hydraulics for the description and calculating for the flow phenomena in the installations of water supply were assumed as fundamental for dimensioning of these installations. The considerations were limited to university education of engineers excluding vocational schools. The presentations includes: the main goals and characteristics of technical universities education; the importance of general and applied fluid mechanics and hydraulics; the program and methodological assumptions of a lecture and lab classes. Finally, the obligatory conditions to fulfil, the assumed educational goals in the field of applied fluid mechanics and hydraulics were presented.

Słowa kluczowe

PL

mechanika płynów i hydraulika; zjawiska przepływowe; kształcenie inżynierów; urządzenia zaopatrzenia w wodę; wymiarowanie urządzeń; wykłady; ćwiczenia (zajęcia) laboratoryjne; programy; metody

EN

fluid mechanics and hydraulics; flow phenomena; education of engineers; installations of water supply; dimensioning of installations; lectures; laboratory classes; curriculum; methods

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gaz, Woda i Technika Sanitarna
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 4
• Strony: 135--139
• Opis fizyczny: Bibliogr. 76 poz.

Twórcy

autor

Grabarczyk Czesław

Bibliografia

• [1] Grabarczyk C. Rozwój kwalifikacji naukowych nauczycieli akademickich nauk technicznych. Kraków 2012, O.W. Impuls.
• [2] Grabarczyk C. Mechanika gazów — jednowymiarowe przepływy ustalone. Warszawa 2012, WNT.
• [3] Grabarczyk C. Hydromechanika filtrowania wody. Warszawa 2010, WNT.
• [4] Grabarczyk C. Hydraulika urządzeń wodociągowych, tom 1 i 2. Warszawa 2015, WNT.
• [5] Grabarczyk C. Hydraulika urządzeń uzdatniania wody. Warszawa 2017, PWN.
• [6] Grabarczyk C. Zadania stosowane w kształceniu inżynierów. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Dydaktycznej „Kształcenie na kierunku Budownictwo”. Kielce-Cedzyna,22-24.10.2003, Wyd. Politechniki Świętokrzyskiej, 2003, s. 121-140.
• [7] Hager Willi H. Abwasserhydraulik. Theorie und Praxis. Berlin 1994, Springer, 500 z.
• [8] Puzyrewski R., Sawicki J. Podstawy mechaniki płynów i hydrauliki. Warszawa 1998, PWN, 335 s.
• [9] Sawicki J. Mechanika przepływów. Gdańsk 2009, Wyd. P.G., 350 s.
• [10] Anderson J.D. History of Aerodynamics. Cambridge 1997.
• [11] Awrejcewicz J. i inni. Od piramid do gwiazd. Rola matematyki i mechaniki w rozwoju cywilizacji. Krótki rys historyczny. Warszawa 2003, WNT, 249 s.
• [12] Biswas A.K. Historia hydrologii. Tłum. z j. ang. Warszawa 1978, PWN, 380 s.
• [13] Merkułowa H.M. Istorija mechaniki gaza (do naczała XX wieka). Moskwa 1978, NAUKA, 230 s.
• [14] Rouse H., Ince S. History of hydraulics. Iowa City 1957, 1980, IIHR [tłum. na j. ros. Istorija gidravliki. Moskva 1963].
• [15] Symons George E. Water treatment through the ages. Journal of the American Water Works Association. Vol. 98, 2006, No. 3, 87-98.
• [16] Trussell R. Rhodes. Water treatment: The past 30 years. Journal of the American Water Works Association. Vol. 98, 2006, No. 3, 100-108.
• [17] Walski Thomas M. A history of water distribution. Journal of the American Water Works Association. Vol. 98, 2006, No. 3, 110-121.
• [18] Weinerowska-Bors K. Od Pitota do Reynoldsa. Dziewięć historii o twórcach hydrauliki. Gdańsk 2008, Wyd. P.G., 104 s.
• [19] Alabużew P.M. i dr. Teorija podobija i razmiernostej. Modelirovanie. Moskwa 1968, Wysszaja szkola.
• [20] Bridgman P.W. Dimensional analysis. New Haven 1931, Yale University Press. [tłum. na j. ros. Bridżmen P.V., Analiz razmernostej. Moskva 1934, ONTI, 120 s.].
• [21] Drobot Stefan. O analizie wymiarowej. Zastosowania Matematyki, tom I, 1954, nr 4, 233-272.
• [22] Kasprzak W., Lysik B., Pompierski R. Formalne zasady budowy modelu matematycznego w identyfikacji obiektu. Archiwum Automatyzacji i Telemechaniki. Tom XV, 1970, zeszyt 2, s. 4.
• [23] Kasprzak W., Lysik B. Analiza wymiarowa w projektowaniu eksperymentu. Wrocław 1978, PAN, Oddz. we Wrocławiu, 150 s.
• [24] Kasprzak W., Lysik B. Analiza wymiarowa. Algorytmiczne procedury obsługi eksperymentu. Warszawa 1988WNT, 244 s.
• [25] Kasprzak W., Lysik B. Problemy budowy modelu matematycznego procesu w metodologii eksperymentu. Studia Filozoficzne, 1976, nr 2.
• [26] Kokar M. Algorytmizacja analizy wymiarowej. Inżynieria Chemiczna. Vol. IV, 1974, Zeszyt 2, 277-286.
• [27] Kokar M. Ustalanie postaci modelu matematycznego z wykorzystaniem analizy wymiarowej. Inżynieria Chemiczna. Vol. V, 1975, Zeszyt 1, 103-124.
• [28] Kokar M. Zarys formułowania praw fizycznych w języku analizy wymia¬rowej. Inżynieria Chemiczna. Vol. IX, 1979, Zeszyt 2.
• [29] Kowalski P., Mięso R. Cross-current lamella sedimentation tanks. Archives of Civil and Mechanical Engineering, vol. 4, 2004, No. 4, 5-26, bibl. 36 poz.
• [30] Kowalski W.P. Osadniki wielostrumieniowe. Kraków 2004, Wyd. Naukowo-Dydaktyczne AGH, 344 s.
• [31] Kowalski W.P. Sedymentacja wielostrumieniowa — stan wiedzy i kierunki rozwoju. Inżynieria Chemiczna i Procesowa. Tom 25, 2004, zeszyt 3/2, s. 1163-1170.
• [32] Kuliev A.M. K voprosu opredelenija udobnoj formy zapisi kriteriev podobija. Izv. AN SSSR, Energetyka i transport, 1975, No. 2, 162-164.
• [33] Langhaar H.L. Dimensional analysis and theory of models. New York 1960, John Wiley.
• [34] Modern dimensional analysis. Similitude and similarity number. Journal of the Franklin Institute, vol. 292, 1971, no. 6.
• [35] Muller L. Teoria podobieństwa mechanicznego. Warszawa 1961, WNT.
• [36] Muller L. Zastosowanie analizy wymiarowej w badaniach modeli. Warszawa 1983, PWN.
• [37] Siedow L.I. Analiza wymiarowa i teoria podobieństwa w mechanice. Tłum. z j. ros. warszawa 1968, WNT, 415 s.
• [38] Smoluchowski Marian. O metodzie podobieństwa dynamicznego i jej zastosowaniach w mechanice cieczy i gazów. W: Pisma Mariana Smoluchowskiego. Tom I, Kraków 1924, 346-368.
• [39] Szücs Erwin. Modelowanie matematyczne w fizyce i technice. Tłum. z j. węg. Warszawa 1977, WNT, 416 s.
• [40] Szymański H. Jednostki miar. Warszawa 1956, PWT.
• [41] Venikov B.A. Razvitie sposobov opredelenija kriteriev podobija. Izv. AN SSSR, Energetyka i transport, 1971, No. 3.
• [42] Yalin M.S. Theory of hydraulic models. London 1971, Macmilan, 266 p.
• [43] Zierep Jurgen. Kryteria podobieństwa i zasady modelowania w mechanice płynów. Tłum. z j. niem. Warszawa 1978, PWN.
• [44] Asanuma Tsuyoshi. Flow visualization. N.Y. 1979, McGraw-Hill.
• [45] Kumar A. Flow visualization cross main flow. Journal of the Hydraulics Div. (Proc. ASCE). Vol. 92, 1966, no. 1.
• [46] Merzkirch W. Flow Visualization. New York 1974, Academic Press.
• [47] Reznicek Rados: Visualisaceprudeni. Praha 1972, Akademia, 175 s.
• [48] Van Dyke M. An album of fluid motion. Stanford, California 1982, The Parabolic Press [tłum. na j. ros. M.Van-Dajk: Albom teczenii żidkosti i gaza. Moskva 1986, Mir].
• [49] Angerer E.V. Technika eksperymentu fizycznego. Tłum. z j. niem. Warszawa 1964, PWN.
• [50] Johnstone R.E., Thring M.W. Instalacje doświadczalne, modele i metody powiększania skali. Warszawa 1960, PWT.
• [51] Kacprzyński B. Planowanie eksperymentów. Podstawy matematyczne. Warszawa 1974, PWN.
• [52] Mańczak Kazimierz. Technika planowania eksperymentu. Warszawa 1976, WNT, 277 s.
• [53] Polański Z. Planowanie doświadczeń w technice. Warszawa 1984, PWN.
• [54] Wójcicki S. Zasady eksperymentu. Warszawa 1964, MON.
• [55] Chan Gang, Li Simang, Tang Younang. Environmental and hydraulic engineering. J. Ross Publ., 2018, 100 p.
• [56] GUNT Hamburg. Wytwórca wyposażenia laboratoriów hydrauliki i modeli hydraulicznych.
• [57] Hydraulic Laboratory Techniques. A Water Resources - Technical Publication. U.S. department of the Interior. Book Express Publishing, 2011, 213 p.
• [58] Laboratornyj kurs gidravliki nasosov i gidropieredaczi. Pod red. S.S. Rudnieva I L.G. Podvidza. Moskva 1974, Maszinostroenie, 416 s.
• [59] Raikar R.V. Laboratory Manual. Hydraulics and Hydraulic Machines. Publ. PHI, 2012, 224 p.
• [60] Weinerowska K. i zespół. Laboratorium z mechaniki płynów i hydrauliki. Gdańsk 2004. Wyd. P.G., 167 s.
• [61] Kołodziejczyk L., Mańkowski S., Rubik M. Pomiary w inżynierii sanitarnej. Warszawa 1980, Arkady, wyd. 2, 607 s.
• [62] Kuratow T. Pomiary przepływów cieczy par i gazów. Katowice 1967, Wyd. Śląsk.
• [63] Podstawy metrologii, red. P.H. Sydenham; tom 1, Podstawy teoretyczne, tłum. a. Dąbrowski i in.; tom 2, Podstawy praktyczne, tłum. L. Dec i in.; Warszawa 1990, WKiŁ.
• [64] Szydłowski H. Pomiary fizyczne. Warszawa 1977, PWN.
• [65] Teoria pomiarów. Red. H. Szydłowski. Warszawa 1981, PWN.
• [66] Troskolański A.T. Hydromechanika techniczna. Tom III, Pomiary wodne. Warszawa 1957, WNT.
• [67] Wajand J. Pomiary szybkozmiennych ciśnień w maszynach tłokowych. Warszawa 1974, WNT.
• [68] Węgrzyn S. Modele matematyczne i identyfikacja procesów. Wrocław 1972, Ossolineum.
• [69] PN-76/M-34034 Rurociągi. Zasady obliczeń strat ciśnienia.
• [70] PN-81/M-42364 Pomiary przepływu płynu. Rurki spiętrzające.
• [71] PN-93/M-53950/01 Pomiar strumienia masy i strumienia objętości płynów za pomocą zwężek pomiarowych.
• [72] PN-EN 24006:1997 ISO 4006 Pomiar strumienia płynu i objętości przepływającego płynu w przewodach.
• [73] Davis D.S. Nomography and empirical equation. New York 1962, Reinhold, 261 p.
• [74] Demidowicz B.P., Maron I.A., Szuwałowa E.Z. Metody numeryczne. Część II. Tłum z j. ros. Warszawa 1965, PWN. Rozdz. II. Wzory empiryczne, s. 64-102.
• [75] Guter R.S., Owczyński B.W. Matematyczne opracowywanie wyników doświadczeń. Tłum.z j. ros. Warszawa 1965, PWN,195 s.
• [76] Rumszyski L.Z. Matematyczne opracowanie wyników eksperymentu. Tłum. z j. ros. Warszawa 1973, WNT, 197 s.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).