Zagadnienie sacrum natury – niektóre uwagi i dopowiedzenia

• Autorzy: Łapiński J. L.

Warianty tytułu

EN

The issue of the sacrum of nature – some additional comments

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sacrum (aspekt socjologiczny) pojmuje się jako coś co obiektywizuje siły danej społeczności. W aspekcie fenomenologicznym sacrum to także moc, ale również idea oddzielenia, tajemniczości, etc. Dla wielu badaczy sacrum to centralna kategoria religii – fakt społeczny (E. Durkheim) oraz boska rzeczywistość (R. Otto, M. Eliade). Jednakże pojecie sacrum nadaje się także od wyrażenia relacji człowieka wobec przyrody oraz do zdefiniowania samej przyrody. Sacrum pełni podwójną rolę: diagnostyczną i wartościującą. W obszarze sacrum (i religii) rejestrowane są pierwsze symptomy zmian lub transformacji cywilizacyjnych. Sacrum pełni rolę detektora zmian cywilizacyjnych. Sacrum nadaje wartość przyrodzie i sprawia, iż cała przyroda osiąga wartość sacrum.

EN

The sacrum (sociological aspect) is conceived as something that objectifies the forces of a given community. In the phenomenological aspect the sacrum means not only the power, but also the idea of setting apart, mystery, etc. For many researchers the sacrum is the central category of religion – a social fact (É. Durkheim) and the divine reality (R. Otto, M. Eliade). However, the concept of the sacrum is also suitable for the expression of the relationship of humanity to nature and for defining nature itself. The sacrum has a dual role: diagnostic and evaluative. In the realm of the sacrum (religion) are recorded the first symptoms of change or of civilizational transformation. The sacred plays the role of a detector of cultural changes. The sacrum vests nature with value and in effect the whole of nature attains the value of the sacrum.

Słowa kluczowe

PL

sacrum; przyroda; cywilizacja

EN

sacred; nature; civilization

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 17
• Strony: 24--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz.

Twórcy

autor

Łapiński J. L.

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Lublin, Polska

Bibliografia

• Bauman Z., 2006: Płynna nowoczesność, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Bauman Z., 2007: Płynne czasy. Życie w epoce niepewności, przeł. M. Żakowski, Sic, Warszawa.
• Bauman Z., 2007: Płynne życie, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Bauman Z., 2008: Płynny lęk, przeł. J. Margański, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Bell D., 1977: The return of the sacred? The argument on the future of religion, British Journal of Sociology, vol. 28, nr 4: 419-449.
• Boulding K.E., 1985: Religijne perspektywy ekonomii [w:] Ponad ekonomią (red.): K. E. Boulding, przeł. J. Grosfeld, Warszawa: 86-103.
• Boulding K.E., 1985: Religijne podstawy postępu ekonomicznego [w:] Ponad ekonomią, (red.): K. E. Boulding, przeł. J. Grosfeld, Warszawa: 70-85.
• Buttler Bass D., 2012: Christianity After Religion. The End of Church and the Birth of a New Spiritual Awakening, Harpers Collins Publishers, New York.
• Certeau de, M., 1966: Culture and Spiritual Experience, „Concilium. International Journal of Theology”, nr 19: 3-17.
• Cupitt D., 1998: Po Bogu. O przyszłości religii. Od tradycyjnej wiary po nową wizję religii, przeł. P. Sitarski, Wydawnictwo CiS, wydawnictwo W.A.B, Warszawa.
• Fromm E., 1968: Szkice z psychologii religii, przel. J. Prokopiuk, Warszawa.
• Holland J., 1988: A Postmodern Vision of Spirituality and Society [w:] Spirituality and Society (red.): D. R. Griffin, State University of New York, Albany: 41-61.
• Kauffman S., 2010: Reinventing the Sacred. A new view of science, reason, and religion, Basic Books, New York.
• Wallace A., 1956: Revitalization Movements, “American Anthropologist”, vol. 58, issue 2: 264-281.
• Wargacki S.A., 2010: Płynna duchowość w kontekście ponowoczesnej kultury [w:] Religijność i duchowość. Dawne i nowe formy (red.): M.
• Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska, Wyd. NOMOS, Kraków: 94-104.
• Weber M., 1994: Etyka protestancka a duch kapitalizmu, przeł. J. Miziński, Lublin.
• Zdybicka Z., 1984: Człowiek i religia. Zarys filozofii religii, RW KUL, Lublin.