Designs of tourist routes leading through Krakow urban green areas as examples of tourism development and showcasing of the cultural heritage – didactics, practice

• Autorzy: Baster Przemysław , Jurczak Agnieszka , Nadolnik Emilia , Oleksy Justyna , Pacura Monika , Pielak Julia , Półtorak Klaudia , Skórka Weronika , Trela Antoni , Węgrzyn Katarzyna , Wójtowicz Anna , Wypych Adam

Identyfikatory

DOI

10.15576/GLL/195207

Warianty tytułu

PL

Projekty tras turystycznych prowadzących przez tereny zieleni miejskiej Krakowa jako przykłady zagospodarowania turystycznego i prezentacji dziedzictwa kulturowego – dydaktyka, praktyka

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Krakow is one of Poland’s most important cultural heritage treasures, but many tourists only visit the city’s iconinc and world-famous monuments. Far fewer people take a walk around the entire Old Town, visit the former suburbs of Krakow, not to mention the parts further afield. The reason for this can be attributed, among other things, to an insufficient number of marked tourist routes that would, on the one hand, encourage people to visit these areas and, on the other hand, be a motivating factor for better exposition of valuable landscape forms. Such measures are already becoming increasingly popular in Poland, also in rural areas, where newly designed tourist routes serve to exhibit even the smallest forms of cultural heritage and encourage tourists to visit a given region. This paper presents student designs of tourist routes running along the northern and southern sides of Krakow’s Old Town, together with the result of the pre-design research on which they were based. From a didactic point of view, they provided an opportunity to sensitise future landscape architects to the beauty and necessity of protecting and displaying Poland’s cultural heritage, both within and outside historic cities. When made available to the public, these routes can encourage people to visit more places of interest in and around the old town of Krakow, with a particular attention to the various forms of urban greenery, as well as their better exhibition and, in turn, the revalorisation of non-existent or forgotten landscape elements.

PL

Kraków jest jednym z najważniejszych skarbów dziedzictwa kulturowego Polski, ale wielu turystów odwiedza tylko kultowe i znane na całym świecie zabytki miasta. Znacznie mniej osób spaceruje po całym Starym Mieście, odwiedza dawne przedmieścia Krakowa, nie wspominając o częściach bardziej oddalonych. Przyczyną tego może być między innymi niewystarczająca liczba oznakowanych tras turystycznych, które z jednej strony zachęcałyby do odwiedzenia tych obszarów, a z drugiej strony byłyby czynnikiem motywującym do lepszej ekspozycji cennych form krajobrazowych. Takie działania stają się coraz bardziej popularne w Polsce, również na terenach wiejskich, gdzie nowo projektowane trasy turystyczne służą do eksponowania nawet najmniejszych form dziedzictwa kulturowego i zachęcają turystów do odwiedzenia danego regionu. W artykule przedstawiono studenckie projekty tras turystycznych biegnących wzdłuż północnej i południowej strony krakowskiego Starego Miasta wraz z wynikami badań przedprojektowych, na których się opierały. Z punktu widzenia dydaktycznego dały one okazję do uwrażliwienia przyszłych architektów krajobrazu na piękno i konieczność ochrony i eksponowania dziedzictwa kulturowego Polski, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz miast historycznych. Udostępnione publicznie trasy mogą zachęcić ludzi do odwiedzenia większej liczby interesujących miejsc na Starym Mieście w Krakowie i jego okolicach, ze szczególnym uwzględnieniem różnorodnych form zieleni miejskiej, jej lepszej ekspozycji, a tym samym rewaloryzacji nieistniejących lub zapomnianych elementów krajobrazu.

Słowa kluczowe

EN

landscape design; planning; cultural heritage; Galicia; historical geodesy; HGIS; tourism

PL

projektowanie krajobrazu; planowanie; dziedzictwo kulturowe; Galicja; geodezja historyczna; HGIS; turystyka

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
• Czasopismo: Geomatics, Landmanagement and Landscape
• Rocznik: 2024
• Tom: no. 4
• Strony: 237--248
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys.

Twórcy

autor

Baster Przemysław

• Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

• https://orcid.org/0000-0002-9781-1373

autor

Jurczak Agnieszka

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Nadolnik Emilia

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Oleksy Justyna

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Pacura Monika

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Pielak Julia

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Półtorak Klaudia

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Skórka Weronika

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Trela Antoni

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Węgrzyn Katarzyna

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Wójtowicz Anna

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

autor

Wypych Adam

• Student of Landscape Architecture, Department of Agricultural Land Surveying, Cadastre and Photogrammetry, University of Agriculture in Krakow

Bibliografia

• Baster P. 2020. Use of geodesy materials in bike orienteering marathons. Geomatics, Landmanagement and Landscape, 1, 79–89.
• Baster P. 2022. Comparative analysis of the nineteenth century Austrian Empire maps applied to the protection and restoration of designed landscapes. Studies in the History of Gardens & Designed Landscapes, 42(3), 210–225.
• Bogdanowski J. (ed.) 1997. Parki i ogrody Krakowa w obrębie Plant z Plantami i Wawelem, t. 1. Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Kraków.
• Grabowski A. 2007. Przedmieścia i okolice Krakowa. Wydawnictwo Jagiellonia, Kraków.
• Jakubowski K., Myślik K., Skowrońska M. 2013. Spacerownik krakowski 2. Agora SA, Warszawa.
• Kosiński W. 2002. Warowność i zieleń miasta kanwą rozwoju turystyki. Zamki, Miasta warowne, Ogrody. Relacje historycznych założeń fortyfikacyjnych oraz terenów zielonych w miastach zabytkowych. Wydawnictwo Strzecha, Kraków, 165–172.
• Kowalska M. 2013. Opracowania kartograficzne jako źródła informacji o krajobrazie. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, III/3, 102.
• Nowak D. 2020. Austriackie katastry gruntowe na terenie Galicji: Metryka Józefińska (1785–1789), Metryka Franciszkańska (1819–1820) i Stały Kataster Galicyjski (1844–1854): studium źródłoznawcze. Wydawnictwo Ruthenus, Krosno.
• Pawlicki M.B., Czechowicz J., Sadowska E.J. 2002. Zamek, miasto i ogród w relacjach przeszłość przyszłości. Zamki, Miasta warowne, Ogrody. Relacje historycznych założeń fortyfikacyjnych oraz terenów zielonych w miastach zabytkowych. Wydawnictwo Strzecha, Kraków, 173–190.
• Petryszyn H.P. 2006. Mapa F. von Miega (1779–1782) jako źródło wiedzy do urbanistyki Galicji. Narodowy Uniwersytet „Lwowska Politechnika”, Lwów.
• Przegon W., Bacior S., Sobolewska-Mikulska K. 2017. Cartographic analysis of transformations of the spatial structure of lands of Podgórze in Krakow in Poland in the period of 1847–2016. Geodetski Vestnik, 61/2, 278–292.
• Rajšp V. (ed.). 2000. Josephinische Landesaufnahme 1763–1787 für das Gebiet der Republik Slowenien. Scientific Research Center of the Slovenian Academy of Sciences and Arts, Ljubljana.
• Rożek M. 2005. Nietypowy przewodnik po Krakowie. Wydawnictwo WAM, Kraków.
• Rumpler H., Scharr K., Ungureanu C. 2015. Der Franziszeische Kataster in Kronland Bukowina Czernowitzer Kreis (1817–1865): Statistic und Katastralmappen. Wien Köln Weimar, Böhlau, 38–98, 120–122.
• Rusin W., Ostrowski P., Swajdo J., Tomczyk E. 2000. Europa na weekend: przewodnik turystyczny: 18 tras po najpiękniejszych miastach i regionach Europy Środkowej. Pascal, Bielsko--Biała.
• Wolski J. 2000. Austriacki kataster podatku gruntowego na ziemiach polskich oraz jego wykorzystanie w pracach urzędowych i badaniach naukowych. Polski Przegląd Kartograficzny, 32, 3, 199–212.
• Zachariasz A. 2002. Przydatność archiwalnych źródeł kartograficznych dla współczesnych badań krajobrazowych. Źródła kartograficzne w badaniach krajobrazu kulturowego. Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Sosnowiec, 63–83.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).