Participation of military logistics services in the provision of food in Warsaw in September 1939

• Autorzy: Jasiński Grzegorz Jakub , Wesołowski Andrzej

Identyfikatory

DOI

10.37055/slw/186390

Warianty tytułu

PL

Udział wojskowych służb logistycznych w zapewnieniu żywności w Warszawie we wrześniu 1939 roku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The war struggle in September 1939 has been the subject of a rich literature. Nevertheless, due to the scattered and incomplete source base, many issues require further research and an in-depth, wider coverage. This is all the more important as the course of contemporary conflicts, including the ongoing war between Ukraine and the Russian Federation, demonstrate the impermanence of many experiences in military history and the principles of the history of the art of war. The aim of the research undertaken is to show the knotty problems connected with food supplies for the units fighting in the defence of Warsaw in September 1939. The authors, carrying out an in-depth historical analysis of hitherto unknown documents and archive accounts supplemented with literature on the subject, present the preparations, plans, organisation and implementation of food security for the units taking part in the defence of the Polish capital at the beginning of the Second World War. As a research hypothesis, the authors assumed that, despite the difficulties of a planning, organisational, competence and executive nature on the Polish side, it was thanks to the initiative and resourcefulness of some officers at various levels and various intendant structures that the chaos was eventually brought under control and food was provided to the defenders of Warsaw. Thus, the authors prove that the human factor in the situation had a decisive impact on sustaining the high morale and fighting ability of Polish troops and civilians.

PL

Zmagania wojenne we wrześniu 1939 r. doczekały się bogatej literatury przedmiotu. Niemniej jednak ze względu na rozproszoną i niekompletną bazę źródłową wiele kwestii wymaga dalszych badań oraz pogłębionego, szerszego ujęcia. Jest to tym bardziej istotne, gdyż przebieg współczesnych konfliktów, w tym trwająca wojna Ukrainy z Federacją Rosyjską, ukazują nieprzemijalność wielu doświadczeń z dziejów wojskowości i zasad historii sztuki wojennej. Celem podjętych badań jest ukazanie węzłowych problemów związanych z zaopatrzeniem w żywność oddziałów walczących w obronie Warszawy we wrześniu 1939 r. Autorzy dokonując pogłębionej analizy historycznej nieznanych do tej pory dokumentów i relacji z archiwów uzupełnionych literaturą przedmiotu, przedstawiają przygotowania, plany, organizację i realizację zabezpieczenia w żywność oddziałów biorących udział w obronie stolicy Polski w początkach II wojny światowej. Jako hipotezę badawczą autorzy przyjęli, że mimo występujących po stronie polskiej trudności o charakterze planistycznym, organizacyjnym, kompetencyjnym, jak i wykonawczym, to dzięki inicjatywie i przebojowości części oficerów różnego szczebla i różnych struktur intendenckich ostatecznie udało się zapanować nad chaosem i zapewnić żywność obrońcom Warszawy. Tym samym autorzy dowodzą, że czynnik ludzki w zaistniałej sytuacji miał decydujący wpływ na podtrzymywanie wysokiego morale i zdolności bojowej polskich oddziałów i ludności cywilnej.

Słowa kluczowe

EN

September 1939; food security; military supply branch; defense of Warsaw; military logistics services

PL

wrzesień 1939; zabezpieczenie żywnościowe; intendentura wojskowa; obrona Warszawy; wojskowe służby logistyczne

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Systemy Logistyczne Wojsk
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 59, no. 2
• Strony: 231--246
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab.

Twórcy

autor

Jasiński Grzegorz Jakub

• Institute of Organisation and Management, Faculty of Security, Logistics and Management, Military University of Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-9006-781X

autor

Wesołowski Andrzej

• Faculty of History and Archeology, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-3036-5177

Bibliografia

• [1] Adamczyk, M., Gmitruk, J. oprac., 2005. Sprawcy klęski wrześniowej przed sądem historii, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
• [2] Aleksandrowicz, K., (b.d.). Relacja szefa sztabu DOK I, Archiwum Instytutu Polskiego i muzeum gen. Sikorskiego, sygn. B.I.93d.
• [3] Bracławski-Herman, J., 1944. Relacja szefa Oddziału IV Armii „Warszawa”, Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. B.I.93.
• [4] Chlebowski, Z., 1945. Relacja dowódcy 2 kompanii IV batalionu marszowego 21 pp z 6 grudnia 1945 r., Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. B.I.95a.
• [5] Furmański, S., 1945. Relacja, Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. B.I.71.A.
• [6] Goebel, W., (n.d.). Zaopatrzenie intendenckie armii Warszawa w czasie od dnia 8 IX 1939 do kapitulacji. Archiwum Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie, Kolekcja 27.3, sygn. 25/6/1/a/1/5a.
• [7] Kibrom, A. A., Bresisinger, C., Glauber, J., Kurdi, S., Laborde, D., Siddig, K., 2023. The Russia-Ukraine war: Implication for global and regional food security and potential policy responces. Global Food Security, 36.
• [8] Kemmerling, B., Schetter, C., Wirkus, L., 2022. The logics of war and food (in)security. Global Food Security, 33.
• [9] Likwidacja delegatury kwatermistrzowskiej Naczelnego Wodza w Warszawie, Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. A.II.15.5.
• [10] Meldunek ppłk dypl. Wacława Grudniewicza do płk. Józefa Wiatra z 8 IX 1939, Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. A.II.16Chlebowski, 1945.
• [11] Nawrocki, A., Fechner, A., 2004. Logistyka walki. In: Grzelak Cz. (red.). Warszawa we wrześniu 1939 roku. Obrona i życie codzienne, Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM.
• [12] Noyszewski, M., 1943. Relacja, Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. B.I.93d.
• [13] Pajaczkowski, J., 1940. Sprawozdanie dla Biura Rejestracji MSWojsk., Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. BI.8a/4.
• [14] Pawłowski, S., (b.d.). Relacja, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. II/3/22.
• [15] Rezmer, W., 2010. Operacyjna służba sztabów Wojska Polskiego w 1939 roku, Warszawa: Tetragon.
• [16] Rozkaz Armii „Warszawa” 14 IX 1939, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. II/18/1, k. 4.
• [17] Sulisławski, M., 1939. Sprawozdanie nt. pracy na stanowisku szefa Oddziału IV Sztabu Naczelnego Wodza, Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. BI.8a/6
• [18] Sulisławski, M., (b.d.). Notatki szefa Oddziału IV Sztabu Naczelnego Wodza, Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum gen. Sikorskiego, sygn. A.II.9.9.
• [19] Tomaszewski, T., 1961. Byłem szefem Sztabu Obrony Warszawy w r. 1939, Londyn: księgarnia ORBIS.