Potencjał geoturystyczny wybranych obiektów Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny

• Autorzy: Dzięgiel Maciej

Warianty tytułu

EN

Geotouristic potential of the selected objects situated within the Dłubnia Landscape Park and its protected zone area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents comparative research on three selected karst rock forms and six rock exposures situated in the Dłubnia Landscape Park and its protected zone area, considered as very essential examples of geotouristic potential. Most of them display their karst forms different from each other. These include three rock-cliffs in the Ostrysznia Gorge and one in the Dłubnia valley in Imbramowice. Two of them host very short caves. The study also covers exposures of Upper Jurassic limestones in the Dłubnia valley in Imbramowice and Iwanowice, Quaternary slope deposits in Glanów, and Pleistocene loess in Damice. All of them are situated in the Silesian-Kraków Monocline. The rock-cliffs with their caves developed in the Upper Jurassic Oxfordian massive limestone. Their karst forms are diverse and picturesque. The other objects selected for research are also very interesting and important examples displaying products ofvery complex geological processes. The comparative geotouristic potential evaluation of all nine objects was made to meet the expectations and needs of tourists, educators and investors, to increase their geotouristic development level. In general, interest in them as geotouristic abiotic nature objects has been growing regularly up until today. They have become widely known in the Kraków-Częstochowa Upland area.

Słowa kluczowe

PL

geoturystyka; wapień górnej jury oksfordzkiej; kras; skała-klif; less

EN

geotourism; Upper Jurassic Oxford limestone; karst; rock-cliff; loess

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 71, nr 8
• Strony: 403--417
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., fot., map., tab., wykr.

Twórcy

autor

Dzięgiel Maciej

• Szkoła Ochrony i Inżynierii Œrodowiska im. Walerego Goetla, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, Akademia Górniczo-Hutnicza, al. Mickiewicza 30, 30–059 Kraków

Bibliografia

• 1. ALEXANDROWICZ S.W. 1995 - Malacofauna of the Vistulian loess in the Cracow Region (S Poland). Annales UMCS, sec. B, 50: 1-28.
• 2. ALEXANDROWICZ Z. 2006 - Geopark - nature protection category aiding the promotion of geotourism (Polish perspectives). Geoturystyka, 2 (5): 3-13.
• 3. ALEXANDROWICZ Z., KUĆMIERZ A., URBAN J., OTĘSKA-BUDZYN J. 1992 - Waloryzacja przyrody nieożywionej obszarów i obiektów chronionych w Polsce. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 4. BOGUŚ A., MOCIOR E., ŚNIGÓRSKA K. (red.) 2018 - Dłubniański Park Krajobrazowy - przewodnik. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, Kraków.
• 5. CZUB-WYPYCH M. 2022 - Z biegiem rzeki, z biegiem czasu. W nurcie historii przez Dłubniański Park Krajobrazowy. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, Kraków.
• 6. DOKTOR M., MIŚKIEWICZ K., WELC E.M., MAYER W. 2015 - Criteria of geotourism valorization specified for various recipients. Geotourism, 42-43 (3-4): 25-38.
• 7. DZIĘGIEL M. 2022 - Geotouristic attractiveness of the show caves of the Kraków-Częstochowa Upland area. Geotourism, 17, 3-4 (62-63): 19-46.
• 8. DZIĘGIEL M. 2023 - Potencjał geoturystyczny wybranych obiektów Ojcowskiego Parku Narodowego i jego otuliny. Prz. Geol., 71 (3): 113-131.
• 9. DŻUŁYŃSKI S. 1952 - Powstanie wapieni skalistych jury krakowskiej. Rocznik PTG, 21 (2): 125-184.
• 10. GŁAZEK J., MARCINOWSKI R., WIERZBOWSKI A. 1971 - Lower Cenomanian trace fossils and transgressive deposits in the Cracow Upland. Acta Geol. Pol., 21 (3): 433-448.
• 11. GRADZINSKI R. 1972 - Przewodnik geologiczny po okolicach Krakowa. WG, Warszawa.
• 12. https://myszkow.naszemiasto.pl/nowa-atrakcja-turystyczna-na-jurze-geopark-od-czestochowy/ar/c15-8778805 (dostęp: 17.01.2022 r.)
• 13. https://topo.portalgorski.pl/Murek-z-Wampirami,W%C4%85w%C3%B3z- Ostryszni,Dolina-D%C5%82ubni-i-W%C4%85w%C3%B3z-Ostryszni,- Jura-Krakowsko-Cz%C4%99stochowska,skala,693 (dostęp: 13.07.2019r.)
• 14. JURKIEWICZ J., WOINSKI H. 1977a - Mapa Geologiczna Polski A- utworów powierzchniowych w skali 1 : 200 000, ark. Tarnów. Inst. Geol., Warszawa.
• 15. JURKIEWICZ J., WOINSKI H. 1977b - Mapa Geologiczna Polski B - bez utworów czwartorzędowych w skali 1 : 200 000, ark. Tarnów. Inst. Geol., Warszawa.
• 16. KAZIUK H. 1978 - Mapa Geologiczna Polski B - bez utworów czwartorzędowych w skali 1 : 200 000, ark. Kraków. Inst. Geol., Warszawa.
• 17. KAZIUK H., LEWANDOWSKI J. 1978 - Mapa Geologiczna Polski A- utworów powierzchniowych w skali 1 : 200 000, ark. Kraków. Inst. Geol., Warszawa.
• 18. KNAPIK R., JAŁA Z., SOBCZYK A., MIGON P., ALEKSANDROWSKI P., SZUSZKIEWICZ A., KRĄPIEC M., MADEJ S., KRAKOWSKI K. 2009 - Inwentaryzacja i waloryzacja geostanowisk Karkonoskiego Parku Narodowego i jego otuliny oraz wykonanie mapy geologicznej tego obszaru. Arch. Karkonoskiego Parku Narodowego, Jelenia Góra.
• 19. KRZECZYŃSKA M., WOŹNIAK P. 2011 - Oblicza geologii - przykładowe projekty ścieżek geoturystycznych. Prz. Geol., 59: 340-351.
• 20. MIGOŃ P. 2012 - Geoturystyka. PWN, Warszawa.
• 21. MIKA M. 2011 - Formy turystyki poznawczej. [W:] Kurek W. (red.), Turystyka, PWN, Warszawa: 198-232.
• 22. NITA J., MYGA-PIĄTEK U. 2021 - Wyżyna Krakowsko-Częstochowska (341.3). [W:] Richling A., Solon J., Macias A., Balon J., Borzyszkowski J., Kistowski M. (red.) - Regionalna geografia fizyczna Polski. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań: 384-391.
• 23. OSADCZUK A., OSADCZUK K. 2008 - Szanse i perspektywy rozwoju geoturystyki jako nowej formy postrzegania obiektów przyrody nieożywionej i poznawania zjawisk naturalnych. [W:] Dutkowski M. (red.), Problemy turystyki i rekreacji, 1, Oficyna IN PLUS, Szczecin: 131-141.
• 24. PAWELEC H. 2004 - Klasyfikacja litogenetyczna peryglacjalnych pokryw stokowych w południowej części Płaskowyżu Ojcowskiego. Prz. Geol., 52 (10): 990-996.
• 25. PŁONCZYŃSKI J. 2000 - Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000, ark. Skała (946). Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 26. POLONIUS A. 2014a - Jaskinia w Ostryszni: http://jaskiniepolski.pgi.gov.pl/Details/Information/10884 (dostęp: 29.03.2023 r.).
• 27. POLONIUS A. 2014b - Schronisko Pierwsze: http://jaskiniepolski.pgi.gov.pl/Details/Information/10896 (dostęp: 29.03.2023 r.).
• 28. SŁOMKA T., KICIŃSKA-ŚWIDERSKA A. 2004 - Geoturystyka-podstawowe pojęcia. Geoturystyka, 1: 5-7.
• 29. WÓJCIK T., ZIAJA M., ĆWIK A. 2014 - Potencjał geoturystyczny nieczynnych kamieniołomów Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Pr. Komisji Krajobrazu Kulturowego, 26: 155-173.