Porastanie kadłubów małych statków jako sposób rozprzestrzeniania się makrozoobentosu

• Autorzy: Cupak J. , Hałupka M , Gruszka P.

Identyfikatory

DOI

10.12912/2081139X.18

Warianty tytułu

EN

Ship hull fouling as a means of makrozoobenthos dispersal

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zbadano kadłuby 9 jednostek pływających po wodach śródlądowych i przybrzeżnych wodach Bałtyku pod kątem porastających je organizmów. Ogółem stwierdzono występowanie 23 taksonów zwierzęcych, w tym 8 gatunków obcych dla basenu Morza Bałtyckiego. Najczęściej stwierdzanymi taksonami były Amphibalanus improvisus, Chironomidae, Dreissena polymorpha i Gammarus tigrinus. Przedstawione wyniki badań wyraźnie wskazują na potencjalną rolę jaką mogą odgrywać małe statki w introdukcji i rozprzestrzenianiu się obcych gatunków, nie tylko w estuarium Odry, ale i w wodach Bałtyku będących poza zasięgiem oddziaływania Odry.

EN

Hulls of 9 boats operating in inland waterways and coastal Baltic waters along were examined for the presence of fouling organisms. A total of 23 animal taxa were recorded, 8 of them being alien species known to have been earlier introduced into the Baltic Sea basin. The most frequent taxa were: Amphibalanus improvisus, Chironomidae, Dreissena polymorpha, and Gammarus tigrinus. The fi ndings of this study clearly demonstrate the important role potentially played by small crafts in the introduction and spread of alien species not only in the River Odra estuary, but also in the coastal Baltic waters outside of the Odra plume.

Słowa kluczowe

PL

fauna poroślowa na statkach; makrozoobenthos; gatunki obce śródlądowe; drogi wodne; strefa przybrzeżna Bałtyku

EN

makrozoobenthos; bioufouling on ships; invasive species; Baltic coastal waters; Odra River estuary

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 37
• Strony: 72--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Cupak J.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, al. Piastów 17, 70-310 Szczecin

autor

Hałupka M

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, al. Piastów 17, 70-310 Szczecin

autor

Gruszka P.

• Instytut Morski w Gdańsku, Długi Targ 41/42, 80-830 Gdańsk

Bibliografia

• 1. Bax N., Williamson A., Aguero M., Gonzalez E., Geeves W., 2003. Marine invasive alien species: a threat to global biodiversity. Marine Policy 27: 313-323.
• 2. Bij de Vaate A., Jażdżewski K., Ketelaars H., Gollasch S., Van der Velde G., 2002. Geographical patterns in range extension of macroinvertebrate Ponto-Caspian species in Europe. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 59: 1159-1174.
• 3. Clarke K.R., Warwick R.N., 1994. Change in marine communities: an approach to statistical analysis and interpretation, Plymouth Marine Laboratory, s. 144.
• 4. Głowaciński Z., Okarma H., Pawłowski J., Solarz W. (red.), 2008. Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie.
• 5. Grabowski M., 2008. Pontogammarus robustoides (G.O. Sars, 1894). W: Głowaciński Z., Okarma H., Pawłowski J., Solarz W. (red.). Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie.
• 6. Grabowski M., Jażdżewski K., Konopacka A., 2007. Alien Crustacea in Polish waters –Amphipoda. Aquatic Invasions 2(1): 25-38.
• 7. Gruszka P., 1999. The River Odra Estuary as a Gateway for Alien Species Immigration to the Baltic Sea Basin. Acta hydrochimica et hydrobiologica 27: 374-382.
• 8. Gruszka P., Woźniczka A., 2008. Dikerogammarus villosus (Sowinski, 1894) in the River Odra estuary – another invader threatening Baltic Sea coastal lagoons. Aquatic Invasions 3 (4): 395–403.
• 9. Jażdżewski K., 1980. Range extension of some gammaridean species in European inland waters caused by human activity. Crustaceana, Supplement 6: 84–107.
• 10. Jażdżewski K., 2008a. Dikerogammarus haemobaphes (Eichwald, 1841). W: Głowaciński Z., Okarma H., Pawłowski J., Solarz W. (red.). Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie.
• 11. Jażdżewski K., 2008b. Dikerogammarus villosus (Sovinsky, 1894). W: Głowaciński Z., Okarma H., Pawłowski J., Solarz W. (red.). Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie.
• 12. Jażdżewski K., 2008c. Bełkaczek wschodni - Chelicorophium curvispinum (G. O. Sars, 1895). W: Głowaciński Z., Okarma H., Pawłowski J., Solarz W. (red.). Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie.
• 13. Jażdżewski K., Konopacka A., Grabowski M., 2002. Four Ponto-Caspian and one American gammarid species (Crustacea, Amphipoda) recently invading Polish waters. Contributions to Zoology 71 (4): 115-122.
• 14. Minchin D., Floerl O., Savini D., Occhipinti-Ambrogi A., 2006. Small craft and the spread of exotic species. W: Davenport J., Davenport J.L. (red.). The Ecology of Transportation: Managing Mobility for the Environment. Springer, Netherlands: 99-118.
• 15. Minchin D., Gollasch S., 2002. Vectors – how exotics get around. W: Leppäkoski E.,Gollasch S., Olenin S. (red.). Invasive aquatic species of Europe: distribution, impacts and management. Kluwer, Dordrecht: 183-192.
• 16. Müller O., Hertel A., 2004. Abundanzentwicklung der invasiven Amphipoda Dikerogam-maus villosus (Sovinski 1894) und D. cf. haemobaphes (Eichwald 1841) in der deutschen Oder und den angrenzenden Kanälen (Crustacea; Amphipoda). Schriftenreihe des Bundesministeriums für Verbraucherschutz, Ernährung und Landwirtschaft (BMVEL), Reihe A: Angewandte Wissenschaft 498: 245-249.
• 17. Reinhold M., Tittizer T., 1997. Zur Rolle von Schiffen als Vektoren beim Faunenaustausch Rhein/Main/Main-Donau-Kanal/Donau. Deutsche gewässerkundliche Mitteilungen 5: 199-205, Koblenz.
• 18. Stanczak M., 2004. Biofouling: It‘s Not Just Barnacles Anymore. Dostęp on-line 10.12.2013 (http://www.csa.com/discoveryguides/biofoul/overview.php)
• 19. Stańczykowska A., Lewandowski K., 2008. Racicznica zmienna - Dreissena polymorpha (Pallas, 1771). W: Głowaciński Z., Okarma H., Pawłowski J., Solarz W. (red.). Księga gatunków obcych inwazyjnych w faunie Polski. Wyd. internetowe. Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie.
• 20. Wawrzyniak-Wydrowska B., Gruszka P., 2005. Population dynamics of alien gammarid species in the River Odra estuary. Hydrobiologia 539: 13-25.