Analiza porównawcza ruchu pociągów pasażerskich w Polsce w latach 2010 i 2020

• Autorzy: Bocheński Tadeusz

Identyfikatory

DOI

10.4467/2543859XPKG.21.011.14954

Warianty tytułu

EN

Comparative analysis of passenger train traffic in Poland in 2010 and 2020

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu było zbadanie obciążenia sieci kolejowej w Polsce ruchem pociągów pasażerskich, według stanu na początku 2020 r. i jego porównanie z początkiem 2010 r. Lata 2010-2020 to okres intensywnych inwestycji kolejowych i rozwoju rynku przewoźników regionalnych. Jednocześnie długość sieci kolejowej została skrócona. Nastąpił jednak wzrost wielkości przewozów pasażerskich i natężenia ruchu pociągów, szczególnie w ruchu regionalnym. Inwestycje infrastrukturalne i zaangażowanie samorządów wpłynęły na poprawę oferty kolei. Poprawa ta nie dotyczyła jednak obszaru całego kraju. Najbardziej widoczna była ona na terenie aglomeracji warszawskiej, wrocławskiej i poznańskiej, zaś najsłabiej w północno-wschodniej Polsce. Niekorzystnie pod tym względem wypada również pogranicze województw śląskiego i małopolskiego.

EN

The aim of the article was to examine the load on the railway network in Poland with passenger train traffic as at the beginning of 2020 and its comparison with the beginning of 2010. The years 2010-2020 are a period of intense railway investments and the development of regional carriers market. At the same time, the length of the railway network has been shortened. However, the volume of passenger transport and the intensity of train traffic increased, especially in regional traffic. Infrastructural investments and the involvement of local governments improved the railway offers. However, this improvement did not apply to the entire country. It was most visible in the areas of the Warsaw, Wrocław, and Poznań agglomerations, and the weakest in north-eastern Poland. The border of the voivodeship is also unfavorable in this respect. Silesia and Lesser Poland.

Słowa kluczowe

PL

sieć kolejowa; przewozy pasażerskie; natężenie ruchu pociągów; Polska

EN

railway network; passenger transport; train traffic; Poland

• Wydawca: Komisja Geografii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego ; Uniwersytet Gdański. Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego
• Czasopismo: Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 24(2)
• Strony: 69--82
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bocheński Tadeusz

• Instytut Gospodarki Przestrzennej i Geografii Społeczno-Ekonomicznej, Uniwersytet Szczeciński, Mickiewicza 18, 70-383 Szczecin

• https://orcid.org/0000-0001-6172-7914

Bibliografia

• [1] 2020: najgorszy rok dla polskiej kolei, 2021, Z biegiem szyn, 2 (112).
• [2] 4 kwietnia ruszają Tanie Linie Kolejowe, 2005, Puls Biznesu, 30 marca, https://www.pb.pl/4-kwietnia-ruszaja-tanie-linie-kolejowe-256141 [dostęp: 01.03.2021].
• [3] Berlin to Vienna by Nighjtet night train, 2019, Rail.cc, 10 marca, https://rail.cc/blog/berlin-vienna-nighjtet-train [dostęp: 03.03.2021].
• [4] Będą cztery weekendowe pociągi do Włodawy. Zabiorą letników na pojezierze, 2020, Dziennik Wschodni, 16 czerwca, https://www.dziennikwschodni.pl/chelm/beda-cztery-weekendowe-pociagi-do-wlodawy-zabiora-letnikow-na-pojezierze,n,1000268397.html [dostęp: 16.03.2021].
• [5] Biała Księga. Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu, Bruksela 28.03.2011, KOM (2011) 144 wersja ostateczna.
• [6] Bobek Ł., 2018, Zakopane. Na stację kolejową podjechał pociąg Podhalańskiej Kolei Aglomeracyjnej, Gazeta Krakowska, 21 kwietnia, https://gazetakrakowska.pl/zakopane-na-stacje-kolejowa-podjechal-pociag-podhalanskiej-kolei-aglomeracyjnej-zdjecia/ar/c3-13116794 [dostęp: 01.03.2021].
• [7] Bocheński T., 2011, Pasażerskie połączenia kolejowe w Polsce, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, XVIII, 15-25.
• [8] Bocheński T., 2012, Sieć połączeń komunikacji zbiorowej w Polsce między wybranymi miastami [w:] P. Rosik, R. Wiśniewski (red.), Dostępność i mobilność w przestrzeni, PAN IGIPZ i MRR, Warszawa, 73-81.
• [9] Bocheński T., 2016a, Przemiany towarowego transportu kolejowego w Polsce na przełomie XX i XXI wieku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• [10] Bocheński T., 2016b, Dostęp wybranych miast w Polsce do kolei, Prace Komisji Geografii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 19(4), 62-71, DOI: 10.4467/2543859XPKG.16.023.6321.
• [11] Bocheński T., 2019, Dostęp wybranych miast do kolei na tle rozwoju i regresu sieci kolejowej w Polsce [w:] T. Przerwa, D. Keller, B. Kruk (red.), A jednak kolej! Historyczne i współczesne uwarunkowania rozwoju transportu, Muzeum Historyczne w Lubinie, Lubin, 121-132.
• [12] Bocheński T., Wojtkiewicz S., 2019, Regionalizacja kolei w Polsce i województwie zachodniopomorskim, Problemy Transportu i Logistyki, 45(1), 7-18, DOI: 10.18276/ptl.2019.45-01.
• [13] Fiszer K., 2019, PR nie dojadą do Komańczy i Zagórza. Duże cięcia na Podkarpaciu. Rynek Kolejowy, 21 listopada, https://www.rynek-kolejowy.pl/mobile/pr-nie-dojada-do-komanczy-i-zagorza-duze-ciecia-na-podkarpaciu-94470.html [dostęp: 17.03.2021].
• [14] Fiszer K., 2020, Świętokrzyskie: Będą codzienne pociągi do Buska-Zdroju. Do Pińczowa tylko autobusem. Rynek Kolejowy, 5 kwietnia, https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/swietokrzyskie-beda-codzienne-pociagi-do-buskazdroju-do-pinczowa-tylko-autobusem-96049.html [dostęp: 16.03.2021].
• [15] Gierczak-Korzeniowska B., 2020, Dostępność transportowa aglomeracji rzeszowskiej w kontekście realizowanych i planowanych inwestycji w infrastrukturze kolejowej, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23(5), 53-60.
• [16] Gorczyca A., 2017, Z Krakowa do Jasła za niecałe 8 zł. Pociągiem, od października. Wyborcza Rzeszów, 19 sierpnia, https://rzeszow.wyborcza.pl/rzeszow/7,34962,22250966,z-krakowa-do-jasla-za-niecale-8-zl-pociagiem-od-pazdzier-nika.html [17.03.2021].
• [17] Górny J., 2013, Kolejowe regionalne przewozy pasażerskie w Polsce w świetle polityki transportowej Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań.
• [18] Kowalczyk K., 2013, Efekty inwestycji w infrastrukturę kolejową na liniach regionalnych [w:] R. Wiśniewski, P. Rosik (red.), Polityka Przestrzenna a transportowa – Ewaluacja Inwestycji Infrastrukturalnych, IGiPZ PAN, Warszawa, 9-32.
• [19] Król M., Taczanowski J., 2016, Regionalne przewozy kolejowe w Polsce, Czechach i na Słowacji, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• [20] Leo Express zwiększy liczbę pociągów Kraków–Praga. „Mamy wielu pasażerów”, 2019, Rynek Kolejowy, 3 października, https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/leo-express-zwiekszy-liczbe-pociagow-krakow-praga-mamy-wielu-pasazerow-93816.html [dostęp: 03.03.2021].
• [21] Lijewski T., Koziarski S., 1995, Rozwój sieci kolejowej w Polsce, Kolejowa Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
• [22] Madrjas J., 2019, Umowa na modernizację nieczynnej linii 35 Ostrołęka–Chorzele podpisana, Rynek Kolejowy, 26 lipca, https://www.rynek-kolejowy.pl/mobile/umowa-na-modernizacje-nieczynnej-linii-35-ostroleka--chorzele-podpisana-92930.html [dostęp: 01.03.2021].
• [23] Madrjas J., 2020, Rozpoczynają się prace na liniach kolejowych do Wisły i Cieszyna. Rynek Kolejowy, 12 luty, https://www.rynek-kolejowy.pl/mobile/rozpoczynaja-sie-prace-na-linii-do-wisly-i-cieszyna-9 [dostęp: 01.03.2021].
• [24] MIR: Kategoria pociągów InterCity bez wpływu na ceny biletów i umowę PSC, 2014, Rynek Kolejowy, 21 listopada, http://www.rynek-kolejowy.pl/54798/mir_kategoria_pociagow_intercity_bez_wplywu_na_ceny_biletow_i_umowe_psc.htm [dostęp: 01.03.2021].
• [25] Nocny pociąg Moskwa–Paryż EN 23J/452 Transeuropean Express (EN 23J/452), https://rail.cc/pl/pociag-nocny/moskwa-paryz-en-23j-452/449 [dostęp: 03.03.2021].
• [26] Polregio Sp. z o.o., https://polregio.pl/pl/o-firmie/misja-wizja/ [dostęp: 25.02.2021].
• [27] Ponownie ruszą pociągi z Krakowa do Jasła. Co jeszcze przyniesie rozkład Kolei Małopolskich?, 2019, Rynek Kolejowy, 28 sierpnia, https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/ponownie-rusza-pociagi-z-krakowa-do-jasla-co-jeszcze-przyniesie-rozklad-kolei-malopolskich-93286.html [dostęp: 16.03.2021].
• [28] Rozkład jazdy PKP, http://old.rozklad-pkp.pl/ [dostęp: 11.03.2020].
• [29] Statystyka przewozów pasażerskich w 2019 r., Urząd Transportu Kolejowego, https://www.utk.gov.pl/pl/raporty-i-analizy/analizy-i-monitoring/statystyka-przewozow-pa/dane-archiwalne [dostęp: 25.02.2021].
• [30] Sustainable and smart mobility strategy. Putting European transport on track for the future, 2021, Komisja Europejska.
• [31] Taczanowski J., 2020, The influence of COVID-19 on international and long-distance passenger rail transport. The cases of Italy and Poland – the first observations, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23(2), 14-19.
• [32] Taczanowski J., Kołoś A., 2020, The influence of COVID-19 on regional railway services in Italy and Poland, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23(2), 40-45.
• [33] Taylor Z., 2007, Rozwój i regres sieci kolejowej w Polsce, Monografie 7, PAN IGiPZ, Warszawa.
• [34] Taylor Z., 2018, Ocena transformacji systemowej w polskim transporcie lądowym, Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 183, 301-314.
• [35] Taylor Z., Ciechański A., 2017, Deregulacja i przekształcenia własnościowe przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE, Prace Geograficzne, 257, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
• [36] Trammer K., 2019, Ostre cięcie. Jak niszczono polską kolej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• [37] Transport – wyniki działalności w 2010 r., 2011, GUS, Warszawa.
• [38] Transport – wyniki działalności w 2019 r., 2020, GUS, Warszawa.
• [39] Urbanowicz W., 2020, Adamczyk – mamy nadzieję, że autobusy wrócą, gdy znów będą opłacalne, Transport Publiczny, 15 kwietnia, https://www.transport-publiczny.pl/mobile/adamczyk-mamy-nadzieje-ze-autobusy-wroca-gdy-znow-beda-oplacalne-64384.html [dostęp: 15.07.2021].
• [40] Wojtkiewicz S., Bocheński T., 2019, Szczecińska Kolej Metropolitalna do Polic – konflikt ruchu towarowego i pasażerskiego, Problemy Transportu i Logistyki, 45(1), 19-29, DOI: 10.18276/ptl.2019.45-02.
• [41] Wpływ pandemii COVID-19 na rynek kolejowy w 2020 r., 2021, Urząd Transportu Kolejowego, Warszawa.
• [42] Wracają pociągi Kielce–Busko Zdrój z dodatkowym postojem w Brzezinach, 2020, PKP PLK, 23 czerwca, https://www.plk-sa.pl/biuro-prasowe/informacje-prasowe/wracaja-pociagi-kielce-busko-zdroj-z-dodatkowym-postojem-w-brzezinach-4723/ [dostęp: 15.07.2021].
• [43] Zmieniamy polską kolej, 2017, Centrum Unijnych Projektów Transportowych i Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).