Zachwaszczenie mieszanek łubinu wąskolistnego ze zbożami jarymi w ekologicznym systemie gospodarowania

• Autorzy: Staniak M. , Bojarszczuk J. , Księżak J.

Warianty tytułu

EN

Weed infestations of mixtures of blue lupine with spring cereals in organic farming system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań była ocena zachwaszczenia mieszanek łubinu wąskolistnego (Lupinus angustifolius L.) ze zbożami jarymi w zależności od udziału nasion komponentów przy wysiewie i gatunku zboża. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2010-2012 w układzie split-plot, w 4 powtórzeniach, na glebie kompleksu pszennego dobrego. Porównywano mieszanki łubinu wąskolistnego z pszenicą (Triticum L.), pszenżytem (×Triticosecale Wittm. ex A.Camus) i jęczmieniem (Hordeum L.) o zróżnicowanym udziale komponentów przy wysiewie (udział łubinu 40, 60 i 80%). Badania obejmowały ocenę składu gatunkowego chwastów, liczebności poszczególnych gatunków oraz oznaczenie świeżej i powietrznie suchej masy chwastów. Poszukiwano również zależności pomiędzy plonem nasion mieszanek, a zachwaszczeniem przy różnych udziale komponentów przy wysiewie. Badania wykazały, że stopień zachwaszczenia mieszanek istotnie zależał od udziału rośliny strączkowej w masie wysiewanych nasion, natomiast w mniejszym stopniu od gatunku zboża. Najmniejszą świeżą i suchą masą oraz liczebnością chwastów wykazały się mieszanki z 40% udziałem łubinu, natomiast zwiększanie udziału rośliny strączkowej powodowało wzrost zachwaszczenia. Większą liczebnością oraz masą gatunków niepożądanych charakteryzowały się mieszanki z pszenicą, natomiast bardziej konkurencyjne w stosunku do chwastów były mieszanki z jęczmieniem i pszenżytem. W zbiorowisku chwastów dominowały gatunki dwuliścienne z przewagą Stellaria media, Capsella bursapastoris, Chenopodium album i Viola arvensis, niezależnie od gatunku zboża oraz udziału komponentów w mieszance.

EN

The purpose of the research was to evaluate the level of weed infestation of mixtures of blue lupine with spring cereals depending on the share of components and cereal species. Field experiment was carried out in the years of 2010-2012 in the split-plot system, with 4 replicates, on the soil of good wheat complex. Mixtures of blue lupine with wheat, triticale and barley with a different share of components at sowing (share of lupine 40, 60 and 80%) were compared. The qualitative and quantitative analyses of weed infestation were done. The relationship between mixtures yield and weed control at different share of lupine was also evaluated. The study showed that the level of weed infestation of mixtures significantly depend on the share of lupine and less on the cereal species. The lowest fresh and dry matter and number of weeds were recorded for mixtures with a 40% share of legumes, and increase of the share of lupine in mixtures caused the increase of weed infestation. Larger number and mass of weeds was found with the cultivation of lupine in mixture with wheat, than with barley and triticale. In mixtures dominated dicotyledonous species of weeds such as Stellaria media, Capsella bursapastoris, Chenopodium album and Viola arvensis, regardless of cereals species and share of components.

Słowa kluczowe

PL

łubin wąskolistny; zboża jare; mieszanka; zachwaszczenie; system ekologiczny

EN

blue lupine; spring cereals; mixture; infestation; organic farming system

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 58, nr 4
• Strony: 155--160
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., tab.

Twórcy

autor

Staniak M.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Uprawy Roślin Pastewnych ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

autor

Bojarszczuk J.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Uprawy Roślin Pastewnych ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

autor

Księżak J.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Uprawy Roślin Pastewnych ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Bibliografia

• [1] Martin M.P., Snaydon R.W.: Intercropping barley and beans. I. Effects of planting pattern. Exp. Agr., 1982, 18, 139–148.
• [2] Tofinga M. T., Snaydon R. W.: The root of cereals and peas when grown in pure stands and mixtures. Plant Soil, 1992, 142, 281–285.
• [3] Pozdísek J., Henriksen B., Ponizil A., Løes A.K.: Utilizing legume-cereal intercropping for increasing self-sufficiency of organic farms in feed for monogastric animals. Agron. Res., 2011, Vol. 9 (1–2), 343–356.
• [4] Staniak M., Księżak J., Bojarszczuk J.: Estimation of productivity and nutritive value of pea-barley mixtures in organic farming. J. Food Agric. Environ., 2012, Vol. 10 (2), 318–323.
• [5] Hauggaard-Nielsen H., Jřrnsgaard B., Kinane J., Jensen E.S.: Grain legume–cereal intercropping: the practical application of diversity, competition and facilitation in arable and organic cropping systems. Renew. Agr. Food Syst., 2008, 23, 3–12.
• [6] Staniak M., Księżak J.: Zachwaszczenie mieszanek strączkowo-zbożowych uprawianych ekologicznie. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2010, 55(4), 121–125.
• [7] Corre-Hellou G. Dibet A., Hauggaard-Nielsen H., Crozat, Y., Gooding M., Ambus P., Dahlmann C., Von Fragstein P., Pristeri A., Montie M., Jensen E.S.: The competitive ability of pea–barley intercrops against weeds and the interactions with crop productivity and soil N availability. Field Crop Res., 2011, Vol. 122(3), 264–272.
• [8] Eisele J.A., Köpke U.: Choice of cultivars in organic forming: New criteria for winter wheat idiotypes. Pflanzenbauwissenschaften, 1997, 1, 19–24.
• [9] Feledyn-Szewczyk B., Duer I.: Konkurencyjność wybranych odmian pszenicy ozimej w stosunku do chwastów testowana w warunkach rolnictwa ekologicznego. Biul. IHAR, 2008, 247, 3–13.
• [10] Hucl P.: Response to weed control by four spring genotypem differing in competitive ability. Can. J. Plant Sci., 1998, 78, 171–173.
• [11] Rudnicki F.: Potencjalna przydatność odmian łubinu żółtego i wąskolistnego do mieszanek ze zbożami jarymi. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 1997, 446, 407–413.
• [12] Creamer N.G. Bennett M.A., Stinner B.R., Cardina J., Regnier E.E.: Mechanism of weed suppression in cover crop-based production systems. Hort. Sci., 1996, Vol. 31(3), 410–413.
• [13] Sobkowicz P., Podgórska-Lesiak M.: Zmiany w zachwaszczeniu zasiewów czystych i mieszanych dwóch odmian grochu z jęczmieniem pod wpływem nawożenia azotowego. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl., 2007, 47(3), 271–275.
• [14] Jędruszczak M., Dąbek-Gad M., Owczarczuk A.: Chwasty zbóż w gospodarstwie ekologicznym oraz ich ograniczanie za pomocą wsiewek międzyplonowych i mieszanki zbożowo-strączkowej. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl., 2006, 46(2), 145–148.
• [15] Poggio L.S. Structure of weed communities occurring in monoculture and intercropping of field pea and barley. Agric. Ecosyst. Environ., 2005, Vol. 109(1–2), 48–58.
• [16] Hauggaard-Nielsen H., Ambus P., Bellostas N., Boisen S., Brisson N., Corre-Hellou G., Crozat Y., Dahlmann C., Dibet A., Fragstein P., Gooding M., Kasyanova E., Launay M., Monti M., Pristeri A., Jensen E.S.: Intercropping of pea and barley for increased production, weed control, improved product quality and prevention of nitrogen-loses in European organic farming systems. Bibl. Frag. Agron., 2006, 11(3), 53–60.
• [17] Haymes R., Lee H.C.: Competition between autumn and spring planted grain intercrops of wheat (Triticum aestivum) and field bean (Vicia faba). Field Crop Res., 1999, 62, 167–176.
• [18] Wenda-Piesik A., Rudnicki F.: Występowanie niektórych agrofagów pszenżyta jarego uprawianego w siewie czystym i w mieszankach. Folia Univ. Agric. Stetin Agricultura, 2000, 206, 303–310.
• [19] Parylak D. Kordas L., Gacek E.: Ocena zasiewów mieszanych zbóż jarych jako proekologicznej metody ograniczania zachwaszczenia. Zesz. Nauk. AR Wrocław, 1999, 22, 235–242.
• [20] Buraczyńska D.: Zachwaszczenie mieszanek strączkowo-zbożowych przy zróżnicowanym składzie ilościowo-jakościowym, Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl., 2009, 49(2), 779–783.
• [21] Płaza A., Ceglarek F., Buraczyńska D., Rudziński R.: Ocena plonowania mieszanek grochu siewnego z pszenicą jarą uprawianych w rejonie Siedlec. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 2007, 516, 153–159.
• [22] Barankiewicz A., Misiewicz J.: Specyfika zachwaszczenia zbóż w gospodarstwach ekologicznych na wybranych przykładach z terenu województwa kujawsko-pomorskiego. Pam. Puł., 2000, 122, 77–82.
• [23] Kapeluszny J., Haliniarz M.: Zachwaszczenie zbóż uprawianych w gospodarstwach ekologicznych na Lubelszczyźnie. Pam. Puł., 2000, 122, 40–49.
• [24] Feledyn-Szewczyk B.: Zachwaszczenie odmian pszenicy jarej uprawianej w ekologicznym systemie produkcji. J. Res. Appl. Agric. Engng, 2011, 56(3), 71–76.