Korzyści i ograniczenia wynikające z zagospodarowania gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi pod uprawy roślin przemysłowo-energetycznych

• Autorzy: Ociepa A. , Lach J. , Gałczyński Ł.

Warianty tytułu

EN

Benefits and limitations arising from the development of soils polluted by heavy metals under the crops of industrial-energetic plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wyniki badań gleb wskazują, że w Polsce ok. 3% użytków rolnych jest zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Ocenia się, że w regionie częstochowskim ok. 10% użytków rolnych ze względu na nadmierną zawartość Cd, Zn, i Pb kwalifikuje się pod uprawy przemystowo-energetyczne. Mimo iż warunki glebowo-klimatyczne naszego kraju sprzyjają uprawie licznych gatunków wieloletnich roślin przemysłowo-energetycznych zarówno rodzinnego pochodzenia, jak i obcych przystosowanych do naszych warunków, plantacje tych roślin nie są obecnie rozpowszechnione. Przedstawiono przegląd wybranych roślin przemysłowo--energetycznych pod kątem możliwości i celowości ich uprawy na glebach średnio zanieczyszczonych metalami. Wskazano te gatunki, które charakteryzują się szybkim przyrostem biomasy i stosunkowo małymi wymaganiami, jak wierzby, trawy wieloletnie, ślazowiec pensylwański itp. Ponadto niektóre z omówionych roślin charakteryzują się dobrymi właściwościami fitoremediacyjnymi i są szczególnie zalecane do zagospodarowania gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Przedstawiono szerokie możliwości wykorzystania biomasy roślin, wśród których do najważniejszych należą: produkcja energii, biopaliw, celulozy, płyt drewnopodobnych, leków itp. Oprócz licznych korzyści wynikających z prowadzenia plantacji tych roślin istnieją obecnie poważne ograniczenia, hamujące rozwój upraw. Do najpoważniejszych należą wysokie koszty założenia plantacji oraz brak odpowiednio rozwiniętego rynku na biomasę.

EN

The results of research shows that in Poland 3% of arabie lands are polluted by heavy metals. It is estimated that in Częstochowa region about 10% of arabie lands, because of the excessive content of Cd, Zn and Pb, qualifies under industrial-energetic crops. Despite that soil and climate conditions of our country are favourable to cultivate a lot of perennial species of industrial - energetic plants both of national origin and of foreign origin which are adapted to our conditions, our plantations of these plants are not spread nowadays. In the article there was made a review of the chosen industrial-energetic plants as regards the possibilities and the purposes of their cultivation on the soils which are polluted by heavy metals at the average. There was pointed out these species which characterize of fast increase in biomass and of relatively smali requirements such as: willow, perennial grass and Pennsylvania mallow etc. What is more, some of the described plants characterize of good phytoremediation properties and are advisable especially to the development of soils polluted by heavy metals. There was presented the wide possibilities of usage plants biomass among which there are: energy production, biofuels, cellulose of wooden-alike panels, medicines etc. Apart from numerous benefits arising from the carrying out of these plants plantations, there arę serious limitations which brake plants development. The most important are: high costs of a plantation establishment and the lack of a properly developed biofuels market.

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; rośliny przemysłowo-energetyczne; fitoremediacja

EN

heavy metals; industrial-energetic plans; phytoremediation

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 2, No. 1
• Strony: 231--235
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ociepa A.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

autor

Lach J.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

autor

Gałczyński Ł.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Politechnika Częstochowska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

Bibliografia

• [1] Terelak H., Motowicka-Terelak T., Maliszewska-Kordybach B. i Pietruch C.: Monitoring chemizmu gleb ornych Polski. Inspekcja Ochrony Środowiska. Program badań i wyniki 1995 i 2000.
• [2] Pierwiastki śladowe (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) w glebach użytków rolnych Polski. Inspekcja Ochrony Środowiska. IUNG w Puławach, 2000.
• [3] Ociepa E., Lach J. i Ociepa A.: Wpływ plantacji roślin przemysłowo-energetycznych na środowiska. Proc. ECOpole'06, Opole 2006, 215-218.
• [4] Żmuda K.: Rozwój produkcji biopaliw w świetle regulacji prawnych. Wieś Jutra, 2004, (8-9), 6-9.
• [5] Terelak H., Krasowicz S. i Stuczyński T.: Środowisko glebowe Polski i racjonalne użytkowanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Pamięt. Puław., 2000,120, 455-469.
• [6] Majtkowski W.: Rośliny alternatywa na cele energetyczne - stan aktualny i perspektywy produkcji w Polsce. Wczoraj, dziś i jutro naszego rolnictwa. II Kongres rolnictwa polskiego. Poznań 2004, 164-169.
• [7] Krasowicz S.: Spoleczno-ekonomiczne uwarunkowania uprawy roślin energetycznych w Polsce. Wieś Jutra, 2005, (7), 19-20.