Analiza i prognozowanie jednostkowych kosztów wypadków drogowych na obszarze zabudowanym w Polsce

• Autorzy: Załoga E. , Szaruga E.

Warianty tytułu

EN

Analysis and prediction of average costs of road accidents in the built-up area in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule poruszono tematykę kosztów wypadków drogowych, zaliczających się do kosztów społecznych transportu. Dokonano analizy i dekompozycji szeregu czasowego jednostkowych kosztów wypadków drogowych na obszarze zabudowanym w Polsce w latach 2002–2012, wskazując na istotną i silną ich korelację ze wskaźnikiem PKB per capita. Przedstawiono także możliwości analityczne i prognostyczne modelu Holta do wyznaczenia prognozy na koniec 2013 r. i prognoz wygasłych na lata 2003–2012. Zwrócono szczególną uwagę na charakter zmian składnika systematycznego i losowego, określających odpowiednio tendencję rozwojową jednostkowych kosztów wypadków drogowych i wahania przypadkowe.

EN

This articles applies to the subject of average costs of road accidents, amongst the social costs of transport. The time series of average costs of road accidents in the built-up area in Poland, in the period of 2002–2012 has been analyzed and decomposed. It also pointed for a strong and significant correlation between these average costs and GDP per capita. The articles presents the analytical and predictive capabilities of the Holt’s model to make forecast at the end of 2013 year and expired forecasts in the period of 2003–2012. Particular attention was paid to the nature of changes in a systematic and random component, respectively defining trend of average costs of road accidents and random fluctuations.

Słowa kluczowe

PL

koszty społeczne transportu; koszty wypadków drogowych; model Holta

EN

transport social costs; road accidents costs; Holt model

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 25
• Strony: 209--226
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab.

Twórcy

autor

Załoga E.

• Katedra Systemów i Polityki Transportowej, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Uniwersytet Szczeciński

autor

Szaruga E.

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• [1]. Batóg B., Foryś I., Prognozowanie zużycia ciepłej i zimnej wody w spółdzielczych zasobach mieszkalnych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 561, Szczecin 2009.
• [2]. Bickel P., Hunt A. i in., HEATCO deliverable 5. Proposal for harmonised guidelines, IER, Stuttgart 2006.
• [3]. External cost of transport and internalization. Draft report of topic A, IWWW, COWIconsult, ECN, ECOPLAN, ECN-95-080, maj 1995.
• [4]. Franc-Dąbrowska J., Zbrowska M., Prognozowanie finansowe dla spółki X – spółka logistyczna, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie nr 64, Warszawa 2008.
• [5]. Halicka K., Winkowski C., Wykorzystanie metod wygładzania wykładniczego do prognozowania kursu sprzedaży EUR, „Economics and Management” 2013, nr 2.
• [6]. Koszty i opłaty w transporcie, red. M. Bąk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.
• [7]. Kryk B., Rachunek sozoekonomiczny działalności gospodarczej na przykładzie energetyki zawodowej regionu szczecińskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2003.
• [8]. Metoda oraz wycena kosztów wypadków i kolizji drogowych na sieci dróg w Polsce na koniec roku 2012 z wyodrębnieniem średnich kosztów społeczno-ekonomicznych zdarzeń drogowych na sieci TEN-T, Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Zakład Ekonomiki, Warszawa 2013, www.krbrd.gov.pl/images/files/KOSZTY_WYPADKOW_DROGOWYCH_W_POLSCE_W_2012_R_final.pdf (dostęp: 23.12.2013).
• [9]. Pawłowska B., Zewnętrzne koszty transportu. Problem ekonomicznej wyceny, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000.
• [10]. Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, red. M. Cieślak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• [11]. Rachunkowość zarządcza, red. T. Kiziukiewicz, Wydawnictwo Ekspert, Wrocław 2004.
• [12]. Stiglitz J.E., Ekonomia sektora publicznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• [13]. Szmuksta-Zawadzka M., Zawadzki J., Z badań nad metodami prognozowania na podstawie niekompletnych szeregów czasowych z wahaniami okresowymi (sezonowymi), „Przegląd Statystyczny” 2012, nr 1 (numer specjalny).
• [14]. Tarapata Z., Analiza możliwości wykorzystania wybranych modeli wygładzania wykładniczego do prognozowania wartości WIG-u, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Warszawie nr 2, Warszawa 2000.
• [15]. Tarczyński W., Dynamiczne ujęcie taksonomicznej miary atrakcyjności inwestycji na przykładzie wybranych spółek notowanych na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 394, Szczecin 2004.
• [16]. www.epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/statistics/search_database (dostęp: 23.12.2013).
• [17]. Załoga E., Trendy w transporcie lądowym Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2013.