Redoksowe przemiany oscylacyjne diftalocyjanin lantanowców pod wpływem protonodonorów i elektronoakceptorów

Wacławek, W.; Dyrda, G.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Redoksowe przemiany oscylacyjne diftalocyjanin lantanowców pod wpływem protonodonorów i elektronoakceptorów

Autorzy

Wacławek W. , Dyrda G.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Oscillating redox transformations of lanthanide diphthalocyanines due to proton donors and electron acceptors

Języki publikacji

Abstrakty

Diftalocyjaniny lantanowców LnPc₂ (Ln = Nd, Eu, Gd lub Yb, Pc = (C₃₂H₁₆N₈)^2-) w obecności substancji elektronoakceptorowych (SE) w roztworze N,N-dimetyloformamidu (DMF) ulegają jedno- lub dwuelektronowemu utlenieniu. Reakcja w układzie LnPc₂-SE-DMF jest procesem składającym się z kilku etapów, którym towarzyszą zmiany barwy układu. Początkowo niebieski roztwór (forma niebieska, [LnPc₂]^-) pod wpływem SE przechodzi w elektrycznie obojętną formę zieloną, LnPc₂, a następnie w pomarańczową, [LnPc₂]⁺. Po pewnym czasie następuje odtwarzanie formy zielonej. Z chwilą osiągnięcia maksimum intensywności formy zielonej następuje powrót do (niebieskiej) formy zredukowanej. Przemiany zachodzą samorzutnie. Można je opisać w ramach termodynamiki procesów nieodwracalnych. Szybkość tworzenia form przejściowych zależy od rodzaju zastosowanej substancji elektronoakceptorowej i jej stężenia.

Lanthanide diphthalocyanines LnPc₂ (Ln = Nd, Eu, Gd and Yb; Pc = (C₃₂H₁₆N₈)^2-) in the presence of H⁺, SnCl₄, SO₂ or NOx in DMF(N,N-dimethylformamide) solutions undergo cyclic, spontaneous, oscillating redox transformations accompanied by colour changes. These transformations are described in terms of nonlinear thermodynamics. The rate of those transformations is determined by the nature and concentration of chemical substance used to initiate them, as well as on UV irradiation.

Słowa kluczowe

przemiany oscylacyjne molekuł termodynamika nieliniowa diftalocyjaniny procesy redoks

oscillating transformation of molecules nonlinear thermodynamics diphthalocyanines redox processes

Wydawca

Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej

Czasopismo

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

Rocznik

2006

Tom

R.11, NR 1-2

Strony

21--33

Opis fizyczny

Bibliogr. 70 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Wacławek W.

waclawek@uni.opole.pl

Katedra Fizyki Chemicznej, Instytut Chemii, Uniwersytet Opolski, ul. Oleska 48, 45-052 Opole, tel./fax 077 455 49 19

autor

Dyrda G.

Katedra Fizyki Chemicznej, Instytut Chemii, Uniwersytet Opolski, ul. Oleska 48, 45-052 Opole, tel./fax 077 455 49 19

Bibliografia

[1] Braun A. i Tcherniac J.: Ber. Dtsch. Chem. Ges., 1907, 40, 2709-2714.
[2] De Diesbach H. i von der Weide E.: Helv. Chim. Acta, 1927, 10, 886-889.
[3] Linstead R.: J. Chem. Soc., 1934, 1016-1017.
[4] Robertson J.M.: J. Chem. Soc., 1935, 615-621.
[5] Robertson J.M.: J. Chem. Soc., 1936, 1195-1209.
[6] Byrne G., Linstead R. i Lowe A.: J. Chem. Soc., 1934, 1017-1022.
[7] Dent C. i Linstead R.: J. Chem. Soc., 1934, 1022-1027.
[8] Dent C. i Linstead R., Lowe A.: J. Chem. Soc., 1934, 1033-1039.
[9] Barret P., Dent C. i Linstead R.: J. Chem. Soc., 1936, 1719-1736.
[10] Barret P., Frye D. i Linsted R.: J. Chem. Soc., 1938, 1157-1163.
[11] Stiepanov B.I.: Podstawy chemii i technologii barwników organicznych. WNT, Warszawa 1980.
[12] Gregory P.: J. Porphyrins Phthalocyanines, 2000, 4, 432-437.
[13] Simon J. i Andre J.J.: Molekularnyje poluprovodniki. Izd. Mir, Moskva 1988.
[14] Kobayashi N.: Coord. Chem. Rev., 2002, 227, 129-152.
[15] Kroenke W.J. i Kenney M.E.: Inorg. Chem., 1964, 3, 251-254.
[16] Bennett W.E., Broberg D.E. i Baenziger N.C.: Inorg. Chem., 1973, 12, 930-937.
[17] Janczak J. i Kubiak R.: J. Alloys Comp., 1994, 204, 5-11.
[18] Basu S.: Ind. J. Phys., 1954, 28, 511- 521.
[19] Schaffer A.M. i Gouterman M.: Theor. Chim. Acta, 1972, 25, 62-82.
[20] Schaffer A.M., Gouterman M i Davidson E.R.: Theor. Chim. Acta, 1973, 30, 9-30.
[21] Lever A.B.P.: Adv. Inorg. Radiochem., 1965, 7, 27-114.
[22] Phthalocyanines Properties and Applications (Edited by C.C. Leznoff and A.B.P. Lever), Vol. 1. 1989; Vol. 2 i 3, 1993, VCH Publishers, New York
[23] Słota R., Dyrda G. i Wacławek W.: Chem. Anal. (Warsaw), 2001, 46, 889-895.
[24] Corker G.A., Grant B. i Clecak N.J.: J. Electrochem. Soc., 1979, 126, 1339-1343.
[25] Korovina V.M. i Bashiev N.G.: Opt. i Spektr., 1969, 26, 100-102.
[26] Korovina V.M. i Bashiev N.G.: Opt. i Spektr., 1969, 26, 318-319.
[27] Schaffer A. M. i Gouterman M.: Theor. Chim. Acta, 1972, 25, 62-82.
[28] Schaffer A. M., Gouterman M i Davidson E.R.: Theor. Chim. Acta, 1973, 30, 9-30.
[29] Berezin B.D.: Coordination Compounds of Porphiryns and Phthalocyanines. J. Wiley and Sons, New York 1981.
[30] Vincett P.S., Voight E.M. i Rieckhoff K.E.: J. Chem. Phys., 1971, 55, 4131-4140.
[31] Ferraudi G.J. [w:] Phthalocyanines Properties and Applications (Edited by C.C. Leznoff and A.B.P. Lever), Ch. 4, Vol. 1. VCH Publishers, New York 1989.
[32] Tokumaru K.: J. Porphyrins Phthalocyanines, 2001, 5, 77-86.
[33] Nackiewicz J.: Praca doktorska. Wydz. Mat. Fiz. Chem., Uniwersytet Opolski, Opole 2005.
[34] Suppan P.: Chemia i światło. WN PWN Warszawa 1998.
[35] Kawski A.: Fotoluminescencja roztworów. WN PWN, Warszawa 1992.
[36] Ogunsipe A., Maree D. i Nyokong T.: J. Mol. Struc., 2003, 650, 131-140.
[37] Van Mingroot H., De Backer S., van Stam J., Van der Auweraer M. i Schryver F.C.: Chem. Phys. Lett., 1996, 253, 397-40.
[38] Rither B.D., Kenny M.E., Ford W.E. i Rodgers A.J.: J. Am. Chem. Soc., 1990, 112, 8064-8070.
[39] Sun X., Ma Ch. i Jiang J.: Synth. Met., 2003, 139, 497-500.
[40] Kaneko Y., Nishimura Y., Takane N., Arai T., Sakuragi H., Kobayashi N., Matsunaga D., Pac Ch. i Tokumaru K.: J. Photochem. Photobiol. A: Ch., 1997, 106, 177-183.
[41] Ferraudi G. i Muralidharan S.: Inorg. Chem., 1983, 22, 1369-1374.
[42] Eastwood D. i Gouterman M.: J. Mol. Spectry, 1970, 35, 359-375.
[43] Nensala N., Nzimande A. i Nyokong T.: J. Photochem. Photobiol. A, Chem., 1996, 98, 129-135.
[44] Van Vlierberge B. i Ferraudi G.: Inorg. Chem., 1987, 26, 337-340.
[45] Ferraudi G. i Granifo J.: J. Phys. Chem., 1985, 89, 1206-1210.
[46] Bartosz G.: Druga twarz tlenu. WN PWN, Warszawa 1995.
[47] Kerp H.R. i van Faassen E.E.: Proc. 11th Workshop on Quantum Solar EnergyConversion (QUANTSOL '98), 1999, Wildhaus, Switzerland.
[48] Ough E., Gasyna Z. i Stillman M.J.: Inorg. Chem., 1991, 30, 2301-2310.
[49] Nyokong T., Gasyna Z. i Stillman M.J.: Inorg. Chem., 1987, 26, 548-553.
[50] Kasuga K., Nishie K., Handa M. i Sugimori T.: Inorg. Chim. Acta, 2000, 307, 164-166.
[51] Zakrzewski J. i Giannotti Ch.: Inorg. Chim. Acta, 1995, 232, 63-68.
[52] Moskalev P.N. i Kirin I.S.: Opt. i Spektr., 1970, 29, 414-415.
[53] Suglobov D.N., Sidorenko G.V. i Legin E.K.: Letucyje organiceskije i kompleksnyje soedinenija f-elementov. Energoatomizdat, Moskva 1987.
[54] Moskalev P.N. i Kirin I.S.: Zh. Fiz. Chim., 1972, 46, 1778-1781.
[55] M’Sadak M., Roncali J. i Garnier F.: J. Electroanal. Chem., 1985, 189, 99-111.
[56] Harnoode Ch., Takamura K., Kubota H., Sho K., Fujisawa K., Kitamura F., Ohsaka T. i Tokuda K.: Electrochemistry, 1999, 24, 832-838.
[57] Chang A.T. i Marchon J.C.: Inorg. Chim. Acta, 1981, 53, L241-L243.
[58] De Cian A., Moussavi M., Fischer J. i Weiss R.: Inorg. Chem., 1985, 24, 3162-3167.
[59] Moussavi M., De Cian A., Fischer J. i Weiss R.: Inorg. Chem., 1988, 27, 1287-1291.
[60] L’Her M., Cozien Y. i Courtot-Coupez J.: J. Electroanal. Chem., 1983, 157, 183-187.
[61] Markovitsi D., Tran-Thi T.H., Even R. i Simon J.: Chem. Phys. Letters, 1987, 137, 107-112.
[62] Kasuga K., Ando M. i Morimoto H.: Inorg. Chim. Acta, 1986, 112, 99-101.
[63] Słota R., Wacławek W. i Dyrda G.: Chem. Dydakt. Ekol. Metrol., 1998, 3, 51-58.
[64] Orlik M.: Reakcje oscylacyjne - porządek i chaos. WNT, Warszawa 1996.
[65] Kłos A. i in.: Informacja prywatna, 2006.
[66] Białkowska E. i Graczyk A.: Org. Mag. Reson., 1978, 11, 167-171.
[67] Graczyk A. i Białkowska E.: Terahedron, 1978, 34, 3505-3509.
[68] Graczyk A. i Dobkowski J., J. Magn. Reson., 1979, 34, 467-474.
[69] Nensala N., Nzimande A. i Nyokong T.: J. Photochem. Photobiol. A, Chem., 1996, 98, 129-135.
[70] Nensala N. i Nyokong T.: Polyhedron, 1997, 16, 2971-2976.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-044ae532-1430-437e-95c6-efbee99dd06a