Zmienność zawartości rtęci w poszczególnych frakcjach gruntów z otoczenia odcinka obwodnicy Krakowa

• Autorzy: Klojzy-Karczmarczyk B.

Warianty tytułu

EN

Variability of Mercury Content in Various Fractions of Soils from the Vicinity of Krakow Ring Road Section

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of the work was to evaluate the content of mercury in soils in the immediate vicinity of the southern Krakow ring road with reference to the grain size composition of the samples. Variability of this element was shown depending on the soil fraction, subsequently an analysis was conducted concerning the relationship between the content of the silty clay fraction and mercury content in the soil samples. The study was conducted on samples collected in 2006 and 2012. Soil samples were collected after removing the plant cover, directly from the surface and from two depths of subsurface horizons: 0.4–0.6 m and 0.8–1.0 m below ground level. The observed total mercury content was comparable in all the samples regardless of the grain size composition. The averaged mercury content in the collected samples was around 0.04 mg/kg dry mass. Laboratory studies of soil samples collected in the immediate vicinity of the southern Krakow ring road indicated a great diversity in the mercury content of the individual soil fractions. No matter the time, place and the depth of sampling. The highest mercury content was found in a separate fraction of the finest particles of a diameter of d < 0.063 mm. The mercury content in this fraction of soils range from 0.0274 to 0.1071 mg/kg of dry sample mass. Mercury content in the fraction with the coarsest grain diameter of d > 1.000 mm was much lower. The mercury content of this fraction range from 0.0051 to 0.0397 mg/kg of dry sample mass. It may be assumed, and it is confirmed in literature on the subject, that the larger the particle diameter, the lower the mer- cury content. The presence of clay minerals and organic matter is the primary factor affecting the potential of mercury accumulation in soils. The majority of mercury is undoubtedly associated with the fraction of separate medium- and finest-grained particles with high mercury content. How- ever, in coarse-grained soils the presence of mercury associated with the coarser fractions can not be ignored. Due to a high proportion of sandy fraction in these samples, most mercury is associated with just such a grain size range despite low content in the coarser fractions.

Słowa kluczowe

PL

środowisko gruntowe; frakcje gruntu; zawartość rtęci

EN

soil environment; soil fraction; mercury content

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2014
• Tom: Tom 16, cz. 1
• Strony: 363--375
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Klojzy-Karczmarczyk B.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk

Bibliografia

• 1. Boszke L., Kowalski A., Głosińska G., Szarek R., Siepak J.: Environmental factors affecting speciation of mercury in the bottom sediments; an overview. Polish Journal of Environmental Studies. Volume 12, 5–13 (2003).
• 2. Boszke L., Kowalski A.: Spatial Distribution of Mercury in Bottom Sediments and Soil from Poznań, Poland. Polish Journal of Environmental Studies. Volume 15, No 2, 211–218 (2006).
• 3. Choma-Moryl K., Rinke M.: Ocena możliwości sorpcyjnych Cd i Pbprzez wybrane grunty spoiste z terenu Dolnego Śląska (Polska) w spekcie ich wykorzystania do uszczelniania składowisk odpadów. Gospodarka Surowcami Mineralnymi. Tom 21, z. 2, 69–82 (2005)
• 4. Czajka K., Klojzy-Karczmarczyk B., Mazurek J.: Zanieczyszczenie środowiska gruntowo-wodnego związkami rtęci wokół czynnego oraz budowanego odcinka autostrady w okolicach Krakowa. Materiały XI Ogólnopolskie Sympozjum “Współczesne Problemy Hydrogeologii”. Tom XI, cz. 2 Gdańsk, 337–340 (2003).
• 5. Deluga W.: Współczesne trendy w motoryzacji ograniczające zagrożenie środowiska. Rocznik Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection) 1, 205–213 (1999).
• 6. Fernandez-Martinez R., Loredo J., Ordonez A., Rucandio M.I.: Physicochemical characterization and mercury speciation of particle-size soil fractions from an abandoned mining area in Mieres, Asturias (Spain). Environmental Pollution. Volume 142, Issue 2, 217–226 (2006).
• 7. Hoyer M., Baudaufl R.V., Scarbo C., Barres J., Keeler G.J.: Merkury Emission from Motor Vehicles. 13th International Emission Inventory Conference „Working for Clean Air i Clearwater”. June 8-10. Available at: www.epa.gov (2004).
• 8. Kabata-Pendias A., Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN Warszawa (1999).
• 9. Klojzy-Karczmarczyk B., Mazurek J.: Rtęć w strefie aeracji otoczenia drogi krajowej 79 na odcinku Chrzanów – Kraków. Materiały XII Sympozjum „Współczesne Problemy Hydrogeologii”. Tom XII, Toruń, 337–344 (2005).
• 10. Klojzy-Karczmarczyk B.: Analiza wieloletnich badań zawartości rtęci w gruntach z bezpośredniego otoczenia południowej obwodnicy Krakowa. Rocznik Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection), 15, 901–919 (2013).
• 11. Klojzy-Karczmarczyk B.: Ocena zagrożenia zanieczyszczeniem rtęcią wód podziemnych w wyniku oddziaływania wybranych odcinków dróg na obszarze centralnej Polski. Rocznik Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection) 13, 1766–1782 (2011).
• 12. Leśniewska E., Szynkowska M. I., Paryjczak T.: Główne źródła rtęci w organizmach ludzi nie narażonych zawodowo. Rocznik Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection), 11, 403–419 (2009).
• 13. Liang L., Horvat M., Danilchik P.: A Novel Analytical Method for Determination of Picogram Levels of Total Mercury in Gasoline and other Petroleum Based Products. The Science of the Total Environment 187, 57–64 (1996).
• 14. Malczyk P., Długosz J.: Zmienność przestrzenna całkowitej zawartości rtęci w poziomie powierzchniowym gleb wybranego obszaru Równiny Sępopolskiej. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych (Environmental Protection and Natural Resources) nr 40, Wyd. IOŚ, 39–48 (2009).
• 15. Pasieczna A.: Rtęć w glebach obszarów zurbanizowanych Polski. Przegląd Geologiczny, vol. 60, nr 1 (2012).
• 16. Pivic R., Stanojkovic Sebic A., Josic D.: Contents of Pb, Cu and Hg in Soil and in Plant Material on Agricultural Land Surrounding the Motorway in the Section Belgrad-Presevo. Third International Scientific Symposium “Agrosym Jahorina 2012”; 423–428 (2012).
• 17. Stevovic S., Surcinski Miklovilovic V., Calic-Dragosavac D.: Environmental study of heavy metals influence on soil and Tansy (Tanacetum vulgare L.). African Journal of Biotechnology. Vol. 9 (16), 2392–2400 (2010).
• 18. Wilhelm S.M.: Estimate of Mercury Emissions to the Atmosphere from Petroleum. Environmental Science & Technology. 35 (24), 4704–4710 (2001).
• 19. Xinwei Lu, Loretta Y. Li, Lijun Wang, Kai Lei, Jing Huang, Yuxiang Zhai: Contamination assessment of mercury and arsenic in roadway dust from Baoji. Atmospheric Environment, Elsevier. Volume 43, Issue 15 , 2489–2496 (2009).