Ftalan bis(2-etyloheksylu). Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

• Autorzy: Szewczyńska Małgorzata , Dobrzyńska Elżbieta

Identyfikatory

DOI

10.54215/PiMOSP/5.118.2023

Warianty tytułu

EN

Bis(2-ethylhexyl) phthalate Determination in workplace air

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ftalan bis(2-etyloheksylu), znany jako DEHP, to substancja działająca szkodliwie na rozrodczość kategorii 1B, umieszczona na liście substancji zidentyfikowanych jako zaburzające gospodarkę hormonalną. Celem przeprowadzonych prac badawczych było opracowanie znowelizowanej metody oznaczania ftalanu bis(2-etyloheksylu), która umożliwi oznaczanie jego stężeń na poziomie 0,08 mg/m³. Metoda polega na zatrzymaniu zawartego w powietrzu ftalanu bis(2-etyloheksylu) na próbnik składający się z rurki szklanej z sorbentem XAD-2 i filtra z włókna szklanego, ekstrakcji mieszaniną aceton/dichlorometan i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Badania wykonano z zastosowaniem chromatografii gazowej ze spektrometrią mas (kolumna RTX-5Sil MS). Walidację metody przeprowadzono zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Znowelizowana metoda umożliwia oznaczanie związku w powietrzu środowiska pracy w zakresie stężeń 0,08 ÷ 1,6 mg/m³. Metoda oznaczania DEHP została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Bis(2-ethylhexyl) phthalate, also known as DEHP, is a reproductive toxicant of hazard category 1B included in the list of substances identified as endocrine disruptors. The aim of the research work was to develop an updated method for the determination of DEHP that will enable its concentrations to be determined at 0.08 mg/m³. The method involves trapping the aerosol of bis(2-ethylhexyl) phthalate contained in the air onto a sampler - a glass tube with XAD-2 sorbent and a glass fiber filter, extraction with an acetone/dichloromethane mixture and chromatographic analysis of the resulting solution. The study was performed with the use of gas chromatography with a mass spectrometer (RTX5Sil MS column). Validation of the method was carried out in accordance with the requirements of the European standard PN-EN 482. The updated method allows the determination of the compound in the air of the working environment in the concentration range from 0.08 mg/m³ to 1.6 mg/m³ . The method for the determination of DEHP is presented in the form of an analytical procedure, which is included in Appendix. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

Słowa kluczowe

PL

ftalan bis(2-etyloheksylu); DEHP; metoda analityczna; powietrze na stanowiskach pracy; metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas; nauki o zdrowiu; inżynieria środowiska

EN

DEHP; analytical method; air at workplaces; gas chromatographic method with mass spectrometry; health sciences; environmental engineering; bis(2-ethylhexyl) phthalate

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 4 (118)
• Strony: 95--107
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., tab.

Twórcy

autor

Szewczyńska Małgorzata

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa POLAND

• https://orcid.org/0000-0003-3319-3024

autor

Dobrzyńska Elżbieta

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa POLAND

• https://orcid.org/0000-0003-1595-9663

Bibliografia

• 1. ChemPył (2022). Baza wiedzy o zagrożeniach chemicznych i pyłowych. CIOP-PIB, Warszawa.
• 2. Endocrine Disruptor Lists (2021). https://edlists.org/the-edlists/list-i-substances-identified-as-endocrine-disruptors-bythe-eu [dostęp: 4.07.2022].
• 3. EU RAR, European Union Risk Assessment Report (2008). Bis(2-ethylhexyl) phthalate (DEHP). [Red.] S. Pakalin, K. Aschberger, O. Cosgrove i in. EUR 23384 EN. 2nd Priority List, vol. 80. Office for Official Publications of the European Communities, Luxemburg.
• 4. IARC, International Agency for Research on Cancer (2012). Some chemicals present in industrial and consumer products, food and drinking-water. IARC Monographs, vol. 101.
• 5. PN-EN 482 Narażenie na stanowiskach pracy - Ogólne wymagania dotyczące charakterystyki procedur pomiarów czynników chemicznych.
• 6. PN-Z-04208-5:1989 Ochrona czystości powietrza - Badania zawartości estrów kwasu ftalowego - Oznaczanie ftalanu dwu-2-etyloheksylu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej.
• 7. PubChem (2022). Bis(2-ethylhexyl) phthalate. Compound summary, https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/8343 [dostęp: 4.12.2023].
• 8. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU 2018, poz. 1286 ze zm.
• 9. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (wersja skonsolidowana - stan na dzień 1.03.2022).
• 10. Skowroń J., Zapór L., Miranowicz-Dzierżawska K. (2022). Działalność Międzyresortowej Komisji ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy w 2021 r. oraz plan pracy w 2022 r. Podst. Metod. Oceny Srodow. Pr. 1(111), 5–22.
• 11. Stragierowicz J., Klimczak M., Bruchajzer E. i in. (2021). Ftalan bis(2-etyloheksylu). Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podst. Metod. Oceny Srodow. Pr. 4(110), 33-130.
• 12. US EPA, United States Environmental Protection Agency (2014). Method 8270E (SW-846): Semivolatile organic compounds by gas chromatography/mass spectrometry (GC/MS). Washington, DC.
• 13. Yatai L., Di X., Longkun H. i in. (2022). Dynamics of di- -2-ethylhexyl phthalate (DEHP) in the indoor air of an office. Building Environ. 223, 109446.
• 14. Zeng-Jin W., Zhong-Yu W., Yin-Feng Z. (2022). Adverse cardiovascular effects and potential molecular mechanisms of DEHP and its metabolites: a review. Sci. Total Environ. 847, 157443.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).