Prąd elektryczny zagrożeniem dla strażaków

• Autorzy: Barasiński A. , Czaja P. , Gąsiewski M.

Identyfikatory

DOI

dx.doi.org/10.16926/tiib.2018.06.44

Warianty tytułu

EN

Electricity danger for firefighters

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Strażacy, prowadząc działania ratowniczo-gaśnicze w budynkach, w wypadkach związanych z ruchem drogowym lub kolejowym, narażeni są na zagrożenia wynikające z obecności urządzeń i instalacji pod napięciem. Sieci i instalacje elektryczne są nieodzownym elementem nowoczesnej infrastruktury. Użytkownicy urządzeń elektrycznych mogą być narażeni na różnego rodzaju zagrożenia, zależnie od budowy urządzeń i odbiorników energii elektrycznej, sposobu wykonania instalacji, niedopasowania urządzeń do warunków technicznych eksploatacji i otoczenia oraz od niezadowalających umiejętności personelu obsługującego te urządzenia. W związku z tym strażak przystępując każdorazowo do działań, zobligowany jest do wyeliminowania zagrożeń wynikających z możliwości wystąpienia przepływu prądu elektrycznego przez jego ciało podczas akcji. Z reguły sprowadza się to do odłączenia akumulatorów w pojazdach mechanicznych, odłączenia sieci lub instalacji elektrycznych doprowadzonych do budynku przez Pogotowie Energetyczne lub wyłączenia zasilania z użyciem wyłącznika głównego prądu. Jednakże różnorodność urządzeń oraz instalacji elektrycznych funkcjonujących w obrębie konkretnego obiektu może budzić wątpliwości, czy „wszystko” odłączono i nie występuje niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym. Na tą ewentualność każdy strażak wyposażony jest w odpowiedni sprzęt, obuwie dielektryczne oraz detektory prądu przemiennego. Niemniej jednak, ważne jest, aby każdy strażak posiadał elementarną wiedzę na temat zasad postępowania w obrębie czynniej sieci elektroenergetycznej oraz negatywnego oddziaływania prądu elektrycznego na jego organizm. W artykule zawarto informacje na temat wpływu przepływu prądu elektrycznego przez organizm człowieka, metod ograniczania jego negatywnych skutków oraz zasad postępowania podczas zdarzeń z udziałem prądu elektrycznego, w aspekcie przepisów prawa i ochrony osobistej strażaków.

EN

Firefighters, while carrying out rescue and extinguishing operations in buildings, in cases related to road or rail traffic, are exposed to hazards resulting from the presence of electric voltage equipment and installations. Electrical grid and installations are an indispensable element of modern infrastructure. Users of electrical devices may be exposed to various types of hazards, depending on the construction of devices and electric energy receivers, the method of installation, equipment mismatches for the technical conditions of use and surroundings, as well as the unsatisfactory skills of the personnel operating these devices. Therefore, each time a firefighter joins the action, they are obliged to eliminate threats resulting from the possibility of electric current flow through his body during the action. As a rule, this amounts to disconnecting the batteries in motor vehicles, disconnecting the network or electrical installations brought to the building by the Energy Emergency Service or switching off the power supply using the main power switch. However, the diversity of devices and electrical installations functioning within a particular facility may raise doubts whether "everything" has been disconnected and there is no danger of electric shock. For this eventuality, every firefighter is equipped with appropriate equipment, dielectric footwear and AC detectors. Nevertheless, it is important that every firefighter has an elementary knowledge of the rules of conduct within the active power grid and the negative impact of electricity on his body. The article contains information on the impact of electric current flow through the human body, methods of limiting its negative effects and rules of conduct during events involving electric current in the aspect of law and personal firefighters protection.

Słowa kluczowe

PL

prąd elektryczny; straż pożarna; porażenie; pożar; bezpieczeństwo pożarowe

EN

electric current; State Fire Service; electric shock; fire; fire safety

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 6
• Strony: 623--636
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Barasiński A.

• Centralna Szkoła Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie ul. Sabinowska 62, 42-200 Częstochowa

autor

Czaja P.

• Politechnika Częstochowska Wydział Elektryczny al. Armii Krajowej 17, 42-200 Częstochowa

autor

Gąsiewski M.

• Szkoła Główna Służby Pożarniczej Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego ul. Juliusza Słowackiego 52/54, 01-629 Warszawa

Bibliografia

• [1] Jopek T., „Bezpieczeństwo ratowników podczas działań grożących porażeniem prądem elektrycznym”, Przegląd Pożarniczy 6/2012.
• [2] Kustra P., Ptak S., „Ochrona przeciwpożarowa strażaka - detektory napięcia”, Elektro.info 10/2014.
• [3] Strojny J. :Bezpieczeństwo użytkowania urządzeń elektrycznych, INPE nr 37, Wydawnictwo COSIW, Warszawa 2011.
• [4] Rozporządzenia MSWiA z 16 września 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad bezpieczeństwa i higieny służby strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. 2008 nr 180 poz. 1115).
• [5] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 listopada 2014 r. w sprawie szczegółowych zasad wyposażenia jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. 2014 poz. 1793).
• [6] Norma PN-HD 60364-4-41:2009 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed porażeniem elektrycznym.
• [7] PN-EN 50321:2002 Obuwie elektroizolacyjne do prac przy instalacjach niskiego napięcia.
• [8] IEC - Raport 479-1 Effects of current on human beings and live Stock, ESV, Vienna 2002.
• [9] www.reflex-nowysacz.pl/sklep/urzadzenia-pomiarowe/detektory-pradu/detektor-pradu-przemiennego-ac-hotstick/
• [10] strefa998.pl/detektor-pradu/803-detektor-pradu-ac-tracer.html;
• [11] www.horpol.com/2/395-306,Sprz%C4%99t-ratowniczy-pozosta%C5%82y,Detektor-przemiennego-pola-elektrycznego-DPPE-1

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).