Cancer diseases in the public health system from the perspective of the well-being economy - the human capital theory approach

• Autorzy: Dokurno Zbigniew

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2025.92.1.1082

Warianty tytułu

PL

Choroby nowotworowe w systemie zdrowia publicznego z perspektywy gospodarki dobrostanu – podejście oparte na kapitale ludzkim

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Purpose: This paper explores the challenges of transitioning to well-being economy the problem of cancer diseases from the perspective of public health and human capital theory. The research question is how to achieve the standard of public health according to DET requirements, decreasing the level of cancer diseases. Methodology/Approach: The research utilises the concept of doughnut economics theory (DET) and neoclassical model consumer optimisation connected with New Public Health Theory (NPHT) and selected elements of human capital approach. Findings: Optimization of public health policy, taking into account cancer diseases, implies the optimum in accordance with Gossen's second law and requires determining the opportunity cost of expenditure on treatment and prevention in comparison with lost benefits in the form of wages and other indirect costs. Research Limitations/Implications: Due to the limited volume of the article, the American market was only analysed as the most developed one. Practical Implications: An optimisation model was created for the use in a developed public health system. Social Implications: The possibility of using the model in public health policy in the well-being economy. Originality/Value: An original calculation of the costs of cancer diseases was made based on the cost of lost wages and behavioural factors shaping their prevention and treatment costs were identified.

PL

Cel: Artykuł przedstawia problem chorób nowotworowych w gospodarce dobrostanu z perspektywy system zdrowia publicznego oraz teorii kapitału ludzkiego. Pytanie badawcze dotyczy tego w jaki sposób osiągnąć standard zdrowia publicznego zgodny z wymogami ekonomii obwarzanka obniżając poziom zachorowań na nowotwory. Metodyka: Przedstawione badania wykorzystują koncepcję “ekonomii obwarzanka” oraz neoklasyczny model optymalizacji konsumpcji z wykorzystaniem funkcji typu Cobba-Douglasa, nowej teorii zdrowia publicznego, teorii kapitału ludzkiego. Sposób rozwiązania problem badawczego: Optymalizacja polityki zdrowia publicznego, uwzględniająca choroby nowotworowe, polega na wyznaczeniu optimum zgodnego z drugim prawem Gossena oraz wymaga określenia kosztu alternatywnego nakładów na leczenie i prewencję w zestawieniu z utraconymi korzyściami w postaci wynagrodzeń oraz innymi kosztami pośrednimi. Ograniczenia badawcze: W artykule z uwagi na ograniczoną objętość dokonano analizy rynku amerykańskiego, jako najbardziej rozwiniętego. Wdrożenia praktyczne: Stworzono model optymalizacyjny do wykorzystania w rozwiniętym systemie zdrowia publicznego. Zastosowania społeczne: Możliwość wykorzystania modelu w polityce ochrony zdrowia publicznego w gospodarce dobrostanu. Oryginalność/wartość dodana: Dokonano autorskiej kalkulacji kosztów chorób nowotworowych w oparciu o koszt utraconych wynagrodzeń oraz określono czynniki behawioralne kształtujące ich prewencję oraz koszty leczenia.

Słowa kluczowe

EN

well-being economy; cancer diseases; human capital; public health

PL

gospodarka dobrostanu; choroby nowotworowe; kapitał ludzki; zdrowie publiczne

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2025
• Tom: No. 1
• Strony: art. no. 1082
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., il., wykr.

Twórcy

autor

Dokurno Zbigniew

• Wroclaw University of Economics and Business, Komandorska Street 118/123, 53-345 Wrocław, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-4164-1635

Bibliografia

• Becker, G. S. (2007). Health as human capital: synthesis and extensions. Oxford Economic Papers, 59(3), 379-410. https://doi.org/10.1093/oep/gpm020
• Brand-Correa, L. I., & Steinberger, J. K. (2017). A Framework for decoupling human need satisfaction from energy use. Ecological Economics, 141, 43-52. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2017.05.019
• Dokurno, Z. (2017). Modelowanie kapitału ludzkiego w gospodarce opartej na wiedzy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (in Polish).
• Doyal, L., & Gough, I. (Eds.). (1991). A Theory of Human Need. London: Macmillan Education UK.
• Ehrlich, I. (2000). Uncertain lifetime, life protection, and the value of life saving. Journal of Health Economics, 19(3), 341-367. https://doi.org/10.1016/s0167-6296(99)00030-2
• Fanning, A. L., & O'Neill, D. W. (2019). The Wellbeing-Consumption paradox: happiness, health, income, and carbon emissions in growing versus non-growing economies. Journal of Cleaner Production, 212, 810-821. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.11.223
• Gough, I. (2015). Climate change and sustainable welfare: the centrality of human needs. Cambridge Journal of Economics, 39(5), 1191-1214. https://doi.org/10.1093/cje/bev039
• Gough, I. (2017). Recomposing consumption: defining necessities for sustainable and equitable well-being. Philosophical Transactions of the Royal Society, 375(2095), 20160379. http://doi.org/10.1098/rsta.2016.0379
• Greene, J., & Cohen, J. (2004). For the law, neuroscience changes nothing and everything. Philosophical Transactions of the Royal Society, 359, 1775-1785. https://doi.org/10.1098/rstb.2004.1546
• Jackson, T. (2008). Live better by consuming less?: is there a “double dividend” in sustainable consumption? Journal of Industrial Ecology, 9, 19-36. https://doi.org/10.1162/1088198054084734
• Lamb, W. F., & Steinberger, J. K. (2017). Human well-being and climate change mitigation. WIREs Climate Change, 8(6), e485. https://doi.org/10.1002/wcc.485
• Millward-Hopkins, J., Steinberger, J. K., Rao, N. D., & Oswald, Y. (2020). Providing decent living with minimum energy: A global scenario. Global Environmental Change, 65, 102168. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959378020307512
• National Cancer Institute. (2021, October 24). Financial Burden Cancer Care. https://progressreport.cancer.gov/after/economic_burden
• National Cancer Institute. (2023, October 24). Years of Life Lost. https://progressreport.cancer.gov/end/life_lost
• O'Neill, J. (2008). Happiness and the Good Life. Environmental Values, 17, 125-144. https://doi.org/10.3197/096327108X303819
• Quah, S. R. (2016). International encyclopedia of public health. Cambridge: Academic Press.
• Raworth, K. (2018). Doughnut economics: Seven ways to think like a 21st century economist. Chelsea Green Publishing.
• Tulchinsky, T. H., Varavikova, E. A., & Cohen, M. J. (2023). The New Public Health. Elsevier. https://doi.org/10.1016/C2019-0-04675-4
• United States Government. (2024, October 24). Social Security, National Average Wage Index. https://www.ssa.gov/oact/cola/AWI.html
• WHO. (2007). The world health report 2007: A safer future : global public health security in the 21st century. https://www.who.int/publications/i/item/9789241563444
• Wild, C. P., Weiderpass, E., & Stewart, B. W. (2020). World Cancer Report: Cancer research for cancer prevention. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39432694/
• World Health Organization. (2007). World Health Report 2007. A Safer Future: Global Public Health Security in the 21st Century. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/43713/9789241563444_eng.pdf;sequence=1
• World Health Organization. (2022, October 24). SDG Target 3.8 j Achieve universal health coverage. https://www.who.int/data/gho/data/themes/theme-details/GHO/universal-health-coverage
• World Health Organization. (2023a, October 24). Cancer Today, Age-Standarized Rate (World) per 100 000, Tumour incidence, Both sexes, All cancers in 2022. https://gco.iarc.fr/today/en/dataviz/maps-heatmap?mode=population&types=0
• World Health Organization. (2023b, October 24). Age-Standarized Rate (World) per 100 000. https://gco.iarc.fr/today/en/dataviz/maps-heatmap?mode=population&types=1
• World Health Organization. (2023c, October 24). Absolute numbers, Incidence, Both sexes, in 2022. https://gco.iarc.who.int/today/en/dataviz/pie?mode=population&types=0&sexes=0&can cers=39&show_table_pie=1&group_populations=0
• World Health Organization. (2023d, October 24). Absolute numbers, Mortality, Both sexes, in 2022. https://gco.iarc.who.int/today/en/dataviz/pie?mode=population&types=1&sexes=0&cancers=39&show_table_pie=1&group_populations=0
• World Health Organization. (2024, October 24). WHO tumours classification. https://tumourclassification.iarc.who.int/welcome/#